جامعه شناسی
نگاهی جامعه‌شناختی به گسترش معنویت‌گرایی نوپدید در شهر تبریز

نفیسه جابریان؛ علی ربیعی؛ حسن محدثی گیلوایی؛ محمد جواد زاهدی مازندرانی

دوره 10، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 119-150

https://doi.org/10.22631/jicr.2017.1513.2210

چکیده
  گرویدن تعداد چشمگیری از مردم شهر تبریز به مجموعه معنویت‌گرای نوپدید که در این مطالعه «مجموعه میم» نامیده شده است، حاکی از وجود جریان فرهنگی‌ـ‌اجتماعی‌ای است که این مطالعه در پی دستیابی به عوامل مؤثر بر آن است. روش پژوهش مقاله، کیفی با تکنیک نظریۀ پهنه‌محور بوده و داده‌ها از طریق پرسش‌نامه نیمه‌ساخت‌یافته با مصاحبه عمیق ...  بیشتر

جامعه شناسی
عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش زنان به مدیریت بدن در شهر قم

اسداله بابایی فرد؛ طاهره یوسفی فر؛ زهرا امجدی

دوره 13، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 119-145

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2454.2896

چکیده
  هدف مقالهٔ حاضر بررسی تأثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن زنان در شهر قم است. در این پژوهش از نظریات گیدنز، گافمن، نان لین، کولی و هومنز به‌عنوان چارچوب نظری استفاده شده است. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامهٔ محقق‌ساخته گردآوری شده است. جامعهٔ آماری پژوهش شامل کلیهٔ زنان 16 تا 60 سال و بالاتر شهر ...  بیشتر

آموزش عالی
جستاری بر تجربه‌های زیستۀ استادان و دانشجویان در کلاس‌های مجازی در دوره کرونا؛ مطالعه موردی دانشگاه کردستان

فرید عزیزی؛ زبیر محمدی بلبان آباد؛ حسین باقری

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 119-149

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2819.3192

چکیده
  هدف پژوهش حاضر، بررسی تجربه‌های زیستۀ استادان و دانشجویان در کلاس‌های مجازی در دوره گسترش کرونا است. این پژوهش از نوع کیفی است و به شیوۀ پدیدارشناسی انجام شده است. جامعۀ آماری پژوهش، دربردارندۀ همۀ استادان و دانشجویان دانشگاه کردستان بود که یا سابقۀ شرکت در کلاس‌های مجازی را هم‌زمان با شروع بیماری کرونا داشته‌اند، یا اینکه در ...  بیشتر

بازی‌های رایانه
شناسایی چالشهای اجرای بازی‌وارسازی در آموزش‎های سازمانی

مجتبی وحیدی اصل؛ فائزه آقازاده پَر؛ پرستو علیخانی

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 121-149

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1832.2433

چکیده
  کاهش انگیزه و سطح پایین مشارکت کارکنان در دوره‌های آموزشی، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها برای سازمان است. به‌منظور کاهش این مسئله، روش‌های متنوعی برای بهبود آموزش‌های سازمانی ازجمله اتخاذ رویکرد بازی‌‎وارسازی مطرح‌شده‌اند تا بدین ترتیب انگیزش کارکنان برای مشارکت فعال در دوره‌ها و به‌طورکلی، بهره‌‎وری آموزش افزایش یابد. مقاله ...  بیشتر

بازی‌های رایانه
بازنمایی میدان قدرت در سریال‌های خانگی؛ مطالعۀ موردی سریال آقازاده

فردین محمدی

دوره 16، شماره 3 ، مهر 1402، ، صفحه 121-150

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.3104.3419

چکیده
  پرسش اصلی مقالۀ حاضر این است که در سریال «آقازاده»، میدان قدرت چگونه بازنمایی شده است. در راستای پاسخ به این پرسش، از نظریه پیر بوردیو به‌مثابه چشم‌انداز نظری بهره گرفته شد. به‌لحاظ روش‌شناسی نیز از روش ساختارگرایی تکوینی بوردیو استفاده شد و این متن در سه سطح عادت‌واره، ساختار، و رابطۀ میدان قدرت با میدان‌های دیگر، با به‌کارگیری ...  بیشتر

آموزش عالی
تبادلات بینافرهنگی در بین‌المللی‌شدن آموزش‌عالی؛ تجارب دانشجویان دکتری خارجی شاغل به تحصیل در ایران

زهرا نیک نام

دوره 12، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 123-152

https://doi.org/10.22035/jicr.2019.2140.2662

چکیده
  هدف این مقاله توصیف و تفسیر تجارب زیسته دانشجویان دکتری خارجی شاغل به تحصیل در ایران از زندگی و تحصیل است. چالش‌ها و دشواری‌هایی که دانشجویان دکتری خارجی با آن مواجه می‌شوند، می‌‌تواند در شکل‌گیری هویت دانشگاهی و احساس تعلق آنان به اجتماع علمی و معرفتی و نیز فرهنگی که در آن تحصیل می‌‌کند مانع به‌وجود آورد. خاستگاه نظری پشتیبان ...  بیشتر

جامعه شناسی
مطالعۀ کیفی آشنایی با سبک زندگی «نییت»‌ها در تهران

احمد نادری

دوره 15، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 123-151

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.3015.3348

چکیده
  «نییت»‌ها به‌عنوان افرادی که نه درس می‌خوانند و نه کار و حرفه‌ای دارند، در سال‌های اخیر در مباحث آماری و اجتماعی کشورهای دیگر جایگاه جدیدی را به خود اختصاص داده‌اند؛ هرچندکه سهم ایران در پرداختن به این مفهوم نزدیک به صفر است. این مقاله برای نخستین‌بار به سبک زندگی «نییت»‌ها پرداخته است. از میان تعاریف مربوط به دو مفهوم ...  بیشتر

علوم اجتماعی و ارتباطات
بررسی پدیدارشناسانه زیست‌رسانه‌ای سالمندان در دوران کرونا؛ مورد مطالعه، نسل رسانه‌های آنالوگ دارای موبایل هوشمند

محیا برکت؛ زهراسادات چلنگر؛ نجیبه محبی

دوره 14، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 125-151

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.2753.3141

چکیده
  تأثیر کرونا بر سبک زندگی، روابط انسانی، و تجربۀ رسانه‌ای افراد، زیاد بوده و سبب پیوند افراد با رسانه‌های جدید شده است. اعضای نسل رسانه‌های آنالوگ وارد فضای جدیدی شده‌اند و زیست‌جهان جدید خود را برساخته‌اند. در پژوهش پیش‌رو، شیوۀ رویارویی نسل چاپی و آنالوگی با جهان جدید رسانه‌ای پس از کرونا و تجربه زیستۀ نسل‌های رسانه‌ای آنالوگ ...  بیشتر

بازی‌های رایانه
ارائه الگوی کاربرد شبکه‌های اجتماعی در راستای ارتقای سرمایه ‌اجتماعی

مهدی اختر محققی؛ علی ربیعی؛ علی اکبر فرهنگی

دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 127-145

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.2642.3053

چکیده
  امروزه موضوع سرمایۀ ‌اجتماعی موردتوجه بسیاری از اندیشمندان در حوزه‌های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، و اقتصادی است، زیرا ارتقای آن موجب رشد و تعالی شاخص‌های گوناگون توسعه در جوامع می‌شود. البته باید تأکید کنیم که ارتقای سرمایه ‌اجتماعی، نیازمند بستر مناسبی از تعاملات و ارتباطات بین افراد است، زیرا شالودۀ اصلی آن برپایۀ ارتباطات ...  بیشتر

علوم اجتماعی و ارتباطات
دوگانه‌انگاری اعتماد به منابع خبری: کاوشی زمینه‌مند از فرایند فروکاست شایعه‌سازی و شایعه‌پذیری در میان جوانان

سیدحسام قبله زاده؛ سیدعلیرضا افشانی؛ حسین اسلامی

دوره 15، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 127-156

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2961.3304

چکیده
  امروزه انسان‌ها با زیستن در عصر رسانه‌ای و اطلاعاتی در معرض انواع اخبار و اطلاعاتِ به ظاهر واقعی قرار گرفته‌اند که ماهیت شایعه‌‌گونۀ آن از چشم‌ها پنهان مانده ‌است. انسان‌ها اغلب در مواجهه با چنین اخباری بدون اعتباریابی، ‌به بازنشر آن‌‌ها در دنیای مجازی و واقعی می‌پردازند که می‌تواند آسیب‌های امنیتی، اقتصادی و اجتماعی قابل ...  بیشتر

فضای مجازی و فرهنگ متاورس
متاورس در دانشگاه و دانشگاه در متاورس: متاورسیتی و مالتی‌ورسیتی

صدرا خسروی

دوره 16، شماره 2 ، تیر 1402، ، صفحه 127-160

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.3261.3547

چکیده
     آموزش غیرحضوری در دروان کرونا و در روزهای آلودگی هوا، نیاز به تأمین شرایط برای بهبود تجربه آموختن از راه دور برای دانشجویان را بر ما آشکارتر کرد. یکی از تلاش‌ها در این راستا، تجهیز برخی دانشگاه‌های ایران، به برخی سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بوده است. آزمایشگاه‌های مجهز به تجیهزات متاورس، و آزمایش‌های ...  بیشتر

بررسی تطبیقی گرایش‌های فرهنگی دانشجویان خوابگاهی و غیرخوابگاهی کشور

وحید شالچی؛ محدثه ضیاچی

دوره 7، شماره 4 ، اسفند 1393، ، صفحه 129-155

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.28.005

چکیده
  این مقاله با توجه به اهمیت جوانان دانشجو و وضعیت احتمالاً متفاوت دانشجویان خوابگاهی، به بررسی تفاوت میان چگونگی گذران اوقات فراغت و برخی گرایش‌های فرهنگی میان دانشجویان خوابگاهی و غیرخوابگاهی می‌پردازد. روش پژوهش پیمایش بوده و از ابزار پرسش‌نامه استفاده شده است. جامعة آماری، دانشجویان زیرمجموعة وزارت علوم تحقیقات و فناوری بوده‌اند ...  بیشتر

رویکرد اجتماعی ‌ـ ‌فرهنگی در حوزة آموزش زبان

ناصرالدین علی تقویان؛ یحیی قائدی؛ سعید ضرغامی؛ جواد غلامی

دوره 8، شماره 2 ، شهریور 1394، ، صفحه 131-164

https://doi.org/10.7508/ijcr.2015.30.005

چکیده
  در این مقاله می‌کوشیم برخی دلالت‌های رویکرد اجتماعی ‌ـ‌ فرهنگی برای حوزة آموزش زبان را با نگاه به نظریة اخلاق گفتمان بازسازی کنیم. ایدة محوری ما بر این دریافت استوار است که رویکرد اجتماعی‌ ـ ‌فرهنگی با وجود دستاوردهای بسیاری که برای حوزة آموزش زبان داشته است، به‌دلیل فقدان منابع هنجارین لازم برای تبیین چگونگی رسیدن به فهم مشترک ...  بیشتر

ارتباطات میان‌فرهنگی
عوامل مؤثر بر انطباق بین‌فرهنگی دانشجویان خارجی در ایران؛ مطالعه موردی دانشجویان خارجی دانشگاه تهران

حمیده مولایی

دوره 11، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 131-159

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1992.2556

چکیده
  امروزه بین‌المللی‌شدن دانشگاه‌ها و جذب هرچه بیشتر دانشجویان خارجی، به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و سیاست‌های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تبدیل شده است. مقاله حاضر در پی بررسی مهم‌ترین عوامل مؤثر بر انطباق فرهنگی‌ـ‌‌اجتماعی دانشجویان بین‌المللی در ایران است. مطالعه موردی این پژوهش، دانشجویان بین‌المللی دانشگاه تهران هستند. ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
تولید اجتماعی فضای شهری؛ مورد مطالعه، پارک نوبهار کرمانشاه

مهسا عزتی؛ سیاوش قلی‌پور؛ همایون مرادخانی

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 131-162

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2375.2842

چکیده
  این مقاله به بررسی سازوکار تولید اجتماعی پارک نوبهار در کلانشهر کرمانشاه می‌پردازد. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آراء هانری لوفور در باب «تولید فضا» است. روش مطالعه اتنوگرافی است و برای گردآوری داده‌‌ها از روش‌های مشاهده، مصاحبه، بررسی اسناد و نقشه‌های ذهنی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش عبارت‌اند از: الف) پارک نوبهار در ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
مسیر معنوی رویداد عزاداری محرم در شهرهای ایران؛ مطالعه موردی، مسیر عزاداری اردبیل

سیدیحیی خاتمی؛ سیدعلی صفوی؛ سیدمهدی خاتمی

دوره 14، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 131-162

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2930.3283

چکیده
  عزاداری محرم یکی از رویدادهای خاص و ریشه‌دار اسلامی است که طی قرن‌ها با معنویت گره خورده است. این رویداد غالبا مسیرهای مشخص؛ «مسیرهای عزاداری» که از گذرهای سنتی و مکان‌های مقدس عبور نموده را مقصد و هدف قرار می‌دهد. این مسیرها و فضاهای مرتبط در طی زمان علاوه بر خاطره‌انگیزی و ایجاد ‌هویت، به مکان‌های مقدس و معنوی تبدیل ‌شده‌اند. ...  بیشتر

یادگیری پنهان: تأثیرکارتون‌های مذهبی در دینداری دانش‌آموزان دختر پایة ششم ابتدایی

سیروس اسدیان؛ مرضیه مقدم

دوره 8، شماره 3 ، آذر 1394، ، صفحه 133-155

https://doi.org/10.7508/ijcr.2015.31.005

چکیده
      این تحقیق با هدف بررسی تأثیرمشاهدة کارتون‌های مذهبی در دینداری دانش‌آموزان دختر پایة ششم ابتدایی صورت گرفته است. روش مورد استفاده شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعة آماری شامل دانش‌آموزان دختر پایة ششم ابتدایی است که در مدارس غیردولتی شهر میاندوآب در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل هستند. با ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
تجربه‌های زیستۀ مرزنشینانِ شهر نودشه از پدیدۀ مرز

سردار فتوحی؛ نعمت الله فاضلی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 133-152

https://doi.org/10.22035/jicr.2019.394

چکیده
  در جوامع سنتی، مرزها بیشتر مبتنی‌بر ویژگی‌های زبانی، مذهبی، و فرهنگی بودند، ولی در عصر مدرن، مرز در چارچوب دولت معنادار است. درواقع، تا یک دهه پیش، رویکردهای جهانی‌شدن و دورۀ پسامرزی مطرح می‌شد، ولی امروزه به دلایل مختلف، ازجمله ناامنی، مرزها بیش‌از‌پیش مستحکم شده‌اند و نظارت و کنترل بیشتری بر آنان اعمال می‌شود. در این شرایطی، ...  بیشتر

جامعه شناسی
سرمایه فرهنگی و مشارکت اعضای سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی

صادق صالحی؛ پروانه شاطری

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 137-166

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.2982.3321

چکیده
  مسائل محیط‌زیستی ناشی از رفتارهای انتفاعی انسان‌ها با طبیعت از‌یک‌سو، و لزوم انجام برنامه‌های سازگاری با تغییرات آب ‌و‌هوایی از‌سوی‌دیگر، و نیز ناتوانی دستگاه‌های اجرایی در اجرای کامل برنامه‌ها، سبب اهمیت یافتن مشارکت گستردۀ همۀ گروه‌ها، ازجمله سمن‌های محیط‌زیستی، می‌شود. مشارکت از عوامل گوناگونی تأثیر می‌پذیرد که یکی ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
مطالعۀ کیفی رواج اندیشۀ فروپاشی فرهنگی در بین نخبگان؛ افسانه یا واقعیت؟

حمید نادری؛ سید محمدعلی موسوی

دوره 15، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 139-170

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.2968.3310

چکیده
  فرهنگ، به‌عنوان یکی از اجزای اصلی هر نظام اجتماعی، همواره در معرض انواع بازاندیشی‌ها بوده است که یکی از موارد ایده‌سازی، رواج اندیشۀ فروپاشی از سوی جریان نخبگانی است. هدف نوشتار حاضر، بررسی چیستی فروپاشی فرهنگی و شناسایی ریشه‌‌های طرح آن از سوی جامعۀ نخبگانی است. برای دستیابی به این هدف، مطالعۀ کیفی از نوع تحلیل محتوای استقرایی ...  بیشتر

تأثیر مؤلفه‌های هویت ایرانی بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران

حسین هرسیج؛ مجتبی تویسرکانی

دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1389، ، صفحه 151-181

https://doi.org/10.7508/ijcr.2010.09.005

چکیده
  قدرت نرم، محصول و برآیند تصویرسازیِ مثبت و کسب اعتبار نزد افکار عمومی جهان است که با به‏کارگیری ابزارهایی چون فرهنگ، پیشینه درخشان، آرمان یا ارزش‌های انسانی به صورت غیرمستقیم بر منافع یا رفتار دیگر کشورها اثر می‎گذارد. بنابراین، قدرت نرم پدیده‏ای اجتماعی و مرتبط با مؤلفه‌های محیطی است که به نسبت سایر ابزارهای سیاست خارجی، ...  بیشتر

فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
پرسش از سوبژکتیویته فلسفه فارابی و آینده فرهنگ فلسفی ما

مسعود امید

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 105-127

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.3225.3518

چکیده
  اگر تا کنون فارابی را مؤسس فلسفه اسلامی دانسته‌اند، زین پس می‌توان وی را به‌عنوان مؤسس سوبژکتیویته‌ای خاص در تفکر فلسفی جهان اسلام نیز دانست. نزد برخی از فیلسوفان جهان و نیز در تفکر فلسفی معاصر ایران، به‌طورکلی، به امکان گفت‌وگو میان تفکر فلسفی کلاسیک و فلسفه‌های جدید اذعان شده است. اما این گفت‌وگو برای فلسفی‌اندیشان کلاسیک ...  بیشتر

نهادی‌سازی عفاف و حجاب در جامعه؛ رویکردی فرایندی

مجید مختاریان پور؛ اسدالله گنجعلی

دوره 4، شماره 3 ، آبان 1390، ، صفحه 117-151

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.15.006

چکیده
  بر اساس نظریات تفسیری، پدیده‌های اجتماعی و از جمله حجاب، به صورت مشترک توسط اعضای اجتماع ساخته و پرداخته می‌شوند به نحوی که در ابتدا هر فردی یک برداشت از یک پدیده اجتماعی دارد، سپس افراد مختلف برداشت‌های خود را طی تعاملات اجتماعی با یکدیگر در میان گذاشته و نقاط تفاوت و افتراق این برداشت‌ها و نیز برداشت‌های اشتباه طی این تعاملات ...  بیشتر

بازنمایی طبقه و مناسبات طبقاتی در سینمای ایران مطالعه‌ی موردی فیلم «جدایی نادر از سیمین

محمد رضایی؛ آرش حسن پور؛ شیرین دانشگر

دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1393، ، صفحه 117-148

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.26.006

چکیده
  طیدهه‌هایاخیردگرگونی‌های اجتماعی و اقتصادی بسیاری در جامعه‌ی ایران رخ داده که زمینه‌ساز تغییرات دامنه‌دار در آرایش، مناسبات و هویت طبقات جامعه‌ی کنونی ایران شده است. یکی از متونی که در آن، موضوع طبقه و مناسبات طبقاتی، در مختصاتی کوچک، بازنمایی شده، فیلم جدایی نادر از سیمین است. بر همین اساس، در این مقاله تلاش شده است تا طبقه و ...  بیشتر

بررسی تطبیقی سیر تاریخی نمود جنسیت در کتاب‌های درسی فارسی، انگلیسی، و فرانسه در ایران در یک بازه 70 ساله (1391-1316) با رویکرد میان‌رشته‌ای

مسعود اله یاری؛ سعید کتابی

دوره 10، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 119-150

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1442.2157

چکیده
  یکی از مسائل مهم فرهنگی در جوامع، موضوع جنسیت است که نمود آن و نگرش در مورد آن در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف، شباهت‌ها و تفاوت‌های بنیادینی دارد. بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های بین‌فرهنگی می‌تواند به شناخت بهتر فرهنگ‌ها کمک کند. نهادهای آموزشی در جوامع نیز به‌عنوان ارکان تأثیرگذار در فرهنگ، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم، از این مسئله ...  بیشتر