فلسفه آموزش و پرورش
همنشینی الگوی آموزش فرانسوی و ایدهٔ وحدت ملّی در آموزش نوین ایران: از مشروطه تا شهریور۱۳۲۰

رضا ماحوزی

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 73-96

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2315.2796

چکیده
  اینکه چرا و چگونه نظام آموزشی نوین ایران، که هم‌زمان با افتتاح دارالفنون در سال ۱۲۳۰ شمسی آغاز شد، به‌تدریج تحت نفوذ نظام آموزشی فرانسه قرار گرفت اما در اواخر قاجار و در تمام دوره پهلوی اول به دامن ملّی‌گرایی غلطید، و اینکه این دو زمینهٔ صوری و محتوایی از چه زمانی و با چه کیفیتی نظام آموزشی نوین ایران را درگیر کرد، موضوعی است که این ...  بیشتر

علوم اجتماعی و ارتباطات
واکاوی چالش‌های اخلاقی به‌کارگیری رسانه‌های اجتماعی در ایران: رویکردی اکتشافی

مونا جامی پور؛ علی نقی امیری؛ سحر کمره ای

دوره 15، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 73-102

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2979.3319

چکیده
  در سال‌های اخیر، به‌ویژه با پدیدارشدن ویروس کرونا، رسانه‌های اجتماعی به بستری برای پشتیبانی از تعاملات کاربران و محتوای ایجادشده در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده‌اند و کاربران می‌توانند از طریق آن‌ها وضعیت شخصی، اطلاعات، نظرات و پیشنهادات خود را به اشتراک بگذارند. با وجود مزایای انکارنشدنی این رسانه‌ها در ابعاد مختلف زندگی فردی ...  بیشتر

نمایش دیگری:

حسین میرزایی؛ امین پروین

دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1389، ، صفحه 77-105

https://doi.org/10.7508/ijcr.2010.09.003

چکیده
  در سال‌های اخیر مطالعۀ «دیگری» و «نمایش دیگری» به صورت مستقل در سنت مطالعات فرهنگی به‌خصوص نزد محققانِ «مرکز مطالعات فرهنگی بیرمنگام» همچون استوارت هال اهمیت یافته و از آن به عنوان دریچه‌ای برای شناخت خود، جامعه و فرهنگ خودی استفاده می‌شود. شرق‌شناسی ادوارد سعید و غرب و بقیه استوارت هال دو نمونۀ درخشان چنین مطالعه‌ای ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
تحلیل جامعه‌شناختی قهرمان‌پروری در تعاملات اجتماعی به‌مثابه تمارض اجتماعی؛ مطالعۀ موردی فیلم «قهرمان»

امیر عیسی ملکی؛ سید صمد بهشتی

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 79-106

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.3116.3431

چکیده
  این مقاله با هدف اصلی کشف و افشای مضامین پنهان و آشکار تمارض اجتماعی در عمل شخصیت‌های فیلم «قهرمان»، اثر اصغر فرهادی، انجام شده است. ازآنجاکه، به‌نظر برخی منتقدان و متفکران، محتوا و مضامین سینمای ایران با مسائل و رویدادهای روز جامعه پیوند عمیقی دارد، این پژوهش، همچنین، مداقه‌ای است بر تعاملات اجتماعی و تحلیل زندگی روزمره ...  بیشتر

بررسی رابطة استفاده از اینترنت با نگرش به دوستی اینترنتی با جنس مخالف (مطالعة موردی دانشجویان دانشگاه گیلان)

محمدامین کنعانی؛ حمیده محمدزاده؛ فاطمه محمدزاده

دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 84-63

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.28.003

چکیده
  اینترنت در حال دگرگون ساختن سیمای زندگی روزمرۀ جوامع، به­ویژه در میان قشر جوان است. جاذبۀ اینترنت باعث شده است که بسیاری از جوانان به جای تعاملات و دوستی‌های رو در رو به سمت دوستی‌ها و روابط اینترنتی کشیده شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطۀ استفاده از اینترنت با نگرش به دوستی اینترنتی با جنس مخالف در بین دانشجویان با تکیه بر دیدگاه‌های ...  بیشتر

فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
مطالعۀ پایه ها و شناسایی نشانه های «حکمرانی اخلاقی» در علم مدنی و رویکرد اجتماعی_ فرهنگی فارابی

رسول حسین پور تنکابنی؛ جهانگیر مسعودی

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 51-77

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3230.3521

چکیده
  «حکمرانی» الگو و شیوه‌ای نوپدید در عرصۀ مدیریت است که در چند سال اخیر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. این الگو، گونه‌های فراوانی دارد که یکی از آن‌ها حکمرانی اخلاقی است. این حکمرانی که بر «مدیریت و اداره» بر پایۀ ارزش‌ها پافشاری دارد، اقدامی گروهی است که از سوی حاکمان و مدیران در راستای پیاده‌سازی یک فرهنگ ...  بیشتر

مطالعه تطبیقی ارزش‌ها و هنجارها و رابطه آنها با آنومی؛ مطالعه موردی دانشجویان ساکن درخوابگاه‌های دانشگاه گیلان

نادر افقی؛ عباس صادقی

دوره 2، شماره 4 ، بهمن 1388، ، صفحه 65-106

https://doi.org/10.7508/ijcr.2009.08.003

چکیده
  هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی ارزش‌ها و هنجارها در میان دانشجویان ساکن خوابگاه‌های دانشگاه گیلان در سال تحصیلی 86- 1385 است. به منظور شناسایی دقیق ارزش‌ها و هنجارهای مذکور و نیز تحلیل جامع‌تر، 11 سازه طراحی شده که 10 سازه مربوط به متغیر مستقل (پیش‌بین) و 1 سازه نیز به نام آنومی مربوط به متغیر وابسته (ملاک) بودند. نوع تحقیق، توصیفی ـ تحلیلی ...  بیشتر

ارتباطات میان‌فرهنگی
‌تحلیل شبکه‌ای هویت نوجوانان پنج قوم آذری، کرد، ترکمن، بلوچ و عرب

مجید موحد؛ احسان حمیدی زاده؛ محمود علیگو

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1403، ، صفحه 65-96

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3244.3533

چکیده
  یکی از مسائل عمده‌ای که در سالیان بعد از انقلاب به‌خصوص در دهه‌های اخیر توسط مسئولان و سیاست‌گذاران فرهنگی مطرح بوده، مسئله بحران هویت است. این بحران که نتیجه تلاقی سه فرهنگ ایرانی، اسلامی و غربی و تقابل آن‌ها در برابر یکدیگر طی سده‌های متمادی است، چالش‌ها و آسیب‌هایی جدی را در مسیر هویت ایرانی قرار داده است. هدف از این مطالعه، ...  بیشتر

علوم اجتماعی و ارتباطات
نقش تفاوت‌های فرهنگی و هویتی در خودابرازی کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی؛ مورد مطالعه،‌دانشجویان دانشگاه‌های تهران، امیرکبیر و صنعتی شریف

حمیده مولایی؛ زهرا مجدی زاده

دوره 10، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 67-87

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1445.2159

چکیده
  شبکه‌های اجتماعی، با قابلیت‌های خاص خود ازجمله مخاطب‌محوری، مشارکتی و تعاملی بودن، امکان گمنامی، و نظارت ناکافی، امکانات بالقوه‌ای را برای خودابرازی کاربران فراهم کرده‌اند. باوجود‌این، تفاوت‌های فرهنگی، در چگونگی خودابرازی کاربران در شبکه‌های اجتماعی تأثیرگذار است. این مقاله نقش تفاوت‌های فرهنگی را در خودابرازی دانشجویان ...  بیشتر

مطالعه رابطه سبک زندگی و هویت اجتماعی (مطالعه موردی: جوانان شهر بندرعباس)

بیژن خواجه نوری؛ لیلا پرنیان؛ صغری همت

دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 69-94

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.25.004

چکیده
  هدف این مطالعه بررسی رابطه سبک زندگی و هویت اجتماعی جوانان شهر بندرعباس بوده است. در این مقاله تلاش شده است که ضمن توجه به مطالعات و نظریات پیشین، هویت اجتماعی جوانان در عرصه فرآیند جهانی‌شدن مورد مطالعه قرار گیرد. از آ‌‌‌نجا که این فرآیند، ابعاد مختلفی را در بر می‌گیرد، در اینجا به مطالعه ارتباط سبک زندگی به‌عنوان پدیده‌ای مدرن ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
بررسی خلقیات ایرانیان در خلال قحطی جنگ جهانی اول با روش فازی کیفی

افسانه قاسمی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 69-95

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2910.3261

چکیده
  در این مقاله، خلقیات ایرانیان به روش فازی بررسی شد تا نشان داده شود خلقیات نیز مانند بسیاری از مفاهیم فازی است. به همین دلیل، واقعه حساس و نقطه گسستی چون قحطی جنگ جهانی اول که تأثیر زیادی بر خلق‌وخوی مردم ایران داشت انتخاب شد. جنگ جهانی اول، تأثیرات زیادی بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایرانیان بر جای گذاشت، لذا در این مقاله به‌طور ...  بیشتر

رهیافتی فرهنگی بر پدیدة قمه‌زنی شهروندان خمینی‌شهر

رسول ربانی؛ سیدعلی هاشمیان فر؛ محمد گنجی

دوره 3، شماره 3 ، مهر 1389، ، صفحه 71-103

https://doi.org/10.7508/ijcr.2010.11.004

چکیده
  پژوهش حاضر با هدف تبیین وضعیت قمه‌زنی در خمینی‌شهر اصفهان، به نقش عوامل فرهنگی مؤثر بر این پدیده می‌پردازد. جامعه آماری این تحقیق، مردم خمینی‌شهر (قمه‌زنان، تماشاچیان و افراد عادی) است که 411 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شده‌اند که از این میان، 69/8درصد مذکر و 30/2 درصد مؤنث بوده‌اند. روش تحقیق، از نوع پیمایش و شیوة نمونه‌گیری ...  بیشتر

بررسی نقش مدارس اسلامی در تقویت فرهنگ حجاب از منظر سرمایه اجتماعی

ابوالفضل شکوری؛ جلیل دارا

دوره 4، شماره 3 ، آبان 1390، ، صفحه 71-97

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.15.004

چکیده
  آموزه «حجاب» در جامعه ایران به عنوان یک ضرورت اسلامی، هرچند در دوران پهلوی از نگاه حکومت به منزله یک مانع پیشرفت، محسوب می‌شد و سیاست حاکمان بر ترویج «فرهنگ برهنگی» استوار بود اما هرگز جامعه، حاضر به پذیرفتن آن نشد. از نگاه این تحقیق، مدارس اسلامیِ تأسیس‌شده در دوران پهلوی دوم به عنوان یکی از نهادهای تأثیرگذار و مهم از ...  بیشتر

ایدئولوژی مقاومت و مخاطب فعال: نگاهی به مطالعات خوانش در ایران

عباس کاظمی؛ محبوبه حاج‌محمدحسینی

دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 71-95

https://doi.org/10.7508/ijcr.2015.29.004

چکیده
  مقالة حاضر مطالعه‌ای است بر روی تحقیقات انجام‌شده در دپارتمان‌های مطالعات فرهنگی در ایران (پایان‌نامه‌ها و تحقیقات پژوهشگران) و مقالات دو مجلة علمی‌ـ‌ پژوهشی در حوزة مطالعات فرهنگی (تحقیقات فرهنگی و مطالعات فرهنگی و ارتباطات). پرسش‌های اصلی‌ای که مقاله حول آنها سامان گرفته است عبارت‌اند از اینکه مطالعات فرهنگی در ایران چگونه ...  بیشتر

تبارشناسی معنای پس‌انداز زنانه

شایسته مدنی لواسانی؛ منصور وثوقی

دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1393، ، صفحه 75-95

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.26.004

چکیده
  پول ابزار و روان‌کننده‌ مبادلات اقتصادی است که با گذشت زمان ابعاد اجتماعی آن گسترش یافته است و از یک ابزار صرفاً اقتصادی به ابزاری برای انجام مبادلات گوناگون تبدیل شده است. ارزش اقتصادی پول در جامعه در اشکال گوناگونی بروز می‌کند که یکی از آنها پس‌انداز، به معنای انباشت پول و استفاده از آن در شرایط خاص، است. زنان، به عنوان نیمی از ...  بیشتر

بررسی سبک زندگی جوانان در شهر تهران و عوامل موثر بر آن

بیژن زارع؛ مهدی فلاح

دوره 5، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 75-105

https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.20.004

چکیده
  این مقاله به گونه شناسی سبک زندگی جوانان در شهر تهران و عوامل موثر بر شکل گیری آن می پردازد. شیوه نمونه گیری خوشه ای بوده و حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران، 400 نفر برآورد شده است. در کنار تبین تئوریک مساله به واسطه طیف متنوعی از نظریه های کلاسیک و متاخر، نظریه ساخت گرایی تکوینی بوردیو برای تدوین چهارچوب تئوریک مبنای کار قرار گرفته ...  بیشتر

آموزش عالی
رواسازی میان‌فرهنگی مقیاس چندبُعدی حمایت اجتماعی ادراک‌شده در دانشجویان ایرانی و سوئدی

امید شکری؛ رضا کرمی نوری؛ محمدتقی فراهانی؛ علیرضا مرادی

دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 75-100

https://doi.org/10.22035/ijcr.2016.308

چکیده
  این پژوهش با هدف رواسازی میان‌فرهنگی مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک‌شده (ام‎پی‌اس‌اس) در گروهی از دانشجویان ایرانی و سوئدی انجام شد. در مطالعة حاضر، 212 دانشجوی کارشناسی (112 ایرانی و 100 سوئدی) به مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک‌شده پاسخ دادند. به‌منظور بررسی تغییرناپذیری عاملی ام‎پی‌اس‌اس در دو گروه از تحلیل عاملی تأییدی ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
معرفی روش‌تحقیق ترکیبی برای تحلیل فرهنگ تصویری شهر؛ مورد مطالعه، نقاشی دیواری میدان ونک تهران

محمدرشید صوفی؛ اعظم راودراد

دوره 12، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 75-103

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2190.2701

چکیده
  علیرغم وجود حجم زیاد مباحث نظری در خصوص فرهنگ تصویری، کمابیش با کمبود در روش های تحقیق و تحلیل متون تصویری به ویژه از نوع شهری آن مواجه هستیم. در مقاله حاضر روش‌تحقیق ترکیبی برای تحلیل، خوانش و ‌تفسیر متون فرهنگ تصویری شهری معرفی‌شده است. برای‌ دقیق‌ترشدن این معرفی، یکی از نقاشی‌های دیواری برجسته در شهر تهران، در قالب یک مطالعه ...  بیشتر

معناداری در جهان ارتباطات

علی آدمی؛ حاجیه صباغ کلجاهی

دوره 5، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 77-102

https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.19.004

چکیده
  آنچه در این مقاله مدنظر است، بررسی وضعیت ارتباطات در جهان امروز و به طور اخص رسانه ها و ارتباط آن با دین است. اندیشمندان مختلفی در حوزه ارتباطات و اطلاعات، رابطه ارتباطات و اطلاعات با مقوله دین را بررسی کرده اند.در این تحقیق سعی شده است که مهم ترین نظریات بعضی از آنها موردتامل قرار گیرد. چگونگی ارتباط رسانه ها با عامل فرهنگ و همچنین، ...  بیشتر

بررسی وضعیت دین‌داری در ایران: (با تأکید بر داده‌های پیمایش‌های سه دهه گذشته)

مهدی فرجی؛ عباس کاظمی

دوره 2، شماره 2 ، مرداد 1388، ، صفحه 79-95

https://doi.org/10.7508/ijcr.2009.06.004

چکیده
  مقاله حاضر تلاشی برای ترسیم روند تغییرات دین‌داری مردم ایران طی سه دهه گذشته است. برای دستیابی به این مهم بر داده‌های پیمایش‌هایی که طی سه دهه گذشته در ایران انجام شده، تکیه کرده‌ایم. براساس یافته‌های پیمایش‌های سنجش دین‌داری در ایران تغییرات و نوسانات در وضعیت دین‌داری مردم را که اغلب به تفکیکِ بزرگسالان، جوانان، مردان و زنان ...  بیشتر

رابطة سبک زندگی و تصور بدن؛ مطالعة موردی: زنان شهر شیراز

بیژن خواجه نوری؛ علی روحانی؛ سمیه هاشمی

دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 79-104

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.13.004

چکیده
  مطالعة حاضر، رابطة سبک زندگی به عنوان شاخصی از فرایند جهانی‌شدن را با تصور بدن مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور 508 زن ساکن شیراز با استفاده از روش نمونه‌گیری سیستماتیک انتخاب شدند. با توجه به نظریات موجود و مطالعات انجام‌شدة قبلی، چهارچوب نظری تحقیق بر اساس نظریه گیدنز، تنظیم و بر اساس آن شش فرضیه مطرح شده است. اطلاعات مورد نیاز ...  بیشتر

ارتباطات میان‌فرهنگی
بررسی گرایش‌های ذهنی دانشجویان درباره تمدن غرب؛ مطالعه کیفی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی تهران

رضا کاوند؛ غلامرضا خواجه‌سروی؛ رضا صمیم

دوره 11، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 79-103

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1770.2391

چکیده
  پژوهش‌های گوناگونی درباره شناخت نحوۀ رویارویی منتقدان و جریان‌های روشنفکری با غرب انجام شده است، اما در این مطالعه تلاش بر این است تا با استفاده از رویکرد تفسیری، گرایش‌های ذهنی دانشجویان درباره تمدن غرب را بررسی کنیم. پرسش اساسی که این مقاله در پی پاسخ‌گویی به آن است، این است که دانشجویان مورد مطالعه چگونه تمدن غرب را درک و فهم ...  بیشتر

تحلیل رابطه سیاست های فرهنگی- سینمایی ایران با فیلم های معرفی شده به عنوان نمایندگان سینمای ایران به آکادمی اسکار

اعظم راودراد؛ امیرحسین تمنایی

دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1392، ، صفحه 81-103

https://doi.org/10.7508/ijcr.2013.21.004

چکیده
  در این مقاله با مقایسه سیاست های فرهنگی - سینمایی دولت های اصلاحات و اصول گرایی و تاثیر آنها بر معرفی فیلم ایرانی معرفی شده به اسکار در هر دوره، به مطالعه رابطه سیاست گذاری های فرهنگی با سینما در ایران می پردازیم. چارچوب نظری مقاله مبتنی بر حوزه کلی جامعه شناسی سینماست و به طور خاص از نظریه تونی بنت در باره تاثیر سیاست و دولت بر فرم و ...  بیشتر

گفتمان شرق‌شناسانه در بازنمایی‌های رسانه‌ای غرب از ایران

حسین پیرنجم‌الدین؛ سیدمحمد مرندی؛ محمدرضا عادلی

دوره 3، شماره 2 ، تیر 1389، ، صفحه 83-100

https://doi.org/10.7508/ijcr.2010.10.004

چکیده
  این گفتار به بررسی بازنمایی جهان اسلام و خاصه ایران در رسانه‌های غربی می‌پردازد. مقاله می‌کوشد ریشه‌های این بازنمایی را در گفتمان شرق‌شناسانه بازجوید، گفتمانی که در آن غرب درباره شرق «دانش» تولید کرده و به واسطه آن استیلا و برتری خود بر «دیگرِ» خود را توجیه و ابقا کرده و مشروعیت بخشیده است. نویسندگان ابتدا به بحث پیرامون ...  بیشتر

تأملی بر نسبت میان فناوری‌های اطلاعاتی با تغییرات در فرهنگ و مناسبات اجتماعی

حسین ابراهیم آبادی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1392، ، صفحه 83-106

https://doi.org/10.7508/ijcr.2013.24.004

چکیده
  فناوری‌های اطلاعاتی و فضای مجازی برآمده ازآن، در حال شکل‌دادن سپهرجدیدی ازمطالعات روان‌شناختی،جامعه‌شناختی وفرهنگی مربوط به تأثیر متقابل فناوری، فرهنگ و انسان به‌طور عام و تعامل فضای سایبر با فرهنگ، هویت و مناسبات انسانی است. مطالعات سال‌های اخیر این حوزه، دست‌کم از این وجه قابل تأمل می‌نماید که آیا پیامدها و آسیب‌شناسی‌های ...  بیشتر