ارتباطات میان‌فرهنگی
توانش ارتباطی بینافرهنگی در کلاس‌های آموزش زبان فارسی: دیدگاه فارسی‌آموزان غیرایرانی

امیررضا وکیلی‌فرد؛ الهام عباسی جوکندان

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1403، ، صفحه 7-34

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3125.3438

چکیده
  درک فرد از فرهنگ‌های جدید و هم‌چنین فرهنگ خود، نقش مهمی در موفقیت فرد در یادگیری زبان مقصد دارد. مسئله این است که مشخص نیست در کلاس‌های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، چگونه و به چه میزان به آموزش جنبه‌های فرهنگی برای گسترش توانش بینافرهنگی فارسی‌آموزان پرداخته می‌شود. هدف این پژوهش بررسی دیدگاه‌های فارسی‌آموزان غیرایرانی ...  بیشتر

فارابی و سیاستگذاری فرهنگی
مطالعۀ پایه ها و شناسایی نشانه های «حکمرانی اخلاقی» در علم مدنی و رویکرد اجتماعی_ فرهنگی فارابی

رسول حسین پور تنکابنی؛ جهانگیر مسعودی

دوره 16، شماره 4 ، دی 1402، ، صفحه 51-77

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3230.3521

چکیده
  «حکمرانی» الگو و شیوه‌ای نوپدید در عرصۀ مدیریت است که در چند سال اخیر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. این الگو، گونه‌های فراوانی دارد که یکی از آن‌ها حکمرانی اخلاقی است. این حکمرانی که بر «مدیریت و اداره» بر پایۀ ارزش‌ها پافشاری دارد، اقدامی گروهی است که از سوی حاکمان و مدیران در راستای پیاده‌سازی یک فرهنگ ...  بیشتر

علوم تربیتی، روان‌شناسی، علوم رفتاری و تربیت‌بدنی
تبارشناسی ساخت ناتمام آموزش باز در ایران

علی اصغر هدایتی؛ مهران فرج اللهی؛ نعمت الله فاضلی؛ محمدرضا سرمدی

دوره 15، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 107-137

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.3037.3369

چکیده
  آموزش باز در پرتو رشد فناوری، با تغییر در «فرهنگ آموزش» و تأکید بر اصل «یادگیرنده‌محوری»، نظام آموزشی را دگرگون کرده است. ازآنجا‌که در نظام آموزشی ایران، به این موضوع بی‌توجهی‌شده، مقالۀ حاضر، به‌منظور آشکارسازی این «نیمگی»، مسئلۀ ساخت ناتمام آموزش باز در ایران را از دیدگاه انتقادی بررسی کرده و برای این واکاوی ...  بیشتر

آموزش عالی
فرهنگ توسعه در میانه فلسفه فرهنگ و انسان‌شناسی توسعه

رضا ماحوزی

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 1-25

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.2771.3154

چکیده
  توسعه در معنای جدید آن، نیازمند فرهنگ ویژه خود است؛ به‌این‌معنا که از بطن فرهنگ خاصی برمی‌خیزد و همین فرهنگ، حامی و پشتوانۀ آن است. برپایۀ این سخن، هر کشوری که شکلی از شکل‌های توسعه را دنبال کند، به‌ناچار باید زمینۀ فرهنگی آن را نیز فراهم کند و فرهنگ آن را بسازد؛ درغیراین‌صورت، توسعه به ضد خود تبدیل می‌شود. اما تحول فرهنگی معطوف ...  بیشتر

واکاوی فرهنگ دانشگاهی در موسسات آموزش عالی ایران براساس نظریه داده‌بنیاد

فیروزه اصغری

دوره 13، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 85-117

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.2494.2926

چکیده
  دانشگاه مانند هر اجتماع دیگری دارای فرهنگ است؛ اما فرهنگی که درحال‌حاضر بر دانشگاه‌های ایران حاکم است، با انتظارات از فرهنگ دانشگاه به‌عنوان یک اجتماع علمی همخوانی ندارد. مقالهٔ حاضر براساس‌ دیدگاه و تجربهٔ دانشگاهیان تلاش کرده است تا با رویکردی تفسیری  به پرسش اصلی دربارهٔ چرایی و چگونگی اختلال در فرهنگ دانشگاهی ایران با استفاده ...  بیشتر

علوم تربیتی، روان‌شناسی، علوم رفتاری و تربیت‌بدنی
مفهوم خرد در جامعه ایران

مهدی دستا؛ امید شکری؛ شهلا پاکدامن؛ جلیل فتح آبادی

دوره 13، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 33-63

https://doi.org/10.22035/jicr.2020.2477.2916

چکیده
  مقاله حاضر با هدف بررسی و شناسایی مؤلفه‌ها و ابعاد خرد با استفاده از رویکرد ادراک افراد از خرد (نظریه ضمنی خرد) در جامعه ایران انجام گرفت. جامعه پژوهش حاضر شامل تمامی افراد بالای 20 سال ایران بودند. 328 شرکت‌کننده (134 زن و 194مرد) از قومیت‌های ایران (ترک، کرد، لر، عرب، بلوچ، ترکمن و فارس) به روش هدفمند و در دسترس برای پاسخ‌گویی به پرسش‌نامه ...  بیشتر

بررسی تطبیقی سیر تاریخی نمود جنسیت در کتاب‌های درسی فارسی، انگلیسی، و فرانسه در ایران در یک بازه 70 ساله (1391-1316) با رویکرد میان‌رشته‌ای

مسعود اله یاری؛ سعید کتابی

دوره 10، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 119-150

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1442.2157

چکیده
  یکی از مسائل مهم فرهنگی در جوامع، موضوع جنسیت است که نمود آن و نگرش در مورد آن در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف، شباهت‌ها و تفاوت‌های بنیادینی دارد. بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های بین‌فرهنگی می‌تواند به شناخت بهتر فرهنگ‌ها کمک کند. نهادهای آموزشی در جوامع نیز به‌عنوان ارکان تأثیرگذار در فرهنگ، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم، از این مسئله ...  بیشتر

علوم اجتماعی و ارتباطات
واکاوی نظری ابعاد اجتماعی‌ـ‌فرهنگی فناوری در بیانات رهبر انقلاب اسلامی؛ با تأکید بر ICTS

ایمان عرفان منش؛ سهیلا صادقی فسایی

دوره 10، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 1-27

https://doi.org/10.22631/ijcr.2017.326

چکیده
  مفهوم‌پردازی و اندیشه‌ورزی درباره جامعه ایران به‌منزلۀ نوعی جامعه اطلاعاتی یکی از مسائل جدید پس از انقلاب اسلامی ایران محسوب می‌شود؛ ازاین‌رو در بیانات رهبر انقلاب اسلامی، ابعاد و ملاحظات اجتماعی‌ـ‌فرهنگی درباره فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی، برجسته و قابل‌استخراج است. این مقاله با استفاده از رویکرد نظری «شکل‌گیری، عملکرد، ...  بیشتر

جامعه شناسی
سیاست و فرهنگ؛ شاخص‌های سیاست‌گذاری فرهنگی از دیدگاه امام خمینی (ره)

مجتبی باباخانی؛ اصغر افتخاری

دوره 9، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 57-90

https://doi.org/10.22035/ijcr.2016.321

چکیده
  فرهنگ به­عنوان شاخصی­ مهم در مدیریت سیاست، در نظام­های مختلف مدنظر بوده است. هرچند بسیاری از عناصر فرهنگی در طول زمان و در اثر علل و عواملی گوناگونی به­تدریج شکل می‌گیرد، اما نمی‌توان نقش سیاست­های حکومت در سامان‌دهی به آن را نادیده انگاشت. یکی از وظایف مهم حکومت در جامعة اسلامی، تعیین اصول و سیاست‌‎های کلی در حوزة مدیریت ...  بیشتر

دانش به‌عنوان محصول فرهنگی: از جامعه‌شناسی معرفت علمی (SSK) تا مطالعات فرهنگی علم (CSS)

علی ربانی؛ زهرا ماهر

دوره 6، شماره 4 ، اسفند 1392، ، صفحه 1-29

https://doi.org/10.7508/ijcr.2013.24.001

چکیده
  ویژگی عمده جامعه‌شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل فرهنگی در مطالعات علم و فناوری است. در این مقاله به بررسی دو حوزه مطالعاتی می‌پردازیم که جامعه‌شناسان جدید علم و فناوری در آن تحلیل‌های فرهنگی خود را ارائه داده‌اند. این دو حوزه عبارتند از: جامعه‌شناسی معرفت علمی و مطالعات فرهنگی علم.جامعه­شناسی معرفت علمی، نخستین ...  بیشتر

پارادایم شناسی تعامل اندیشه سیاسی و فرهنگ

مرتضی بحرانی؛ سید محسن علوی‌پور

دوره 5، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 127-151

https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.19.006

چکیده
  اندیشه سیاسی به مثابه معرفتی هنجارین، به دنبال ترسیم سامان نیک سیاسی است. هر پارادایم فکری نیز گونه ای وضعیت مطلوب اجتماعی و فردی را تجویز می کند که شکوفایی فرهنگی را متاثر می سازد. رابطه ای مستقیم و دوسویه وجود دارد میان مولفه های اندیشه سیاسی در پارادایم های مختلف و فرهنگی که در جامعه در جریان است و هر پارادایم فکری، مولفه های خاصی ...  بیشتر

هویت به مثابه فرایندی سیال و ناتمام لایه های هویتی ایرانی های بهوپال در هند

جبار رحمانی؛ زهرا شعرباقچی‌زاده

دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1391، ، صفحه 115-135

https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.18.005

چکیده
  در طول تاریخ، ایرانیان بسیاری به سرزمین هند مهاجرت کرده اند. این جماعت های مهاجر در مواردی با جامعه میزبان ادغام شده اند و در مواردی نیز همچنان در لایه های هویتی خودشان، مولفه ایرانی را دارند. یکی از این جماعت های مهاجر ایرانی به هند، گروهی هستند که حدود یک قرن پیش، از منطقه های اطراف کرمان به هندوستان رفتند، و زندگی حاشیه نشینی را دنبال ...  بیشتر

علم و فرهنگ: تأملی بر مهم ترین تحلیل های فرهنگی در جامعه شناسی علم و فناوری

علی ربانی؛ زهرا ماهر

دوره 5، شماره 1 ، خرداد 1391، ، صفحه 63-89

https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.17.003

چکیده
  در گذشته اکثر جامعه شناسان علم و فناوری، تلاش های اندکی برای وارد شدن به حوزه رسمی جامعه شناسی فرهنگ انجام داده و حتی در برابر تحلیل های فرهنگی مقاومت می کردند. جامعه شناسان فرهنگ نیز در زمینه فرایند تولید علم و فناوری، تحلیل های ناچیزی ارائه می دادند. این در حالی است که ویژگی عمده جامعه شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل ...  بیشتر

نشانه‌شناسی چشم‌اندازهای فرهنگی در جغرافیای فرهنگی؛ راهبردی مفهومی برای فهم و کشف معنا

ابراهیم فیاض؛ حسین سرفراز؛ علی احمدی

دوره 4، شماره 4 ، دی 1390، ، صفحه 91-116

چکیده
  مطالعة آثار و عملکردهای مکانی و فضایی به عنوان بخشی از رفتارهای انسان در مطالعات نشانه‌شناختی امروزی کاربرد دارد. این آثار انسان‌ساخت حاوی اطلاعات و معانی است که موضوع بحث دانش نشانه‌شناسی است. از‌آنجا‌که چشم‌انداز فرهنگی منعکس‌کننده فرهنگ حاکم بر آنهاست، می‌تواند معانی مورد نظر خالق اثر یا «انسان» را نشان ...  بیشتر

رویکرد‌های قومی و گونه‌شناسی فرهنگ سیاسی؛ مطالعه موردی: شهر سنندج

یعقوب احمدی

دوره 4، شماره 4 ، دی 1390، ، صفحه 229-256

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.16.009

چکیده
  توجه به مقوله فرهنگ در حیطه سیاست امر تازه‌ای است. عمده مباحث مطرح‌شده در رابطه با فرهنگ سیاسی در جامعه علمی ایران مبتنی‌بر تز کلاسیک آلموند و وربا یعنی بحث «فرهنگ مدنی» بوده است. نوشتار حاضر در راستای واکاوی پیوند فرهنگ و سیاست، تأکید خود را بر بررسی گونه‌شناسی فرهنگ سیاسی مبتنی‌بر تز نوپدید اینگلهارت و ولزل (2005؛ 2009) نهاده ...  بیشتر

فراروایت تمدن یا فرایندتمدن هامروری بر پروبلماتیک و تحلیلهای فرهنگ و تمدن

یوسف اباذری؛ سارا شریعتی؛ مهدی فرجی

دوره 4، شماره 2 ، تیر 1390، ، صفحه 1-19

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.14.001

چکیده
  از جمله مفاهیم پُرمناقشه در علوم انسانی مفهوم «تمدن» است که در مورد آن کمتر توافقی میان اندیشمندان می‌توان یافت؛ چه در تعریف و چه در جهت‌گیری. ادبیات بسیاری در مورد «تمدن» تولید شده و هریک از زاویه‌ای خاص بدان پرداخته‌اند. برخی رو به گذشته دارند و تمدن را امری تاریخی می‌بینند. برخی حال را می‌نگرند و تمدن را همچون پروژه ...  بیشتر

بررسی تحلیلی و خاستگاه شناختی آیین نمایشی بومی وارداوار (آب‌پاشان) در فرهنگ قوم ارمن

محمد عارف؛ مصطفی مختاباد؛ وحید گلستان

دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 129-150

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.13.006

چکیده
  سابقه تاریخی، سیاسی و اجتماعی ارمنیان با ایرانیان در آسیای میانه و مشرق زمین به روشنی نشان می‌دهد در طول تاریخ، روابط فرهنگی ارمنیان با ایرانیان، بیش از دیگر کشور‌ها بوده است. مقاله حاضر می‌کوشد به بررسی تحلیلی و ریشه‌شناسی آیین نمایشی بومی وارداوار (در گویش ارمنیان مقیم روستاهای ارمنستان وارتاوار تلفظ می‌شود) در فرهنگ سنتی قوم ...  بیشتر

تلویزیون و تأثیرات کاشتی آن بر هویت فرهنگی ایرانیان

ناصر باهنر؛ طاهره جعفری کیذقان

دوره 3، شماره 4 ، دی 1389، ، صفحه 131-156

https://doi.org/10.7508/ijcr.2010.12.006

چکیده
  این مقاله به بیان تأثیرات تلویزیون در عرصه فرهنگ با تأکید بر مقوله‌های هویت قومی و ملی می‌پردازد. نتایج طرح‌شده که حاصل بخشی از یک پژوهش علمی در مرکز تحقیقات صدا و سیما است نشان می‌دهد از سویی در سه بخش برنامه‌های طنز، خبر و سریال در برخی مقوله‌های هویت پیام‌هایی به طور متوالی از تلویزیون ایران پخش شده و بینندگان در معرض این پیام‌ها ...  بیشتر

نقش راست‌مغزی ـ چپ‌مغزی در پدیداری و پایداری فرهنگ‌ها و تمدن‌ها

علی نوری مطلق

دوره 3، شماره 2 ، تیر 1389، ، صفحه 123-146

https://doi.org/10.7508/ijcr.2010.10.006

چکیده
  با وجود اینکه بعضی از موجودات زنده از لحاظ خصوصیات تمدنی و بعضی دیگر از لحاظ عناصر فرهنگی، ساختار پیچیده‌تری از انسان‌ها دارند، اما انسان با توجه به خصوصیات راست‌مغزی ـ چپ‌مغزی، به تکامل ترکیبی این دو خصوصیت (با شدت و ضعف در جوامع مختلف) و توسعه و رشد متوازن آنها گرایش نشان داده و می‌دهد. ازآنجاکه بشر از ابتدای خلقت از توانایی ژنتیکی ...  بیشتر

نقش فرهنگ در اقتدار ملی از دیدگاه امام علی علیه‌السلام

محمدباقر بابایی طلاتپه

دوره 3، شماره 1 ، فروردین 1389، ، صفحه 39-77

https://doi.org/10.7508/ijcr.2010.09.002

چکیده
  هدف این مقاله مطالعه تعامل فرهنگ با سایر مؤلفه‌های قدرت ملی است. در واقع این مقاله در پی پاسخ به این سئوال است که فرهنگ در تعامل با سایر مؤلفه‌های سیاسی، اقتصادی، نظامی و اجتماعی قدرت ملی از دیدگاه امیرالمؤمنین علیه‌السلام در چه جایگاهی قرار گرفته و چه تعامل منطقی با سایر مؤلفه‌ها دارد؟ با تکیه بر روش تحلیل محتوای خطبه‌ها، نامه‌ها ...  بیشتر

دوگانگی‌های فرهنگی تکنولوژی (رویکرد جامعه‌شناسی فرهنگی در تحلیل تکنولوژی)

محمد امین قانعی‌راد

دوره 2، شماره 4 ، بهمن 1388، ، صفحه 107-146

https://doi.org/10.7508/ijcr.2009.08.004

چکیده
  ادبیات مطالعاتی و سیاست‌گذاری رایج در نهادهای علمی و اجرایی کشور در زمینه موضوعات صنعتی و تکنولوژیک اغلب ناکامی پروژه صنعتی‌شدن ایران در سده معاصر را بر مبنای عوامل اقتصادی، سازمانی و مدیریتی توضیح می‌دهند که این رویکرد خود از عوامل بازدارنده فهم و بومی‌سازی تکنولوژی است. این مقاله پس از طرح مسئله مزبور، برخی از مباحث مفهومی و ...  بیشتر

دوجهانی‌شدن‌ها و حساسیت‌های بین فرهنگی مطالعه موردی روابط بین فرهنگی اهل تسنن و تشیع در استان گلستان

سعید رضا عاملی؛ حمیده مولایی

دوره 2، شماره 2 ، مرداد 1388، ، صفحه 1-29

https://doi.org/10.7508/ijcr.2009.06.001

چکیده
  این مقاله به بررسی حساسیت‌های بین فرهنگی اهل تشیع و ترکمن‌های اهل تسنن در استان گلستان می‌پردازد. به‌منظور تبیین حساسیت‌های بین فرهنگی دو گروه، از سنجه‌های حساسیت‌های بین فرهنگی براساس مدل نظری شش‌مرحله‌ایِ حساسیت‌های بین فرهنگی میلتون بنت، استفاده شده است. بر مبنای نظریه حساسیت‌های بین فرهنگی، توسعه ارتباطات عامل مهمی در ...  بیشتر

مقایسه عناصر ادب در زبان‌های کره‌ای و فارسی

احمد صفار مقدم

دوره 2، شماره 1 ، تیر 1388، ، صفحه 77-98

https://doi.org/10.7508/ijcr.2009.05.004

چکیده
  مقاله حاضر به بحث درباره پدیده ادب و مقایسه آن در زبان‌های کره‌ای و فارسی می‌پردازد. داده‌های تحقیق مقاله به‌صورت مشاهده میدانی و اسنادی در یک دوره دوساله در کره جنوبی مورد بررسی قرار گرفته و ضمن تبادل نظر مستقیم با دانشجویان کره‌ای در کره و ایران تکمیل شده است. ادب در مفهوم عام، پدیده‌ای جهانی به شمار می‌آید و در فرهنگ هر جامعه ...  بیشتر

بازتاب نگرش فرهنگی غرب نسبت به ایران در ساخت های زبانی نشریات انگلیسی زبان

مریم سادات غیاثیان

دوره 2، شماره 1 ، تیر 1388، ، صفحه 123-139

https://doi.org/10.7508/ijcr.2009.05.006

چکیده
  در این مقاله سعی بر آنست تا با معرفی دو رویکرد اصلی در شرق‌شناسی -شرق‌شناسی کلاسیک و شرق‌شناسی نوین- نگرش غرب نسبت به شرق در سطح کلان و اسلام در سطح خرد در هر یک از این دو رویکرد بررسی و رویدادهای مؤثر در ایجاد شرق‌شناسی نوین برشمرده شود. حادثه یازدهم سپتامبر 2001، یکی از اتفاقات مهم و تأثیرگذار در قرن حاضر و شرق‌شناسی نوین بوده است. ...  بیشتر

فرهنگ و قومیت مدلی برای ارتباطات بین فرهنگی در ایران

یونس نوربخش

دوره 1، شماره 4 ، دی 1387، ، صفحه 67-90

https://doi.org/10.7508/ijcr.2008.04.004

چکیده
  در این تحقیق به دنبال یافتن مدلی برای همبستگی اجتماعی و وحدت فرهنگی در ایران هستیم؛ الگویی که براساس آن تنوع قومی و فرهنگی به‌عنوان چالشی در برابر همبستگی ملی قرار نگیرد و به فرصتی برای غنای فرهنگی جامعه تبدیل گردد. ابتدا دیدگاه‌های اساسی مربوط به فرهنگ، قومیت و ملت مورد بررسی قرار می‌گیرد و آنگاه مفاهیم مربوط به سیاست‌های میان ...  بیشتر