بازنمایی خانواده ایرانی از منظر روابط جنسیتی و نسلی در آگهی‌های تلویزیونی

مسعود کوثری؛ سید احمد عسکری

دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.7508/ijcr.2015.32.001

چکیده
  این پژوهش در بستر مطالعات فرهنگی و از زاویة ­دید فرهنگی‌ـ‌انتقادی به مقولة آگهی‌های تلویزیونی پرداخته است. پژوهش حاضر، برای خوانش فرهنگ از لابلای آگهی‌های تبلیغاتی بر روی نهاد خانواده متمرکز شده­ است و خانواده را از دو بعد جنسیت و نسل، یعنی از منظر روابط جنسیتی و روابط نسلی مورد تحلیل قرار داده است. تمرکز اصلی تحقیق بر محور سیاست ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
بازسازی شهری، تصویر تهران و تجربه بیگانگی

سمیه شالچی؛ مرضیه شجاعی؛ حمیدرضا فرهنگی

دوره 9، شماره 1 ، خرداد 1395، ، صفحه 1-32

چکیده
  آن‌چه ما را متعلق به شهر می‌کند، تصویری است که از آن در ذهن داریم. «تهران» سال‌هاست در حال تخریب و بازسازی کالبد خویش است. کالبدی که هویت جدید، روابطی جدید و مناسبات نوینی را طلب می‌کند. اما تصویر ذهنی ساکنین از این کالبد در حال ساخته شدن و تغییر چیست؟ این تصویر چه الگوهای ارتباطی با شهر را برای ساکنین شکل می‌دهد؟ این مقاله با ...  بیشتر

آموزش عالی
تحصیل در آن سوی مرزها: مردم نگاری‌ تردید دانشجویان ایرانی در آلمان

احمد نادری؛ رضا بیات

دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 1-28

https://doi.org/10.22035/ijcr.2016.305

چکیده
  این پژوهش مردم‌نگارانه، تجربۀ زیستۀ دانشجویان ایرانی از مهاجرت تحصیلی‌شان به آلمان را مورد بررسی قرار داده و بر آن است که معانی ذهنی کنشگران را با توجه به پرسش‌های پژوهش فهم کند. برای رسیدن به این هدف از مشاهده، مشاهدۀ مشارکتی، مصاحبۀ عمیق و مصاحبۀ گروهی بهره گرفته شده است. می‌توان گفت دانشجویی که برای ادامۀ تحصیل به کشور دیگری ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر ارتقای هویت شهر و افزایش حس تعلق شهروندان در طراحی بناهای اداری فرهنگی (مطالعه موردی: شهر رشت)

مهسا صفرنژاد؛ امیررضا کریمی آذر؛ حمزه غلامعلی زاده

دوره 9، شماره 4 ، اسفند 1395، ، صفحه 1-32

https://doi.org/10.22035/ijcr.2017.312

چکیده
  حفظ هویت در طراحی محیط ساخته شده و تجلی آن در بناهای امروزی از مهم­ترین اهداف طراحان است. اما فرآیند جهانی­شدن امکان هویت‌یابی بومی را کاهش داده، موجب بحران هویت و معنا در معماری معاصر شده و پیامدهایی چون عدم تعلق به مکان و کاستی­های روان­شناختی را در پی داشته است.در تحقیق حاضر از روش توصیفی و پیمایشی استفاده شد، که به یافتن ...  بیشتر

هویت در آستانۀ کولی های ساکن در تهران

ثمره صفی خانی؛ سید یعقوب موسوی؛ قنبرعلی رجبلو

دوره 9، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 1-29

https://doi.org/10.22035/ijcr.2016.319

چکیده
  در این تحقیق از طریق تحلیل، روایت­هایی از کولی بودن ونحوۀ حضور اجتماعِ کولی­ها در شهر تهران مطالعه شده است.عمده­ترین و مکررترین تعاملاتی که کولی­ها با محیط اجتماعی پیرامون خود در دوران اخیر تجربه کرده­اند‌ـ‌ یعنی چهار چرخۀ گدایی‌ـ ‌مصرف، اعتیاد‌ـ‌پاکی، زندان‌ـ‌آزادی و روابط ناپایدار جنسی­­ـ ‌­­­در پرتو مفهوم ...  بیشتر

علوم اجتماعی و ارتباطات
واکاوی نظری ابعاد اجتماعی‌ـ‌فرهنگی فناوری در بیانات رهبر انقلاب اسلامی؛ با تأکید بر ICTS

ایمان عرفان منش؛ سهیلا صادقی فسایی

دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22631/ijcr.2017.326

چکیده
  مفهوم‌پردازی و اندیشه‌ورزی درباره جامعه ایران به‌منزلۀ نوعی جامعه اطلاعاتی یکی از مسائل جدید پس از انقلاب اسلامی ایران محسوب می‌شود؛ ازاین‌رو در بیانات رهبر انقلاب اسلامی، ابعاد و ملاحظات اجتماعی‌ـ‌فرهنگی درباره فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، برجسته و قابل‌استخراج است. این مقاله با استفاده از رویکرد نظری «شکل‌گیری، عملکرد، ...  بیشتر

مطالعه تجربه اسارت در جنگ ایران و عراق؛ بررسی رمان‌های «من زنده‌ام» و «حکایت زمستان» با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی

منصور طبیعی؛ مریم هاشم پور صادقیان؛ آزاده هوشیار

دوره 10، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 1-30

https://doi.org/10.22631/jicr.2017.972.1805

چکیده
  تجاوز سراسری ارتش رژیم عراق از زمین، هوا و دریا به جمهوری اسلامی ایران در 31 شهریور 1359 حادثه مهمی است که بررسی ابعاد آن برای نسل حاضر و آینده دارای اهمیت فراوانی است. یکی از پیامدهای بسیاری از جنگ‌ها ازجمله جنگ ایران و عراق، بُعد اسارت است. هدف مقاله حاضر بررسی این پیامد جنگ هشت‌ساله بین دو کشور ایران و عراق است. این مقاله هم از زاویه ...  بیشتر

جامعه شناسی
تحلیل و واکاوی روند شکل‌گیری سرمایه‌ی فرهنگی معلمان در میدان آموزش و پرورش (مطالعه‌ی تجربی معلمان شهرستان بیرجند)

یحیی علی بابایی؛ سیدضیاء هاشمی؛ محمود تیموری

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1396، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.22631/jicr.2017.1464.2175

چکیده
  با توجه به اهمیت سرمایه فرهنگی در میدان آموزش و پرورش تحقیق حاضر سرمایه فرهنگی معلمان را بر اساس چارچوب نظری پیر بوردیو بررسی می‌کند. حجم نمونه 480 نفر از معلمان شهرستان بیرجند است، که به‌ روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب و تصادفی ساده انتخاب شده‌اند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه است که برای تعیین پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
نگرش و قضاوت‌های اخلاقی ایرانیان در مورد مفهوم فرهنگی «زرنگی»

محمد علی ایت الهی

دوره 10، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 1-21

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1132.1925

چکیده
  هدف این پژوهش، بررسی این مسئله است که نگرش و قضاوت‌های اخلاقی ایرانیان در مورد مفهوم فرهنگی «زرنگی» چیست. واژه فرهنگی زرنگی، دارای تضاد معنایی است و ازیک‌سو به‌معنای زیرکی و از سوی دیگر به‌معنای حیله و تزویر به‌کار می‌رود. این پژوهش با استفاده از اطلاعات جمع‌آوری‌شده از ۲۰۰ وبلاگ شخصی و با به‌کارگیری روش تحلیل محتوایی، ...  بیشتر

بازی‌های رایانه
بررسی مدلی جهت ارزیابی کیفیت آموزش مهارت‌های مدیریت از طریق بازی‌های دیجیتالی سبک شبیه‌سازی ساخت‌وساز و مدیریت؛ مورد مطالعه، آموزش تفکر سیستمی به‌عنوان یکی از مهارت‌های موردنیاز مدیریت شهری با رویکرد اسلامی ـ ایرانی از طریق بازی رایانه‌ای سیم‌سیتی

مرتضی جمشیدی قاسم آبادی؛ پیام مکوندی

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 1-32

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1672.2319

چکیده
  بازی‌های دیجیتالی امروزه تبدیل به یکی از پرکاربردترین رسانه‌ها شده و تا حدی به لایه‌های مختلف زندگی نفوذ کرده و برای آن‌ها کاربردهایی غیر از سرگرمی نیز رقم خورده است. دامنه این کاربردها، حوزه‌های بهداشت و سلامت، فرهنگ عمومی، آموزش‌های مهارت‌های مختلف مدیریتی، نظامی، پزشکی و ... را شامل می‌شود. ازجمله این کاربردها؛ استفاده از ...  بیشتر

ارتباطات میان‌فرهنگی
مروری بر مطالعات قومی در ایران: نقد، بررسی و ارائه الگو

یاور عیوضی؛ سیف اله سیف اللهی؛ باقر ساروخانی

دوره 11، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 1-36

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1569.2250

چکیده
  طی چند دهه گذشته، مطالعات قومی در ایران بنا به دلایلی فزونی یافته است. با وجود این، به‌نظر می‌رسد که مسائل قومی در ایران به موضوعی حل‌نشدنی تبدیل شده است. منابع اطلاعاتی دور از واقعیت‌های میدانی، به‌عنوان یکی از دلایل ناکارآمدی سیاست‌‌های نظام مدیریت قومی، مطرح می‌شود. مقالۀ حاضر در پرتو الهامات نظری مید، بلومر، جنکینز، توماس، ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
روند تغییرات گذران اوقات فراغت در میان دانشجویان غیربومی ‌دانشگاه فردوسی مشهد

مجید فولادیان؛ مرتضی دیاری؛ راضیه ظهوری

دوره 11، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 1-28

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1929.2508

چکیده
  هدف از انجام این پژوهش، بررسی چگونگی گذران اوقات فراغت در میان دانشجویان غیربومی دانشگاه فردوسی است.‌ دانشجویان غیربومی ‌به‌دلیل داشتن شرایط خاص، روند متفاوتی را در ترم‌های‌ مختلف در مورد گذران اوقات فراغت، تجربه می‌کنند. ‌ورود به فضای جدید و در اغلب موارد، تجربۀ جدید زندگی در یک کلان‌شهر، افراد را با انواع متفاوتی از شیوه‌های ...  بیشتر

بازی‌های رایانه
الگوی ارزش‌های ادراکی در مخاطبان پلتفرم‌های بازی‌های دیجیتال

سیدمحمدعلی سیدحسینی؛ پویان نژادی؛ حامد نصیری

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 1-25

https://doi.org/10.22035/jicr.2019.377

چکیده
  افزون‌بر اینکه بازی‌های دیجیتال یک صنعت با سرعت رشد بالا به‌شمار می‌آیند، آن‌ها را می‌توان از مصداق‌های مدرن‌ترین و پیچیده‌ترین رسانه‌های جهان امروز درنظر گرفت؛ رسانه‌ای که تعامل با مخاطب خود را به بالاترین حد ممکن می‌رساند و به‌ همین سبب از اثربخشی قابل‌توجهی برخوردار است. یک رسانه با چنین سطحی از اثرگذاری، بستر مناسبی ...  بیشتر

علوم اجتماعی و ارتباطات
بنیان‏‌های طبیعی صلح و دوستی در آیین نوروز

داود غرایاق زندی؛ سویل ماکویی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22035/jicr.2019.2055.2606

چکیده
  آیین نوروز یکی از آیین‌های سنتی ایرانیان است که بر‌اساس نظم و بنیان طبیعی استوار شده است. این بنیان طبیعی هم واجد ویژگی‌های طبیعی است و هم از مشخصهٔ اجتماعی برخوردار است. در‌عین‌حال بنیان‌های طبیعی نوروز زمینه‌ساز صلح و دوستی در رابطهٔ میان انسان و طبیعت و انسان با انسان است. این بنیان‌ها عبارت‌اند از: آغاز، پایان، تنوع و شادی‌بخشی، ...  بیشتر

مطالعات زنان
کیفیت زندگی خوابگاهی دانشجویان دختر دانشگاه‌های دولتی ایران

سید حسین سراج زاده؛ کرم حبیب‌پورگتابی

دوره 11، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 1-31

https://doi.org/10.22035/jicr.2018.390

چکیده
  خوابگاه دانشجویی به‌عنوان فضایی اجتماعی و فرهنگی، نقش مهمی در رضایت دانشجویان از دانشگاه و آموزش عالی ازیک‌سو و عملکرد آموزشی آن‌ها ازسوی‌دیگر دارد. به همین سبب، درک شرایط زندگی خوابگاهی و تدبیر برای بهبود آن ضروری به‌نظر می‌رسد. مقالۀ حاضر ضمن مفهوم‌سازی کیفیت زندگی خوابگاهی، با استفاده از روش پیمایش و فن پرسش‌نامه، به بررسی ...  بیشتر

آنجا که نمی‌دانیم چگونه اخلاقی باشیم؛ پژوهشی در میزان آگاهی بر مصادیق سرقت معنوی

شاهو صبار؛ علی معصومی فر؛ سعید محمدی

دوره 12، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22035/jicr.2019.2243.2747

چکیده
  پژوهش حاضر تلاش می‌کند میزان آگاهی افراد نسبت به قواعد کیفی و اخلاقی کار علمی و دانشگاهی و رابطۀ این آگاهی با سطح تحصیلات آنان را بسنجد. بدین‌منظور پرسش‌نامه‌ای برخط(آنلاین) تهیه شد و طی آن از افراد سؤالاتی پرسیده شد که دیدگاه آنان را نسبت‌به چند مورد مهم مرتبط‌با کیفیت یا اخلاق کار علمی مشخص می‌کند: «ارجاع به منابع علمی نه‌چندان ...  بیشتر

زبان و ادبیات
علّت‌یابی‌های ساده‌ساز در مواجهات انتقادی

مرتضی مردیها

دوره 12، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2229.2735

چکیده
  یکی از رایج‌ترین فعالیت‌های ذهنی افراد جست‌وجوی علل حوادث روزمره است. این فعالیت ممکن است متأثر از برخی رانه‌های غریزی و روانی و نیز برخی آموزه‌های اجتماعی به سمت ساده‌سازی اریب پیدا کند. ساده‌سازی در علّت‌کاوی و علّت‌یابی و تبیین‌های علّی سهل‌انگار و اغراق‌گر در مسائل مختلفی از قبیل بهداشتی، محیط زیستی، اخلاقی، حوادث و غیره، ...  بیشتر

جامعه شناسی
بازنمایی رسانه‌‏ای مناسک زیارت اربعین در ایران؛ سال‏‌های 1392 تا 1396

محمدسعید ذکایی؛ روح‌الله اسلامی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 1-36

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2374.2841

چکیده
  در جامعهٔ ایران، مناسک مرتبط با عزاداری برای امام‌حسین(ع) از اهمیت و گستردگی قابل‌ملاحظه‌ای برخوردار است. در سال‏‌های اخیر شکل تازه‌‏ای از مراسم مربوط به اربعین در قالب پیاده‌‏روی دسته‌‏جمعی به سمت کربلا برای رسیدن به بارگاه امام‌حسین پدید آمده و از سال 1392 ابعاد میلیونی به خود گرفته است. از آنجا که حضور تعداد زیاد جمعیت ...  بیشتر

جامعه شناسی
تفکر ابتدایی، دینداری و تحصیلات عالی

محمدرضا طالبان

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 1-38

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2222.2728

چکیده
  علوم اجتماعی در طول بیش از دو قرن در مطالعهٔ علمی دین تحت سیطرهٔ «مفروضهٔ کنشگر نامعقول» قرار گرفته بود. دینداری و رفتارهای مذهبی بر اساس تفکر ابتدایی، انگیزش‌های روان‌نژندی و شرطی‌سازی اجتماعی تبیین می‌شد و افول دین و دینداری نیز به‌عنوان پیامدِ اجتناب‌ناپذیر روشنگری‌های علم و پیشرفت‌های تکنولوژیک دیده می‌شد. از اواخر ...  بیشتر

جامعه شناسی
چالش‌های دین و موسیقی در ایران معاصر (1350 تا 1396)؛ پژوهشی تاریخی

حسین سروی؛ حسن محدثی گیلوایی؛ رضا صمیم

دوره 14، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 1-37

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.432

چکیده
  این مقاله دیدگاه حکومت نسبت به موسیقی ایران معاصر و نیز نسبت بین دین و هنر را طی سال‌های 1350 الی 1396 را موردبحث قرار می‌دهد. بدین‌منظور، رابطهٔ دو نهاد دین و هنر از منظر جامعه‌شناسی دین و جامعه‌شناسی هنر مورد بررسی قرار گرفت. در این مقاله از دو رویکرد کیفی استفاده شد: 1. روش تاریخی که ابزار آن اسناد تاریخی (روزنامه‍ها) و تاریخ شفاهی ...  بیشتر

مطالعات زنان
ملاحظات جنسیتی مرتبط با نگرش‌های جمعیت‌شناختی در ایران

یعقوب فروتن؛ مینا شجاعی قلعه نی

دوره 13، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.434

چکیده
  در این مقاله، نگرش جمعیت‌شناختی بر پایه مؤلفه‌های پنج‌گانه شامل ترجیحات فرزندآوری، نگرش به سیاست افزایش جمعیت، سن ازدواج دختران، طلاق و مهاجرت مورد سنجش قرارگرفته‌اند و بر اساس یک رویکرد فرهنگی اجتماعی، تفاوت‌های جنسیتی مرتبط با این مؤلفه‌های پنج‌گانه بررسی‌شده‌اند. به‌طوردقیق‌تر، این تحقیق در نظر دارد تا در گام اول نشان ...  بیشتر

مطالعات زنان
قدرت و مقاومت زنان در خانواده ایرانی: روایت زنان از شیوه‌های مقاومت فرهنگی در خانواده

محمدحسین شریفی ساعی؛ تقی آزاد ارمکی

دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 1-36

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.2676.3081

چکیده
  پارادایم غالب در جامعه‌شناسی خانواده در ایران، مبتنی‌بر این ایده کلی است که خانواده، کانون پدرسالاری است و زنان در خانه، در انقیاد جنسیتی به‌سر می‌برند و زیر سلطۀ مردانه گرفتار شده‌اند. در تأیید این دیدگاه، حجم گسترده‌ای از کارهای پژوهشی در سال­های اخیر انجام شده است. با‌این‌همه، پژوهش حاضر در پی شناسایی الگوهای انقیاد و انفعال ...  بیشتر

آموزش عالی
فرهنگ توسعه در میانه فلسفه فرهنگ و انسان‌شناسی توسعه

رضا ماحوزی

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 1-25

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.2771.3154

چکیده
  توسعه در معنای جدید آن، نیازمند فرهنگ ویژه خود است؛ به‌این‌معنا که از بطن فرهنگ خاصی برمی‌خیزد و همین فرهنگ، حامی و پشتوانۀ آن است. برپایۀ این سخن، هر کشوری که شکلی از شکل‌های توسعه را دنبال کند، به‌ناچار باید زمینۀ فرهنگی آن را نیز فراهم کند و فرهنگ آن را بسازد؛ درغیراین‌صورت، توسعه به ضد خود تبدیل می‌شود. اما تحول فرهنگی معطوف ...  بیشتر

آموزش عالی
شناسایی عوامل و چالش‍های تولید علم در میدان دانشگاهی

فاطمه نصراللهی نیا؛ محمد یمنی دوزی سرخابی؛ مقصود فراستخواه؛ مرتضی رضایی زاده

دوره 14، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 1-31

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2746.3135

چکیده
  امروزه میدان‍های دانشگاهی به ابزاری قدرتمند برای شکل‌دادن به جامعه تبدیل‌شده‌ و نقش مهمی در تولید علم و ایجاد اجتماعات علمی ایفا می‍کنند. از طرفی ماهیت علم و تولید آن در محیط‍های دانشگاهی دچار تغییرات و تحولات شده و با چالش‍هایی مواجه است. در این مطالعه سعی شده است با تکیه بر نظریه جامعه‍شناختی پیر بوردیو عوامل و چالش‍هایی ...  بیشتر

آموزش عالی
زیست‌جهان دانشجویی و پیوند آن با توسعه و پیشرفت کشور در دانشگاه تهران

سعید رضا عاملی؛ راضیه صیادی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2975.3316

چکیده
  از آنجا که دانشگاه تهران یکی از نهادهای مهم علمی کشور است و دانشجو بعنوان رکن نهادهای دانشگاهی محسوب می‌شود، دو پرسش اصلی در این رابطه مطرح است: زیست‌جهان دانشجویی در دانشگاه تهران چیست؟ و این زیست‌جهان چه ارتباطی با فضا و مأموریت دانشگاه دارد؟ در این مقاله برای مطالعۀ چنین زیست‌جهانی، دیدگاه‌های نظری زیست‌جهان و کنش ارتباطی ...  بیشتر