میثم لطیفی؛ میثم ظهوریان ابوترابی
دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 47-70
چکیده
این پژوهش با هدف تدوین الگویی برای ارزیابی فرهنگ عمومی در دانشگاه‌ها و ارزیابی شاخص‌های مذکور در دانشگاه‌های دولتی شهر مشهد انجام شد. رویکرد پژوهشی در این تحقیق، روش آمیخته اکتشافی است. راهبرد پژوهش در بخش کیفی، روش تحلیل شبکة مضامین و در بخش کمی روش توصیفی‌ـ‌پیمایشی است. ابزار پژوهش در بخش کیفی تحلیل اسناد و مصاحبة نیمه‌ساختاریافته ...
بیشتر
این پژوهش با هدف تدوین الگویی برای ارزیابی فرهنگ عمومی در دانشگاه‌ها و ارزیابی شاخص‌های مذکور در دانشگاه‌های دولتی شهر مشهد انجام شد. رویکرد پژوهشی در این تحقیق، روش آمیخته اکتشافی است. راهبرد پژوهش در بخش کیفی، روش تحلیل شبکة مضامین و در بخش کمی روش توصیفی‌ـ‌پیمایشی است. ابزار پژوهش در بخش کیفی تحلیل اسناد و مصاحبة نیمه‌ساختاریافته با خبرگان مسائل فرهنگی است که نمونه‌گیری در این بخش به روش هدفمند صورت گرفته است. در بخش کمّی نیز از پرسش‌نامه‌ای مبتنی بر یافته‌های بخش کیفی استفاده شده است. جامعة آماری بخش کمّی این پژوهش شامل کلیة دانشجویان ورودی سال‌های 88 تا 91 دانشگاه‌های دولتی شهر مشهد است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه برآورد و از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم، نمونة آماری انتخاب شد. نتایج بخش کیفی تحقیق موجب شناسایی 44 مضمون پایه به‌عنوان شاخص‌های خرد پژوهش گردید که پس از خوشه‌بندی این مضامین در گروه‌های مشابه، ده مضمون سازمان‌دهنده شناسایی و به‌عنوان شاخص‌های کلان پژوهش انتخاب شدند. سپس از طریق روش تحلیل سلسله‌مراتبی ضریب اهمیت هریک از شاخص‌ها نیز مشخص شد. نتایج ارزیابی کمّی شاخص‌ها در دانشگاه‌های دولتی شهر مشهد نشان داد که میزان شاخص فرهنگی کل در طول حضور دانشجو در دانشگاه رو به کاهش است. همچنین بیشترین میزان همبستگی بین شاخص‌های هویت ملی و انقلابی وجود دارد و تنها همبستگی‌های منفی تحقیق نیز بین شاخص خانواده با شاخص سرمایة اجتماعی و مصرف فرهنگی است. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند برای ارزیابی وضعیت فرهنگ عمومی دانشجویان و جهت‌دهی به سیاست‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها توسط سیاست‌گذاران و مدیران فرهنگی حوزة آموزش عالی مورد استفاده و مبنای ارزیابی برنامه‌ریزی‌های فرهنگی قرار گیرد.
