فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
فلسفه فارابی در میانه انتزاعی و انضمامی؛ الگویی برای اندیشیدن فلسفی و سیاستگذاری فرهنگی

علی اصغر مروت؛ رضا ماحوزی

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 7-28

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3226.3519

چکیده
  فلسفه فارابی به‌دقیق‌ترین معنای واژه، فلسفه‌ای مسئله‌محور و این‌جهانی است. این سخن در مقابل ادعایی قرار دارد که فلسفه فارابی را تماماً انتزاعی و بی‌ارتباط با موضوعات انضمامی دوره حیات فارابی می‌داند یا حتی اگر به چنین ارتباطی قائل است، الگوی فلسفی پیشنهاد شده را اساساً غیرقابل تحقق در این جهان می‌داند و آن فلسفه را در شئون متعدد ...  بیشتر

فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
تبیین زیباشناسی سیاسی فارابی مبتنی بر سه عنصر سعادت، تخیل و کمال

علی سلمانی؛ بلال نیک پی

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 29-50

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3268.3552

چکیده
  فارابی به‌صورت خاص و مجزا به هنر و زیبایی نپرداخته است و به جز اثری تحت عنوان «موسیقی کبیر» که نگاهی علمی و ریاضی‌وار به موسیقی دارد، نگارش دیگری در این زمینه ندارد. عمده شهرت وی به دلیل نظرات خاصی است که در حوزه سیاست و فلسفه سیاسی مکتوب کرده است. او هدف از زندگی فردی و جمعی انسان‌ها را رسیدن به سعادت می‌داند. اما لازمه رسیدن ...  بیشتر

فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
جامعه‌ چندفرهنگی در فلسفه سیاسی فارابی

نجمه کیخا

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 79-103

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3219.3516

چکیده
  این مقاله اندیشه‌های ابونصر فارابی را از حیث توجه به جامعه‌ چند‌فرهنگی بررسی می‌کند و این پرسش را مطرح می‌دارد که آیا در اندیشه فارابی اقلیت‌ها و گروه‌های مختلف قومی و مذهبی به رسمیت شناخته می‌شوند؟ اگر پاسخ مثبت است چگونه چنین اتفاقی می‌افتد؟ در دو بخش مبانی هستی‌شناختی و مبانی سیاسی‌‌ـ‌اجتماعی به مباحثی مانند تقدم فلسفه ...  بیشتر

فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
پرسش از سوبژکتیویته فلسفه فارابی و آینده فرهنگ فلسفی ما

مسعود امید

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 105-127

https://doi.org/10.22035/jicr.2023.3225.3518

چکیده
  اگر تا کنون فارابی را مؤسس فلسفه اسلامی دانسته‌اند، زین پس می‌توان وی را به‌عنوان مؤسس سوبژکتیویته‌ای خاص در تفکر فلسفی جهان اسلام نیز دانست. نزد برخی از فیلسوفان جهان و نیز در تفکر فلسفی معاصر ایران، به‌طورکلی، به امکان گفت‌وگو میان تفکر فلسفی کلاسیک و فلسفه‌های جدید اذعان شده است. اما این گفت‌وگو برای فلسفی‌اندیشان کلاسیک ...  بیشتر

فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
سعادت و نیک‌بختی انسان از نگاه فارابی و زمینه‌های فلسفی و فرهنگی آن

جعفر شانظری

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 129-140

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3231.3522

چکیده
  سعادت‌طلبی، نیک‌بختی و کمال‌خواهی در گوهر وجود آدمیان سرشته شده و بی‌تردید تمامی انسان‌ها در طول زندگی خود در جستجوی کامیابی، رستگاری و خوشبختی خوداند. ازاینرو مسئله سعادت و نیک‌بختی از دیرگاه در حوزه علم النفس و انسان‌شناسی همواره دغدغه اندیشمندان و حکیمان در طول تاریخ تفکر و اندیشه بوده است و گویا گمشده انسان سعادت اوست. فارابی ...  بیشتر

شیوه‌های زندگی انسان‌های فاضل در مدینه‌های غیرفاضله؛ نگاهی فلسفی به یک وضعیت چالش‌برانگیز فرهنگی

مرتضی بحرانی

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1392، ، صفحه 155-175

https://doi.org/10.7508/ijcr.2013.24.007

چکیده
  اگر در مدینه‌های غیرفاضله، انسان‌های فاضل، منفرداً، بخواهند زندگی فاضلانه‌‌ای داشته باشند، چه سبکی از زندگی می‌تواند سنگ‌بنای زیست آنها باشد؟ فلاسفه اسلامی، با عطف توجه به یک چالش فرهنگی جهت زیست فاضلانه، در این خصوص نظریات مختلقی را داده‌اند. فارابی گزینه‌هایی چون: رفتن از مدینه غیرفاضله به مدینه فاضله؛ زیست غریبانه در مدینه ...  بیشتر

بررسی زبانی نسبت دوستی و ریاست در اندیشۀ سیاسی فارابی

مرتضی بحرانی؛ ابوالفضل شکوری

دوره 1، شماره 4 ، دی 1387، ، صفحه 143-158

https://doi.org/10.7508/ijcr.2008.04.007

چکیده
  در این مقاله تلاش شده است تا با بررسی زبانی آثار فارابی، رابطۀ میان ریاست و دوستی یا به بیان دیگر، میان شیوۀ حکومت (یعنی نوع نظام) و سبک روابط بین اشخاص، مورد بررسی قرار گیرد. دوستی از جمله مقولاتی است که در تاریخ اندیشه سیاسی،‌ همواره جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است. این مقوله از دیرباز در یونان با مقولات دیگری چون عدالت،‌ ...  بیشتر