ORIGINAL_ARTICLE
آنجا که نمیدانیم چگونه اخلاقی باشیم؛ پژوهشی در میزان آگاهی بر مصادیق سرقت معنوی
پژوهش حاضر تلاش میکند میزان آگاهی افراد نسبت به قواعد کیفی و اخلاقی کار علمی و دانشگاهی و رابطۀ این آگاهی با سطح تحصیلات آنان را بسنجد. بدینمنظور پرسشنامهای برخط(آنلاین) تهیه شد و طی آن از افراد سؤالاتی پرسیده شد که دیدگاه آنان را نسبتبه چند مورد مهم مرتبطبا کیفیت یا اخلاق کار علمی مشخص میکند: «ارجاع به منابع علمی نهچندان معتبر»، «حجمی از مقاله که میتواند نقلقول مستقیم باشد»، «کسب اجازه از ناشران پیش از انتشار آثار آنان»، «ارسال مقاله برای چند ژورنال علمی(برای داوری) بهطور همزمان» و «رونوشت(کپی) کردن منبع از مقالات دیگر و افزودن به مقالۀ خود». پرسشنامه ازسوی بیش از پانصد نفر پاسخ داده شد و تحلیل دادههای آن نشان داد که درصد بالایی از افراد در سطوح تحصیلی متفاوت، اطلاع درستی درمورد قواعد کیفی و اخلاقی موردتوافق کار پژوهشی و نگارش مقالۀ علمی ندارند. این تحقیق همچنین نشان میدهد که بسیاری از پاسخدهندگان بیش از آنکه به انتخاب پاسخ «نمیدانم» علاقهمند باشند، پاسخ نادرست انتخاب کردهاند، حتی آنجا که بهخاطر تخصصی بودن پرسشِ طرحشده، از بسیاری از افراد توقع نمیرود که پاسخ درست را بدانند.
http://www.jicr.ir/article_392_0c37114cddb7b63c217ef9511f0bc935.pdf
2019-09-23
1
27
10.22035/jicr.2019.2243.2747
اخلاق علمی
سرقت معنوی
سرقت علمی
استناددهی
منبع
شاهو
صبار
shaho_sabbar@yahoo.com
1
استادیار ارتباطات، دانشکدۀ مطالعات جهان، دانشگاه تهران، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
علی
معصومی فر
ali.mass@stonybrook.edu
2
کارشناس مدیریت سیستمهای تکنولوژیک، دپارتمان تکنولوژی و جامعه، دانشگاه ستونیبروک، نیویورک، آمریکا
AUTHOR
سعید
محمدی
saeed.m2012@yahoo.com
3
دانشجوی دکتری مطالعات آمریکای شمالی، دانشکدۀ مطالعات جهان، دانشگاه تهران، تهران، ایران
AUTHOR
اترک، حسین. (1396). چیستی علم ربایی در اخلاق پژوهش. فصلنامه اخلاق در علوم و فنّاوری، 19-9.
1
رشادتجو، حمیده؛ و مهاجری، مهاجری. (1393). ارتباط بین صداقت علمی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران. مدیریت و برنامهریزی در نظامهای آموزشی، 127-114.
2
محمدحسینپور، رسول؛ باقری نویسی، رضا؛ و افضلی شهری، محمد (1396). بررسی دلایل ارتکاب سرقت ادبی و راههای پیشگیری از آن در جامعه علمی ایران: دیدگاه سردبیران، اساتید و دانشجویان. پژوهشهای زبانشناختی در زبان های خارجی، 588-555. doi: 10.22059/jflr.2017.239520.374
3
پورنقی، رویا. (19 4, 1397). سرقت علمی در میان دانشجویان دانشگاهها: مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز. تم الاسترداد من پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک)ُ، برگرفته از https://irandoc.ac.ir/research/958
4
چنگیزی آشتیانی، سعید؛ و شمسی، محسن (1392). سرقت علمی در تاریخ پزشکی: کاشف گردش خون ریوی، ابن نفیس یا ویلیام هاروی. فصلنامه تاریخ پزشکی، 5(15)، 190-177.
5
فعلی، سعید؛ بیگلری، نگین؛ و پزشکی راد، غلامرضا (1391). نگرش و رفتار دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در زمینه سرقت علمی. پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 151-133.
6
مرتضایی، سیدجواد (1393). از توارد تا سرقت ادبی. فنون ادبی، 6(1)، 70-61.
7
جعفری، سیدمحمدباقر؛ رضاییان، علی؛ و شمسی، فاطمه (1395). شکاف اخلاقی در زمینۀ هنجارهای کاربرد اطلاعات. فصلنامه اخلاق در علوم و فنّاوری، 107- 97.
8
گلستانی، مجتبی. (1396). بازخوانی نظریه میشل فوکو درباره مرگ و کارکرد مؤلف و نسبت آن با سرقت ادبی. کیمیای هنر، 68-57.
9
منصوری، مجید (1396). سرقت ادبی جدید با روش کهن. نقد ادبی، 209-199.
10
شریفی صحی،محسن؛ و پورخالقی چترودی، مهدخت (1390). سرقت ادبی عبدالواسع جبلی از دیوان سنایی. جستارهای ادبی، 44(4)، 106-85.
11
غفوری، مریم؛ رخش، فریبا؛ و رهافروز، سپیده (1395). میزان آشنایی کتابداران پزشکی با راهکارهای مقابله با سرقت ادبی. مدیریت سلامت، 72-84.
12
نوشی، موسی (1397). بررسی سیاستهای سرقت علمیـادبی در تارنماهای دانشگاهها و مراکز آموزش عالی ایران. مدیریت و برنامهریزی در نظامهای آموزشی، 76-51.
13
ستوده، هاجر؛ رفیع، نجمه؛ و میرزایی، زهرا (1389). نگاهی به دستبرد علمی و راهکارهای پیشگیری و پیگیری آن. کتابداری و اطلاعرسانی، 13(4)، 50-27.
14
Mason, P. R. (2009). Plagiarism in Scientific Publications. The Journal of Infection in Developing Countries, 3(01). doi:10.3855/jidc.98
15
Maurer, H., Kappe, F., & Zaka, B. (2006). Plagiarism - A Survey. Journal of Universal Computer Science, 12(8), 1050-1084. doi: 10.3217/jucs-012-08-1050
16
What is Plagiarism. (2017, May 18). Retrieved April 1, 2019, from Plagiarism.org: https://www.plagiarism.org/article/what-is-plagiarism
17
Winsett, R. P. (2017). The Importance of Self-Plagiarism in Publication. Progress in Transplantation, 27(4), 327-328. doi:10.1177/1526924817733856
18
ORIGINAL_ARTICLE
دانشگاه و فرهنگ روزمرۀ شهر؛ اهمیت زیباییشناسی در خدمات داوطلبانۀ دانشکدههای شهرسازی به مردم
در دهههای اخیر خدمات دانشگاهی بیشتر به دولت، تجارت، و فناوری گرایش یافته و از فرهنگ و جامعه دور شده است. در عینحال، در محیط اقتصادی ایران، خدمات تجاری نیز رضایتبخش نبوده است. در چنین شرایطی، خدمترسانی داوطلبانه، همزمان با آموزش و پژوهش، میتواند از تضعیف نقش و جایگاه اجتماعیـفرهنگی دانشگاهها جلوگیری کند. این مقاله، بخشی از تلاش در راستای نهادینه کردن خدمات همراه با آموزش در مقطع تحصیلات تکمیلی رشته شهرسازی دو دانشکده در تهران است. این تلاش باوجود موفقیت در همراه کردن دانشجویان و یک سازمان وابسته به دستگاههای اجرایی، رضایت استادان همکار را بهدست نیاورد. مقاله پس از یادآوری بنیاد عملباور خدمات دانشگاهی نشان میدهد که اگرچه نظریههای متناسب با این مبنا در شهرسازی شکل گرفته است، ولی کاربرد آنها نیازمند تعامل متوازن فرهنگی با مردم است و ریشۀ عدم اقبال استادان را باید در فرهنگ سازمانی دانشگاه برای تعامل جست. برای بررسی موضوع، کارگاهی با حضور متخصصان شهرسازی، نشانهشناسی، و آموزش عالی، و نمایندگانی از مطبوعات و سمنها برگزار شد و مصاحبههای تکمیلیای با برخی استادان و مدرسان یک دانشکده انجام دادیم. مقالۀ حاضر با روایتپژوهی در این گفتارها، بهکمک یک چارچوب نظری مربوط به تعامل اجتماعی دانشگاهیان، نتیجه میگیرد که فرهنگ آموزشیـپژوهشی رشته، دستکم در دانشکدۀ موردنظر، به وجه زیباییشناختی تعامل مردمسالار کمتوجه است و با وجود ترویج نظرات انتقادی، درعمل، به ساختار سازمانی محدود است و مهارت اندکی برای کنشگری دارد. مقاله، ضمن ارائۀ سرنخهای یک روایت سازمانی مردمسالارِ جایگزین، پیشنهاد میکند، در رشتههای دیگر نیز به تعامل زیباییشناختی توجه شود.
http://www.jicr.ir/article_400_09ee81a314d4af9c65a262141bcc8bc6.pdf
2019-09-23
29
59
10.22035/jicr.2019.1898.2486
خدمات
عملباوری
تعامل فرهنگی شهرسازی
تعامل زیباییشناختی
روایت سازمانی
فرشید
سامانپور
fsamanpour@hotmail.com
1
پژوهشگر دکترای شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
ناصر
برکپور
barakpoo@art.ac.ir
2
استاد شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
AUTHOR
مقصود
فراستخواه
m_farasatkhah@yahoo.com
3
دانشیار برنامهریزی آموزش عالی، مؤسسۀ پژوهش و برنامهریزی آموزش عالی، تهران، ایران
AUTHOR
پرداختچی، محمدحسن؛ بازرگان، عباس؛ آراسته، حمیدرضا؛ و مظفری، گشتاسب (1391). شکاف پاسخگویی بیرونی دانشگاهها از دیدگاه جامعۀ علمی. فصلنامۀ پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی. 63: 112- 91.
1
سامانپور، فرشید؛ و برکپور، ناصر (آذر 1394). به سوی کارگاه مدنی: ارائه چارچوبی نظری برای اجرای بهینه خدمتآموزی در کارگاههای شهرسازی. نخستین همایش ملی آموزش شهرسازی. تهران: دانشگاه تهران.
2
سراوکی، ابراهیم (1352). دانشگاهها و مدارس عالی. تهران: انتشارات بوعلی.
3
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1389). نقشه جامع علمی کشور. برگرفته از htto://msrt.ir؛ در تاریخ بهمن 1392.
4
شورای عالی انقلاب فرهنگی، (5/5/1395) مصوبه «آییننامه ارتقای مرتبه اعضای هیات علمی موسسههای آموزش عالی، پژوهشی و فناوری دولتی و غیر دولتی».
5
عباسی، بدری؛ قلیپور، آرین؛ دلاور، علی؛ و جعفری، پریوش (1388). تحقیق کیفی پیرامون تاثیر رویکرد تجاریسازی بر ارزشهای سنتی دانشگاه. سیاست علم و فناوری. 2(2): 73- 76. (doi: 10.22034/jstp.2010.2.2.535097)
6
فراستخواه، مقصود (1396) گاه و بیگاهی دانشگاه در ایران، تهران: آگاه.
7
فراستخواه، مقصود (1394). در جستجوی فضاهای سازمانی و فرهنگ مناسب برای اجتماعات یادگیری. در سومین کنفرانس ملی آموزش و توسعۀ سرمایههای انسانی، 2و3 اسفند1394، تهران، برج میلاد.
8
فراستخواه، مقصود(1393). نقش آموزش عالی ودانشگاهها در پژوهشهای اجتماعی وفرهنگی. در سومین همایش ملی پژوهشهای اجتماعی و فرهنگی. تهران، انجمن جامعهشناسی.
9
معاونت حقوقی ریاست جمهوری (1396). قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1400-1396). سازمان برنامه و بودجه کشور. برگرفته از http://mporg.ir در تاریخ 24 آبان 1396.
10
مظفری، گشتاسب (1390). طراحی و اعتباریابی الگوی پاسخگویی دانشگاه در مقابل ذینفعان (پایاننامه دکتری). دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
11
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (27 شهریور 1396). کنترل روند پولیشدن دانشگاهها راهبرد اصلی نظام آموزش عالی است.
12
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (23/4/1392). برنامه درسی مقطع کارشناسی ارشد برنامهریزی شهری. برگرفته از http://hes.msrt.ir/uploads/T_Education/Educ_7038_0.pdf
13
Baum, H (2015). Planning with half a Mind: Why planners resist emotion. Planning Theory & Practice 16(4): 498–516. doi: 10.1080/14649357.2015.1071870
14
Boje, D. M. (2001). Narrative Methods for Organizational and Communicative Research, London: Sage.
15
Corbin, J., & Strauss, A. (1990). Grounded theory research: procedures, canons, and evaluative criteria. Qualitative Sociology 13(1), 3-21. doi.org/10.1007/BF00988593
16
Creswell, J. W. (1998). Qualitative Inquiry and Research Design. Thousand Oaks: Sage.
17
Dewey, J. (1937). Democracy and Educational Administration, reprinted in: Boydston J. A. (ed.) John Dewey: the Later Works, Vol. 11, Carbondale & Edwardsville: Southern Illinois University Press.
18
Dewey, J. (2008). Art as experience. in S.M. Chan, & A. Meskin (Eds.). Aesthetic; A Comparative Anthology. Oxford: Blackwell.
19
Duvenage, P. (2003). Habermas and Aesthetics; the Limits of Communicative Reason. Cambridge: Polity Press.
20
Fisher, R., Fabricant, M., & Simons, L. (2004). Understanding contemporary university-community connections. Journal of Community Practice. 12(3-4), 13-34. doi: 10.1300/J125v12n03_02.
21
Flyvbjerg, B. (2012). Why mass media matter to planning research. Planning Education and Research, 32(2), 169–181. doi: 10.1177/0739456X12441950.
22
Freire, P. (1968). Pedagogy of the Oppressed. New York: Continuum.
23
Friedmann, J. (1987). Planning in the public domain; from knowledge to action. Princeton: Princeton University Press.
24
Giddens, A. (1984). The Constitution of Society. Cambridge: Polity Press.
25
Gunder, M., & Hillier, J. (2009). Planning in Ten Words or Less. Farnham: Ashgate.
26
Haberams, J. (1967, rep. 1987). The university in a democracy-democratization of the university. In J. Habermas,, Toward a Rational Society. (J. Shapiro, Trans.). Cambridge & Oxford: Polity Press.
27
Hatch, M. J. (2011). Organizations: A Very Short Introduction. Oxford & New York: Oxford University Press.
28
Healey, P. (2009). The pragmatic tradition in planning thought. Planning Education and Research 28(3), 277-292. doi: 10.1177/0739456X08325175
29
Herr, K., & Anderson, D. (2005). The Action Research Dissertation: A Guide for Students and Faculty. Thousand Oaks: Sage.
30
Landry, C. (2006). The Art of city making. London & Sterling, VA: Earthscan.
31
Langley, R. J. )1970(. The Writing of C.G. Jung. New York: Monarch Press.
32
Langsdorf, L (2002). Reconstructing the fourth dimension: A Deweyan critique of Habermas`s conception of communicative action. in: Aboulafia, M; Bookman, M; & Kemp, C. Habermas and Pragmatism. London & New York: Routledge.
33
Levin, M., & Greeenwood, D. (2008). The future of universities: action research and the transformation of higher education. In P. Reason, & H. Bradbury (eds.). The SAGE Handbook of Action Research. London: Sage.
34
Levin, M., & Greenwood, D. (2011). Revitalizing universities by reinventing the social sciences: bildung and action research. In N.K. Denzin, & Y.S. Lincoln, The Sage handbook of Qualitative Research. Sage: Thousand Oaks, Ca.
35
Libliech, A., Tuval-Mashiach, R., & Zilber, T. (1998). Narrative Research, Reading, Analysis and Interpretation. Sage: Thousand Oaks.
36
Marullo, S., & Edwards, B. (2000). Editors' introduction: service-learning pedagogy as universities' response to troubled times, American Behavioral Scientist, 43(5), 746-755. doi: 10.1177/00027640021955568
37
Menand, L. (1997). Pragmatism; a Reader. New York: Vintage Books.
38
Metzger, J. (2011). Strange spaces: A rationale for bringing art and artists into the planning process. Planning Theory, 10(3), 213–238. doi: 10.1177/1473095210389653
39
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis (2nd. ed.). Sage: Thousand Oaks.
40
Milley, P. (2004). The social and educational implications of university cooperative education: A habermasian perspective (Unpublished doctoral dissertation). Victoria: University of Victoria.
41
Milley, P. (2006). Aesthetic experience as resistance to the ‘iron cage’ of dominative administrative rationality. In E.A. Samier, & R.J. Bates, Aesthetic Dimensions of Educational Administration and Leadership. London & New York: Routledge.
42
Miraftab, F. (2009). Insurgent planning: Situating radical planning in the global south. Planning Theory 8(1), 32–50. doi: 10.1177/1473095208099297.
43
Polkinghorne, D. E. (1988). Narrative knowing and the human sciences. Albany: State University of New York Press.
44
Purcell, M. (2016). For democracy: Planning and publics without the state. Planning Theory, 15(4), 386–401. doi: 10.1177/1473095215620827
45
Reason, P., & Bradbury, H. (2008). Introduction. In P. Reason & H. Bradbury (eds.). The Sage Handbook of Action Research, London: Sage.
46
Samier, E. A., Bates, R. J., & Stanley, A. (2006). Foundations and history of the social aesthetics. In Samier, A. E. & R.J. Bates, Aesthetic Dimensions of Educational Administration and Leadership. London and New York: Routledge.
47
Samier, E.A. (2006). Imagination, taste, the sublime, and genius in administration; A Kantian critique of organisational aesthetic. In A. Samier, Eugenie, & J. Richard Bates. Aesthetic Dimensions of Educational Administration and Leadership. London and New York: Routledge.
48
Sandercock, L (2003b). Cosmopolis II: Mongrel Cities in the 21st Century. London & New York: Continuum.
49
Stevenson, D. (2003). Cities and Urban Culture. Maidenhead and Philadelphia: Open University Press.
50
Strati, A. (1999). Organization and aesthetics. London: Sage.
51
Watson, D., Hollister, R. M., Stroud, S. E, & Babcock, E. (2011). The Engaged University. Oxon & New York: Routledge.
52
Watson, V. (2012). Planning and the “stubborn realities” of global south-east cities: some emerging ideas. Planning Theory, 12(1), 81–100. doi: 10.1177/1473095212446301
53
Young, G. (2008). The culturization of planning. Planning Theory, 7(1), 71-91. doi: 10.1177/1473095207082035
54
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل جامعهشناختی روندهای مؤثر بر شکلگیری ایدۀ انقلاب فرهنگی در دانشگاهها و شناسایی اسلوبهای بیانی آن تا مقطع غلبۀ گفتار اسلامیکردن
این مقاله درصدد بررسی چگونگی وقوع رخداد انقلاب فرهنگی در دانشگاهها(63ـ1359) تا مقطع تفوق گفتار اسلامیکردن است. نکتۀ مهم، تاریخیبودن ایدۀ انقلاب فرهنگی در دانشگاههاست: این ایده محصول یک نقطۀ زمانیـمکانی معین نیست بلکه محصول شرایط تاریخی مواجهه و زیست نیروهای انقلابی با تجربههای متکثر و گاه متعارضی نظیر انقلاب فرهنگی در چین و انقلاب سفید ایران و جنبشهای جدید فرهنگی اروپا یا بازخوانی بعثت فرهنگی پیامبر اسلام(ص) و نیز درتقابلبا برخی رویههای فرهنگی نظیر فرهنگ طاغوتی یا فرهنگ استعماری در دورۀ پهلوی است. مقاله نشان میدهد که براساس شرایط پیشگفته، همۀ نیروهای سیاسی و اجتماعی درگیر در انقلاب اسلامی با تحول در دانشگاه توافق داشتند و همگی در مقطع اولیۀ پس از انقلاب اسلامی(یا قبل از آن) فعالیتهایی را برای دگرگونی در وضعیت دانشگاهـعلم آغاز کرده بودند. وقوع انقلاب موجب شد تا امکان پیگیری و تحقق این ایده فراهم شود. بهعلاوه با آشکارشدن اختلافنظر نیروهای درگیر در انقلاب بر سر ماهیت و ساختار نظم سیاسی جدید در مرحلۀ مابعد انقلاب، و تبدیل دانشگاه به ابژۀ سیاسی نیروهای مخالف و متعارض، پیدایی مناقشۀ جداییطلبی قومی، تسخیر سفارت آمریکا، آغاز جنگ تحمیلی، و بهخصوص تغییر رفتار برخی گروهها از کنشگری سیاسی به رفتار نظامی و تروریستی بهویژه در سالهای 59 و شصت، عملاً گفتار اسلامیکردن غلبهیافت و گفتارهای رقیب از رخداد انقلاب فرهنگی در دانشگاهها کنار رفت یا در حاشیه قرارگرفت. در این مقاله از شیوۀ میشل فوکو برای تباریابی و تحلیل مبدأ استفاده میشود.
http://www.jicr.ir/article_401_c764b48ad9bcdabc60b9537017620d2c.pdf
2019-09-23
61
91
10.22035/jicr.2019.1948.2521
انقلاب فرهنگی در دانشگاهها
بعثت فرهنگی
استقلال دانشگاه
امام خمینی(ره)
فرهنگ استعماری
گفتار اسلامیکردن
قاسم
زائری
qasem.zaeri@ut.ac.ir
1
استادیار جامعه شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
حاجیه
محمدعلی زاده
hj.mohammadalizadeh90@gmail.com
2
دانشجوی دکتری دانش اجتماعی مسلمین، دانشکدۀ فرهنگ، علوم اجتماعی و رفتاری، دانشگاه باقرالعلوم، قم، ایران
AUTHOR
ابهری، کاظم (30 مرداد، 1358). دانشگاه تهران نظام طلبگی را برای آموزش عالی پیشنهاد کرد. روزنامه جمهوری اسلامی. 68، 8.
1
احمدی، احمد (1361). پیرامون لایحه شورای عالی فرهنگ. نشریه دانشگاه انقلاب. 16، 41؛ 11-10.
2
اصغرزاده، ابراهیم (17 آذر، 1396). با روی کار آمدن احمدی نژاد پروژه انقلاب فرهنگی دوم کلید خورد. اعتمادآنلاین. برگرفته از https://etemadonline.com/content/148474
3
آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی (بی تا). پرونده ستاد انقلاب فرهنگی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. شماره بازیابی پرونده 13084، 12[نشریۀ مجاهد، شمارۀ 106].
4
آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی (بی تا). پرونده اعلامیه های دوران انقلاب. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. شماره بازیابی پرونده 9267، 27 و 22.
5
نشریه کار (اقلیت) (7 اسفند 1359)، 99. به نقل از (آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی (بی تا)، پرونده خلاصه ای از مواضع اقلیت در مورد انقلاب فرهنگی با استناد به نشریه کار (شماره 61 تا 173- خرداد 1359 تا مهر 1362). تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. شماره بازیابی پرونده 36669).
6
بازرگان، مهدی (18 اردیبهشت 1359). نخستین گردهمایی انقلاب فرهنگی. روزنامه اطلاعات. 16136، 12.
7
بازرگان، مهدی (1363). انقلاب ایران در دو حرکت. تهران: بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان.
8
بتلهایم، شارل (1358). انقلاب فرهنگی و سازمان صنعتی در چین: : دگرگونی مدیریت و تقسیم کار ۱۹۷۵ - ۱۹۷۴ (مترجم: د- پرتاف). تهران: انتشارات یاور.
9
بنی صدر، ابوالحسن (20 خرداد 1359). انقلاب فرهنگی این نیست که دانشگاه ها را ببندیم. روزنامه کیهان. 11017، 5.
10
بی.نا (1361). انقلاب و آموزش و پرورش: تجربه و دستاوردهای اتحاد شوروی (مترجم: ج. رشیدی). تهران: انتشارات آینده.
11
بی نا (1359). پیرامون انقلاب فرهنگی ویتنام (مترجم: ا. فضائلی). تهران: انتشارات بینش.
12
تورچنکو، و. (بی.تا). انقلاب علمی و فنی و انقلاب در آموزش (مترجم: ا. صدری). بیجا: نشر پایه.
13
توسلی، غلامعباس ( 25 آذر، 1391). انقلاب فرهنگی یا فرهنگ انقلابی. روزنامه آسمان. 39، 36.
14
توفیقی، سیدجعفر (30 مهر 1391). پذیرش دانشجوی شهریهای موجب کاهش پذیرش دانشجوی دولتی میشود. خبرگزاری دانشجو. برگرفته از: http://snn.ir/detail/News/211480/76.
15
جعفریان، رسول ( 25 آذر 1392). چرا حرکت علمی ما کند است؟. خبرآنلاین. برگرفته از: http://www.khabaronline.ir/detail/327886
16
جلیلی، سیدهدایت (1387). راه دشوار علوم انسانی بررسی جریانها و گفتمانهای تحول خواه در عرصه علوم انسانی. تهران: کنگره علوم انسانی.
17
حقشناس، فرامرز (1389). جهاد دانشگاهی قاعده انقلاب فرهنگی. تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
18
خمینی، روحالله (1378 الف). صحیفه نور (ج 6). تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
19
خمینی، روحالله (1378 ب). صحیفه نور (ج 12). تهران: سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
20
خواجهسروی، غلامرضا (1388). دانشگاه اسلامی بهمثابه راهبرد جمهوری اسلامی ایران. در: اصغر افتخاری، ارزش و دانش: مقدمهای بر دانشگاه اسلامی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع) و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
21
نشریۀ دانشگاه انقلاب (مهر1360). دانشگاه از انقلاب تاکنون: دانشگاه صنعتی شریف. نشریه دانشگاه انقلاب، 4، 34-32.
22
نشریۀ دانشگاه انقلاب (مرداد 1361). طرح و بررسی طرح شورای عالی فرهنگ: طرح شورای عالی فرهنگ. نشریه دانشگاه انقلاب، 14، 77 و 80-67.
23
نشریۀ دانشگاه انقلاب ( اسفند 1363). خلاصه گزارش فعالیتهای ستاد انقلاب فرهنگی از بدو تأسیس تاکنون. نشریۀ دانشگاه انقلاب. 45، 74-60.
24
دانشگاه ملی ایران (1359). گردهمایی انقلاب فرهنگی اسلامی. تهران: دانشگاه ملی ایران با همکاری دفتر هماهنگی همکاریهای مردم با رئیس جمهور.
25
روزنامه اطلاعات (27 تیر 1358). وزیر فرهنگ و آموزش عالی در گردهمایی استقلال دانشگاه ها: شوراهای محلی بهترین مرجع برای امور دانشگاه ها است. روزنامه اطلاعات. 15907، 11.
26
روزنامه اطلاعات (15 اردیبهشت 1359). دلایل استعفای مدیریت دانشگاه تهران اعلام شد. روزنامه اطلاعات. 16133، 4.
27
روزنامه کیهان (28 فروردین ۱۳۵۹).دانشگاه تبریز نیمه تعطیل شد. روزنامه کیهان. 10975، 1.
28
روزنامه جمهوری اسلامی (28 تیر 1358). سمینار بررسی استقلال دانشگاه ها گشایش یافت. روزنامه جمهوری اسلامی، 42، 3.
29
روزنامه جمهوری اسلامی (17 تیر 1358). گفتاری در باب سازمان ملی دانشگاهیان. روزنامه جمهوری اسلامی. 33، 6.
30
حبیبی، حسن (24 فروردین 1359). نظر نمایندگان ملت درباره خودکفائی اقتصادی، نظامی و .... روزنامه جمهوری اسلامی. 251، 11.
31
روزنامه جمهوری اسلامی (26 فروردین 1359). پیام آیت الله منتظری به سمینار دانشکده الهیات. روزنامه جمهوری اسلامی. 253، 10.
32
روزنامه جمهوری اسلامی( 31 تیر 1358). فراخوان مقاله. روزنامه جمهوری اسلامی، 44، 3.
33
روزنامه کیهان (۲۰ خرداد 1359). دانشگاه تعطیل شد، سرنوشت دانشگاهیان چه می شود؟ روزنامه کیهان. 1107، 5.
34
روزنامه کیهان (30 فروردین 1359). ستاد احزاب و گروه ها در دانشگاه ظرف 3 روز باید برچیده شوند. روزنامه کیهان. 10976، 3.
35
گلزاده غفوری، علی (20 خرداد 1359). اختیار نسل ها را به تصمیم های آنی و خلق الساعه نباید واگذار کرد. روزنامه کیهان. 11017، 5.
36
روشننهاد، ناهید (1383). انقلاب فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
37
زیباکلام، صادق (18 مرداد 1359). چگونگی فعالیت کلاس های جهاد سازندگی و جذب نیرو. روزنامه اطلاعات. 16209، 5 و 8..
38
زیباکلام، صادق (۱۳۵۹). ضرورت انقلاب فرهنگی در دانشگاهها. بیجا.
39
زیباکلام، صادق ( 23 اردیبهشت 1386). اخراج دانشجویان و اساتید منتقد انقلاب فرهنگی نیست. سایت عصرایران. برگرفته از http://www.asriran.com/fa/news/17378
40
زیباکلام، صادق ( 4 اردیبهشت 1391). نشست هماندیشی انقلاب فرهنگی و اسلامیکردن علم. ایسنا. برگرفته از http://isna.ir/fa/news/91020402410
41
زیباکلام، صادق (17 شهریور 1388). اگر روند همینگونه پیش رود، انقلاب فرهنگی دوم در راه است. شفاف، برگرفته از http://www.shafaf.ir/fa/news/7708
42
زیباکلام، صادق (1مرداد 1396). سرابی به نام علوم انسانی اسلامی (نامه سرگشاده صادق زیباکلام به رئیسجمهور). جماران. برگرفته از https://www.jamaran.ir
43
سنجابی، کریم (1 اردیبهشت 1359). تغییر نظام آموزشی از دیدگاه شخصیتها. روزنامه اطلاعات. 16123، 4.
44
شاملو، احمد (1 اردیبهشت 1359). تغییر نظام آموزشی از دیدگاه شخصیتها. روزنامه اطلاعات. 16123، 4.
45
شرفزادهبردر، محمد (1383). انقلاب فرهنگی در دانشگاههای ایران. تهران: پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی.
46
شوکت، حمید (1372). نگاهی از درون به جنبش چپ ایران: گفتگوی حمید شوکت با مهدی خان بابا تهرانی. تهران: شرکت سهامی انتشار.
47
شوکت، حمید (1380). نگاهی از درون به جنبش چپ ایران: گفتگوی با ایرج کشکولی. تهران: نشر اختران.
48
شوکت، حمید (1381). نگاهی از درون به جنبش چپ ایران: گفتگوی با کوروش لاشایی. تهران: نشر اختران.
49
رحیم پورازغدی، حسن (6 اردیبهشت 1393). دانشگاهها قبل از انقلاب فرهنگی محل ترور و اسلامستیزی بود. خبرگزاری فارس. برگرفته از https://www.farsnews.com/news/13930206001377
50
میرباقری، سیدمحمدمهدی (6 اردیبهشت 1393). انقلاب فرهنگی برای تحقق تمدن دینی اجتناب ناپذیر بود. خبرگزاری فارس، برگرفته از https://www.farsnews.com/news/13930206001424
51
داوری، عبدالرضا (21 تیر 1394). موضوع بورسیهها در دولت قبل، انقلاب فرهنگی دوم بود. پارسینه، برگرفته از https://www.parsine.com/fa/news/246472
52
مدرسی، فرید (2 اسفند 1384). برخورد با اساتید از پارامترهای انقلاب فرهنگی دوم است. آفتاب نیوز، برگرفته از http://aftabnews.ir/fa/news/41836
53
منتظری، علی ( 16 مرداد 1390). انقلاب فرهنگی دوم، شعاری انحرافی است. برگرفته از http://yon.ir/neKmk
54
علمالهدی، سیداحمد (16 خردا 1389). دانشگاهها نیازمند انقلاب فرهنگی دوم. عصر ایران، برگرفته از https://www.asriran.com/fa/news/118878
55
طاهریکیا، حامد؛ کاظمی، عباس؛ رضایی، محمد (1396). چهار روز از حیات دانشگاه پس از انقلاب (30 فروردین تا 2 اردیبهشت 1359). فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. 10 (1)،200-177. Doi: 10.22631/IJCR.2017.327
56
عبدالکریمی، بیژن (8 بهمن 1391). یک ضربه به خصم، یک ضربه به خویش. وبلاگ بیژن عبدالکریمی، برگرفته از http://abdolkarimi.blogfa.com/post/48
57
عبدالکریمی، بیژن (20 بهمن 1393). نقد عملکرد شورای عالی انقلاب فرهنگی. خبرگزاری مشرق، برگرفته از https://www.mashreghnews.ir/news/388007
58
غضنفری، علی؛ و شریف، مجید (1359). سرمایهداری، ازخودبیگانگی و انقلاب فرهنگی. بیجا: انتشارات تشیع.
59
فدائی عراقی (1359). انقلاب فرهنگی و آموزشی و تعطیلی دانشگاهها. بیجا: بینا.
60
فراستخواه، مقصود(1388). سرگذشت و سوانح دانشگاه در ایران (بررسی تاریخی آموزش عالی و تحولات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مؤثر برآن). تهران: انتشارات رسا.
61
فوکو، میشل (1381 الف). تاریخ جنون در عصر کلاسیک. (مترجم: فاطمه ولیانی). تهران، نشر هرمس. (تاریخ اصل اثر 1961)
62
فوکو، میشل (1381 ب). نیچه، تبارشناسی و تاریخ (مترجم: نیکو سرخوش، و افشین جهاندیده). در کهون، لارنس (1381)، متنگزیدههای مدرنیسم و پستمدرنیسم (مترجم: عبدالکریم رشیدیان، و دیگران)، تهران: نشر نی. (تاریخ اصل اثر 1976)
63
نشریه کار (اکثریت) (20 اسفند 1359). آقای رئیس جمهور این بازیها درد مردم را درمان نمی کند. روزنامه کار. 101، 3-1.
64
نشریه کار (اکثریت) (15 مرداد 1359).بستن دانشگاه ها زیر پوشش انقلاب فرهنگی به زیان انقلاب است. روزنامه کار. 70، 6.
65
کچویان، حسین (1390). هویت ما. قم: کتاب فردا.
66
کچویان، حسین و قاسم زائری (1388). ده گام روششناختی در تحلیل تبارشناسانه فرهنگ با اتکا به آراء میشل فوکو. راهبرد فرهنگ. 7، 30- 7.
67
گولد واسر، ژانت؛ وئوتی استوارت (بی تا). چین و کارگران: مبارزه بین دو خط مشی در انقلاب بزرگ فرهنگی پرولتاریایی (مترجم: داودی و رمضانی). بیجا: انتشارات یاور.
68
مجله لوح (مرداد ۱۳۷۸). مرغ های سیاه، مرغهای سفید، تخممرغهای دوزرده. مجله لوح. 5، 21-20.
69
مصباح یزدی، محمدتقی؛ و دیگران (1361). علوم انسانی، اسلام و انقلاب فرهنگی. تهران: جهاد دانشگاهی.
70
ملکی، محمد (1359). دانشگاه تهران و جای پای امپریالیسم. تهران: بینا.
71
بینا (بیتا). شش آذر شاه دوباره تکرار شد. بیجا.
72
ناظمی اردکانی، مهدی (1389). شورای انقلاب اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی. تهران: آوای نور.
73
نجفی، محمدعلی (آبان 1360). انقلاب فرهنگی و وزارت فرهنگ و آموزش عالی، نشریه دانشگاه انقلاب. 5، 10-7.
74
نجفی، محمدعلی (مهر 1361). در حاشیه مسائل انقلاب فرهنگی. نشریه دانشگاه انقلاب. 16، 15-12.
75
نهضت آزادی ایران (1363). تحلیلی پیرامون دانشگاه قبل و بعد از انقلاب. تهران: بیجا.
76
نوبری، علیرضا (16 تیر 1359). تغییر نظام آموزشی، گامی بلند به سوی تحقق انقلاب فرهنگی. روزنامه اطلاعات، 1683، 4 و 5.
77
بینا (1979). مقدمهای بر انقلاب فرهنگی کوبا. قزوین: پیشگام قزوین.
78
Mojab, Sh. (1991). The state and university: The Islamic Cultural Revolution in the institutions of higher education of Iran 1980-87. University of Illinois at Urbana-Champaign.
79
ORIGINAL_ARTICLE
«اخلاق مسئولیت» و سیاستگذاری دین در دانشگاه؛ تحلیل «سند دانشگاه اسلامی»
در چهل سال اخیر، درباره «غیرعملیبودن»، «عدممشروعیت» و «ناکارآمدی» سیاستگذاری دین در دانشگاه، به علل و دلایل متعددی اشاره شده است. مقاله حاضر بدون کماهمیت جلوهدادن علل و دلایل مذکور، ضعف «اخلاق مسئولیت» نهاد سیاستگذاری را پررنگ یافته، معتقد است بسیاری از سوءظنها، نارضایتیها و مخالفتها و از دیگرسو، ناکامیهای اسلامیسازی دانشگاهها، ناشی از ضعف اخلاق مسئولیت نهاد سیاستگذاری است. نگارنده با طرح یک پرسش اصلی و شش پرسش فرعی، بهروش قیاسی و استقرایی، به تحلیل کیفی مضمون سند دانشگاه اسلامی (مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی سال 1392) پرداخته، نشان خواهد داد سیاستگذاری دین در دانشگاه بر پایه «اخلاق مسئولیت» تدوین نشده است. اما این که سند مذکور بر پایه «اخلاق باور» تنظیم شده است یا نه، مستلزم بررسی مستقل دیگری است.
http://www.jicr.ir/article_406_b417ebf342ec96a71baa09b2d038860a.pdf
2019-09-23
93
121
10.22035/jicr.2019.2225.2730
اخلاق مسئولیت
سند دانشگاه اسلامی
هدف و وسیله
سیاستگذاری دین در دانشگاه
فرم هیبریدی
محمد جواد
اسماعیلی
esmaili57@gmail.com
1
استادیار جامعهشناسی، پژوهشکده مطالعات بنیادین علم و فناوری، دانشگاه شهبد بهشتی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
احمدی، وکیل (1396). بررسی جامعهشناختی برنامهها و فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. در سیاوش قلیپور، دانشگاه در بستر محلی: دانشگاه رازی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
1
اخوان کاظمی، بهرام (1382). راهکارهایی برای اسلامیشدن دانشگاهها با تأکید بر تقویت علوم انسانی و جنبش تولید علم. فصلنامه دانشگاه اسلامی، 18و19، 44-19.
2
افروغ، عماد (1395). ارزیابی انتقادی نهاد علم. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
3
الوندی، پدرام (1396). فرهنگ و آموزش عالی: شکلگیری و راهبری معاونت فرهنگیـاجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری: در گفتوگو با هادی خانیکی، محمدباقر خرمشاد، غلامرضا خواجهسروی، سیدضیاء هاشمی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
4
بروبیکر، راجرز (1395). مرزهای عقلانیت؛ رسالهای درباره اندیشه اجتماعی و اخلاقی ماکس وبر (مترجم: شهنار مسمیپرست). تهران: نشر پارسه. (تاریخ اصل اثر 1988)
5
حاضری، علیمحمد (1377). مدارس غیرانتفاعی و تحرک اجتماعی (با تکیه بر مطالعه در شهرستان یزد). تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
6
حیدری، محمدحسین (1396). تأملی بر وضعیت موجود و مطلوب حوزه فرهنگ در دانشگاههای ایران. در علی قنبری، دانشگاه در بستر محلی: دانشگاه اصفهان. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
7
خمینی، روحالله (1385). صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
8
جعفریان، رسول (1397). چند نکته درباره کتابهای درسی دوره قاجار. فصلنامه گنجینه دارالفنون، وزارت آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، 1(1و2)، 115-118.
9
داوری اردکانی، رضا (1387). علم و سیاستهای آموزشیـپژوهشی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
10
داوری اردکانی، رضا (1390). درباره تعلیم و تربیت در ایران. تهران: انتشارات سخن.
11
داوری اردکانی، رضا (1391). سیر تجدد و علم جدید در ایران. تهران: نشر فردایی دیگر.
12
داوری اردکانی، رضا (1396). درباره علم. تهران: نشر هرمس.
13
ذکایی، محمدسعید؛ و اسماعیلی، محمدجواد (1395). جوانان و بیگانگی تحصیلی و دانشگاهی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
14
رحمانی، جبار (1396). درسهای عمومی معارف اسلامی و مسئله دانشجوی متعهد. در: مطالعات فرهنگی و اجتماعی کلاس درس دانشگاهی در ایران، صص 272-241، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
15
رفیعپور، فرامرز (1383). موانع رشد علمی ایران و راهحلهای آن. تهران، ایران: شرکت سهامی انتشار.
16
رضایی، محمد؛ کاظمی، عباس؛ و طاهری کیا، حامد (1396). چهار روز از حیات دانشگاه پس از انقلاب. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 10(1)، 200-177. doi: 10.22631/IJCR.2017.327
17
روحبخش، رحیم (1388). امام خمینی و دانشگاه اسلامی در دوره قبل از پیروزی انقلاب اسلامی (پیشینه تاریخی، علل و نتایج). فصلنامه دانشگاه اسلامی، 15، 46-21.
18
رینگر، مونیکا ام. (1385). آموزش دین و گفتمان اصلاح فرهنگی در دوران قاجار (مترجم: مهدی حقیقتخواه). نشر ققنوس.
19
سراجزاده، سیدحسین (1395). نگرشها و رفتار دانشجویان: مرحله دوم پیمایش طول نگرشها و رفتار دانشجویان دانشگاههای دولتی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
20
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1392). سند اسلامیشدن دانشگاهها، مصوبه 25/4/92، قابل دسترسی در https://sccr.ir
21
صدیقیان بیدگلی، آمنه (1396). کلاس درس در دانشگاههای ایران. در مطالعات فرهنگی و اجتماعی کلاس درس دانشگاهی در ایران. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
22
صدیقیان بیدگلی، آمنه؛ و لشکری، مجتبی (1396). مرور نظاممند مسائل اجتماعی زندگی دانشجویی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
23
فاضلی، نعمتالله (1396). علوم انسانی و اجتماعی در ایران: چالشها، تحولات و راهبردها. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
24
فراستخواه، مقصود (1388). سرگذشت و سوانح دانشگاه در ایران: بررسی تاریخی آموزش عالی و تحولات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی مؤثر بر آن. تهران: رسا.
25
فراستخواه، مقصود (1389). دانشگاه و آموزش عالی: منظرهای جهانی و مسئلههای ایرانی. تهران: نی.
26
قانعیراد، محمدامین (1385). تعاملات و ارتباطات در جامعهٔ علمی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
27
قنبری، علی (1396). تأملی در زیست جنسی جوانان در فضای دانشگاهها. در: دانشگاه در بستر محلی (دانشگاه اصفهان). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
28
کاظمی، عباس (1396). روزمرهشدن دانشگاه و زندگی روزمره کلاس درس در ایران: نگاه استادان و دانشجویان. در: مطالعات فرهنگی و اجتماعی کلاس درس دانشگاهی در ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
29
کانت، ایمانوئل (1362). سنجش خرد ناب (مترجم: میرشمسالدین ادیب سلطانی). تهران: امیرکبیر.
30
کرمپور، حمید (1381). جامعهٔ تعلیمات اسلامی؛ پیشزمینهٔ تأسیس دانشگاه اسلامی. مجله دانشگاه اسلامی، 15، 78-57.
31
منصوری، علی (1396). آسیبشناسی سرقت علمی در دورههای تحصیلات تکمیلی. در: دانشگاه در بستر محلی: دانشگاه اصفهان. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
32
مرشدی، ابوالفضل؛ و خلج، مرتضی (1392). ارزیابی سیاستهای فرهنگی آموزش عالی کشور: کثرت در وحدت فرهنگی/همزیستی فرهنگ علمی و دینی. مجله برنامهریزی رفاه و تعاون اجتماعی، 14، 144-107.
33
معاونت طرح و برنامه و امور مجلس نهاد رهبری (1387). مجموعه قوانین و مقررات نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها. قم: دفتر نشر معارف.
34
مقیسه، حسین (1384). موانع اسلامیشدن دانشگاهها. فصلنامه دانشگاه اسلامی، 9(3)، 102-89.
35
مناشری، دیوید (1396). نظام آموزشی و ساختن ایران مدرن (مترجم: محمدحسین بادامچی و عرفان مصلح). تهران: حکمت سینا.
36
نوایی، علیاکبر (1382). پروژه اسلامیشدن دانشگاهها و راهکارهای آن. فصلنامه دانشگاه اسلامی، (18 و 19)، 71-45.
37
وبر، ماکس (1377). اخلاق پروتستانی و روح سرمایهداری (مترجم: عبدالمعبود انصاری). تهران: سمت.
38
وبر، ماکس (1384). اقتصاد و جامعه (مترجم: عباس منوچهری و همکاران). تهران: سمت.
39
وبر، ماکس (1385). روششناسی علوم اجتماعی (ترجمه حسن چاوشیان). تهران: نشر مرکز.
40
وبر، ماکس (1387). دین، قدرت، جامعه (مترجم: احمد تدین). تهران: هرمس.
41
هاشم زهی، نوروز؛ و خلجی، عباس (1388). بررسی تطبیقی رویکردهای مبدعان اسلامیسازی دانشگاه در ایران. مجله معرفت در دانشگاه اسلامی، 13(3)، 29-4.
42
هاشم زهی، نوروز؛ و میرزا، بهروز (1392). تحلیل مقایسهای ارزشیابی دانشگاهیان ایران از برنامههای اسلامی دانشگاه. فصلنامه سیاستهای راهبردی و کلان، 1(2)، 54-25.
43
هاشمی، سیدضیا (1396). سیاست فرهنگ در دانشگاه ایرانی؛ رویکردی فرهنگی به آموزش عالی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
44
همتی، رضا (1396). تحلیلی بر گسترش آموزش عالی و دلالتهای آن در جامعهٔ ایرانی. در: دانشگاه در بستر محلی (دانشگاه اصفهان)، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
45
ORIGINAL_ARTICLE
تبادلات بینافرهنگی در بینالمللیشدن آموزشعالی؛ تجارب دانشجویان دکتری خارجی شاغل به تحصیل در ایران
هدف این مقاله توصیف و تفسیر تجارب زیسته دانشجویان دکتری خارجی شاغل به تحصیل در ایران از زندگی و تحصیل است. چالشها و دشواریهایی که دانشجویان دکتری خارجی با آن مواجه میشوند، میتواند در شکلگیری هویت دانشگاهی و احساس تعلق آنان به اجتماع علمی و معرفتی و نیز فرهنگی که در آن تحصیل میکند مانع بهوجود آورد. خاستگاه نظری پشتیبان این موضوع در مباحث مرتبط با «مبادلات دانشگاهی» و «مطالعات دوره دکتری»، بهعنوان مباحث مهم و مرتبط با بینالمللیشدن آموزشعالی است. روش تحقیق بهشیوهٔ مردمنگاری است و اطلاعرسانهای این پژوهش یازده دانشجوی دکتری از کشورهای افغانستان، لبنان و هند در رشتهها و دانشگاههای مختلف بودند که بهصورت گلوله برفی انتخاب شدند. طرحواره مفهومی مک آلپاین و نورتن (2012) برای فهم کلیت تجارب دانشجویان بهکار گرفته شد. تجارب زیستهٔ دانشجویان با مد نظر داشتن سه بافت الف) رشتهای/گروه آموزشی؛ ب) نهادی؛ و ج) اجتماعی/فرااجتماعی، تفسیر شد. این بافتهای تو در تو امکان شناخت لایهها و پیچیدگیهای زندگی و تحصیل دانشجویان خارجی در ایران را فراهم آورد. یافتههای پژوهش ذیل نُه مقوله توصیف و تفسیر شد. نتایج حاکی از آن است که بهرغم آنکه تجارب زیستۀ این دانشجویان از تحصیل در کشورمان در کل منفی نبوده است، اما در مجموع بهگونهای نبوده است که توانایی گفتگوی بینفرهنگی و تلفیق فرهنگ کشور میزبان در کلیت تجارب آنان را فراهم آورد یا آنان را در مسیری کمتنش و ملایم برای تکوین هویت آکادمیکشان هدایت کرده باشد.
http://www.jicr.ir/article_393_8c0eecf6264a4cbd46ab5b3d04ef6614.pdf
2019-09-23
123
152
10.22035/jicr.2019.2140.2662
بینالمللیشدن
دانشگاه
مطالعات دوره دکتری
دانشجویان خارجی در ایران
آموزشعالی در ایران
تجارب دانشجویان از تحصیل در ایران
زهرا
نیک نام
z_niknam@yahoo.com
1
استادیاربرنامهریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
اسپردلی، جیمز؛ و مک کوردی، دیوید (1386). پژوهش فرهنگی: مردمنگاری در جوامع پیچیده (مترجم: بیوک محمدی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
1
اصغری، فیروزه (1396). درآمدی بر سیاستهای بینالمللیسازی آموزشعالی در ایران. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
2
خراسانی، اباصلت؛ و زمانیمنش، حامد (1391). راهبردهای مؤثر در بینالمللیشدن دانشگاهها و آموزشعالی. فصلنامه راهبردهای آموزش، 5(3). .183-189
3
خورسندیطاسکوه، علی (1395). آموزشعالی بینالمللی، استراتژیها و شرایط امکان. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
4
رحمانی، جبار.(1397). مطالعات دانشگاه در حصار علمشناسی فلسفی و سیاستگذاری علم است. رب نیوز، برگرفته از http://rabnews.ir
5
فاضلی، نعمتالله (1387). دانشگاه و فرهنگ. تهران: نشر ثالث.
6
فاضلی، نعمتالله (1390). مردمنگاری سفر. تهران: آراسته.
7
فاضلی، نعمتالله (1392). پشت دریاها شهری است؛ فرایندها، روشها و کاربردهای مردمنگاری شهری. تهران: تیسا.
8
فتحیواجارگاه، کورش؛ و خشنودیفر، مهرنوش (1393). آموزش از راه دور و بینالمللیسازی برنامهدرسی در آموزشعالی. تهران: نشر آییژ.
9
فتحیواجارگاه، کوروش؛ زارع، عذرا؛ و یمنیدوزی سرخابی، محمد (1388). بررسی موانع بینالمللی برنامه درسی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی از دیدگاه اعضای هیئت علمی. فصلنامه پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، 15(4)،63-82.
10
مجیدپور، مهدی؛ و نامداریان، لیلا (1394). شناسایی موانع اجرای اسناد سیاست علم و فناوری کشور. نشریه مدیریت نوآوری، 4(4)، 60-31.
11
منصوری، رضا.(1386). مفهوم سنتی علم و عواقب آن. برگرفته از http://physics.sharif.edu
12
مولایی، حمیده (1397). عوامل مؤثر بر انطباق بینفرهنگی اجتماعی دانشجویان خارجی در ایران؛ مطالعه موردی دانشجویان خارجی دانشگاه تهران. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 11(3)، 159-131. doi: 10.22631/JICR.2018.1992.2556
13
نادری، احمد؛ و بیات، رضا (1395). تجربه تحصیل در آنسوی مرزها: مردمنگاری تردید دانشجویان ایرانی در آلمان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 9(2)، 28-1. doi: 10.22035/ijcr.2016.305
14
نایت، جین (1395). بینالمللیشدن آموزشعالی: مفاهیم، رویکردها و سیاستها (مترجم: لیلا فلاحتی). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
15
نیکنام، زهرا؛ مهرمحمدی، محمود؛ و فاضلی، نعمتالله (1391). جهانبینی علمی دانشآموزان و نقش آن در یادگیری علوم تجربی. فصلنامه مطالعات برنامهدرسی ایران، 26،84-55.
16
وحدت، فرزین (1385). رویارویی فکری ایران با مدرنیت (مترجم: مهدی حقیقتخواه). تهران: انتشارات ققنوس.
17
Akli, M. (2012). The Role of study-abroad students in cultural diplomacy: Toward an international education as soft action. International Research and Review: Journal of Phi Beta Delta, 2(1), 32_48.
18
Duke, D. C. & Denicolo, P. M. (2017). What supervisors and universities can do to enhance doctoral student experience (and how they can help themselves). FEMS Microbiology Letters, 364(9). doi: 10.1093/femsle/fnx090
19
Gardner, S. K., & Gopaul, B. (2012).The part-time doctoral student experience.International Journal of Doctoral Studies, 7, 63-77. doi: 10.28945/1561
20
Gibbs, K.D., McGready, J., Grifin, K. (2015). Career development among American biomedical postdocs. CBE-Life Sci Educ, 14(44). doi: 10.1187/cbe.15-03-0075
21
John, T., & Denicolo, P. M. (2013). Doctoral education: A review of the literature monitoring the doctoral student experience in selected OECD countries (Mainly UK). Springer Science Reviews, (1), 41–49. doi: 10.1007/s40362-013-0011-x
22
Keefer, J. M. (2015). Experiencing doctoral liminality as a conceptual threshold and how supervisors can use it. Innovations in Education and Teaching International, (52), 17-28. doi: 10.1080/14703297.2014.981839
23
Kezar, A. (1999). Higher education trends (1997–1999): Graduate and professional education. Washington, DC: Office of Educational Development and Improvement.
24
Lee, K., & Krause, K. (2015). Transforming the learning experience to engage students, In Institutional Transformation to Engage a Diverse Student Body, 199-212. doi: 10.1108/s1479-3628(2011)0000006020
25
McAlpine, L., & Norton, J. (2006). Reframing our approach to doctoral programs: an integrative framework for action and research. Higher Education Research & Development, 25(1), 3-17. doi: 10.1080/07294360500453012
26
McAlpine, L., Jazvac-Martek, M., & Hopwood, N. (2009). Doctoral student experience in education: Activities and difficulties influencing identity development, International Journal for Researcher Development, 1(1), 97–109. doi: 10.1108/1759751X201100007
27
Montgomery, C. (2010).Understanding the international student experience: Universities into the 21st century. New York, N.Y.: Palgrave Macmillan.
28
Sato, T., & Hodge, S. R. (2009). Asian international doctoral students’ experiences at two American universities: Assimilation, accommodation, and resistance. Journal of Diversity in Higher Education, 2(3), 136–148. doi: 10.1037/a0015912
29
Sawir, E. (2013). Internationalisation of higher education curriculum: the contribution of international students. Globalisation, Societies and Education, 11(3), 359-378. doi: 10.1080/14767724.2012.750477
30
Vekkaila, J., Pyhältö, K., Lonka, K. (2014). Engaging and disengaging doctoral experiences in the behavioural sciences. International Journal for Researcher Development, 5(1), 33–55. doi: 10.1108/IJRD-09-2013-0015
31
Yeates, M. (2003). Graduate student conundrum. University Affairs, 38–39.
32
ORIGINAL_ARTICLE
مسئلۀ ترس از موقعیت سیاسی در دانشگاه
مقالۀ حاضر به مسئلۀ تجربۀ ترس از رویارویی با موقعیت سیاسی در دانشگاه میپردازد. دانشگاه ایرانی از ابتدای تأسیس خود تا به امروز همواره با موقعیت و گفتمان سیاسی حاکم درگیر بوده است. در پژوهشهایی که پیرامون این مسئله انجام شده است بیشتر رویکرد تاریخی در نظر گرفته شده و تاکنون بررسی عمیق و کیفی مناسبی در این زمینه در دوران معاصر صورت نگرفته است. بهاینترتیب، بررسی موقعیت سیاسی در دانشگاه با مقتضیات زمان حال پیوند میخورد. پژوهش حاضر بعد از رخداد 1388، و برخوردهای امنیتی که با دانشجویان شد، انجام گرفت. بنابراین، برای دانشجویان، تجربۀ موقعیت سیاسی با رجوع به وقایع آن دوران با ترس و سرخوردگی همراه است. به همین منظور، با بررسی سه دانشگاه امیرکبیر، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، و دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران به بررسی مفهوم ترس از موقعیت سیاسی در دانشگاه پرداختهایم. پنجاه مصاحبه از دانشجویان فعال سیاسی، از طیفهای مختلف، و غیرفعال گرفته شده است و در تلاش بودهایم به پرسشهای «مفهوم ترس از موقعیت سیاسی برای دانشجویان چگونه معنی پیدا میکند؟» و «دانشجویان فعال سیاسی چگونه با آن روبهرو شدهاند؟»، پاسخ دهیم. در نتیجهگیری آمده است که خانوادهها مهمترین منبع ایجاد ترس برای فرزندان بهمنظور دورکردن آنان از موقعیتهای سیاسیاند. خانوادهها نگران آیندۀ فرزند خود برای یافتن کار و ادامۀ تحصیلاند. بنابراین، دانشجویان هم، در طول زندگی روزمرۀ خود، در دانشگاه به یکدیگر نسبت به کنش سیاسی هشدار میدهند. اما دانشجویانی که از دروازۀ ترس عبور، و درگیری با موقعیت سیاسی را تجربه کردهاند، همانند غربالی برای ترغیب و برانگیختن دانشجویان برای عبور از ترس خود در برابر موقعیت سیاسی عمل میکنند.
http://www.jicr.ir/article_405_4202eba92b7043bf9d623d80a4b37fe2.pdf
2019-09-23
153
178
10.22035/jicr.2019.2442.2891
ترس
سوژۀ سیاسی
دانشگاه
دانشجو
موقعیت سیاسی
حامد
طاهری کیا
kia.erhut@gmail.com
1
دانشآموخته دکتری سیاستگذاری فرهنگی، پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و علوم اجتماعی، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
بهشتی، سیدعلیرضا (۱۳۹۵الف). بنیاد نظری سیاست در جوامع چندفرهنگی. تهران: ناهید.
1
بهشتی، سیدعلیرضا (۱۳۹۵ب). همزیستی اتحاد و افتراق: هفت مقاله در سیاست چندفرهنگی. تهران: ناهید.
2
تیلور، چارلز (۱۳۹۲). سیاست شناسایی. در: چندفرهنگیگرایی: بررسی سیاست شناسایی (مترجم: طاهر خدیو، و سعید ریزوندی). تهران: رخداد نو.
3
حمیدالله، محمد (۱۳۶۵). وثائق: نامههای حضرت ختمی مرتبت و خلفای راشدین (مترجم: محمود مهدویدامغانی). تهران: نشر بنیاد.
4
دوکولانژ، فوستل (۱۳۰۹). تمدن قدیم (مترجم: نصرالله فلسفی). تهران: مجلس شورای ملی.
5
رالز، جان (۱۳۹۲). لیبرالیسم سیاسی (مترجم: موسی اکرمی). تهران: ثالث.
6
مکاینتایر، السدیر (۱۳۹۰). در پی فضیلت (مترجم: حمید شهریاری، و محمدعلی شمالی). تهران: سمت.
7
والزر، مایکل (۱۳۸۹). فربه و نحیف: خاستگاه هنجارهای اخلاقی (مترجم: سیدصادق حقیقت، و مرتضی بحرانی). تهران: پژوهشکدهٔ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
8
ورعی، سیدجواد (۱۳۹۴). بررسی فقهی فرمانبرداری و نافرمانی مدنی. تهران: سمت.
9
Badiou, A. (2009). Logics of worlds (A. Toscano, Trans.). London: Continuum International Publishing Group.
10
Deleuze, G. (1969). The logic of sense (M. Lester, & Ch. Stivalc, Trans.). London: The Athlone Press.
11
Gómez, A., Puigvert, L., & Flecha, R. (2011). Critical communicative methodology: Informing real social transformation through research. Qualitative Inquiry, 17(3), 235-245. doi: 10.1177/1077800410397802
12
Golkar, S. (2012). Cultural engineering under authoritarian regimes: Islamization of universities in postrevolutionary Iran. Digest of Middle East Studies, 21(1), 1-23. doi: 10.1111/j.1949-3606.2012.00124.x
13
Golkar, S. (2015). Captive society: The Basij Militia and social control in Iran. New York: Columbia University Press.
14
Glynos, J., & Stavrakakis, Y. (2008). Lacan and political subjectivity: Fantasy and enjoyment in psychoanalysis and political theory. Subjectivity, 24(1), 256-274. doi: 10.1057/sub.2008.23
15
Maffesoli, M. (1991). The ethic of aesthetics. Theory, Culture & Society, 8(1), 7-20. doi: 10.1177/026327691008001002
16
Maffesoli, M. (2004). Everyday tragedy and creation: Translated from the French by Karen Isabel Ocaña. Cultural Studies, 18(2-3), 201-210. doi: 10.1080/0950238042000201482
17
Mohammadi, M. (2007). Iranian university students' politics in the post-reform movement era: A discourse analysis. Iranian Studies, 40(5), 623-634. doi: 10.1080/00210860701667704
18
Razavi, R. (2009). The cultural revolution in Iran, with close regard to the universities, and its impact on the student movement. Middle Eastern Studies, 45(1), 1-17. doi: 10.1080/00263200802547586
19
Rancier, J. (2010). Dissensus: On politics and aesthetics (S. Corcoran, Trans.). London: Continuum International Publishing Group.
20
Sobrinho, B. J. (2001). Signs, solidarities, and sociology: Charles S. Peirce and the pragmatics of globalization. United States of America: Rowman & Littlefield.
21
ORIGINAL_ARTICLE
کاربست روش تحلیل گفتوشنود در ارتباطات میانفردی؛ تحلیل ارتباطی گفتوگوی کندوکاومحور دانشآموزان دوره ابتدایی
گفتوگو بهمثابه یک کنش مهم ارتباطی، ازجمله موضوعاتی است که در رشته علوم ارتباطات کمتر به آن توجه شده است و اغلب پژوهشهای انجامشده، مربوط به حوزه ارتباطات جمعی بودهاند. دراینمیان، انجام پژوهشی در حیطه ارتباطات انسانی و میانفردی، با نگاه موردی و خُردِ روش کیفی که در پی فهم و توصیف واقعیت ناب باشد، در حوزه پژوهشهای علوم ارتباطات، مهجور است؛ ازاینرو، هدف این پژوهش، مطالعۀ نحوۀ تعامل کلاسی در جلسههای گفتوگومحورِ کلاس درس، بهمنظور مشخص کردن ساختار، ابعاد، و مؤلفههای گفتوگوی کندوکاوی است. تحلیل گفتوشنود، ترتیب انجام کار، سازماندهی، و نظم کنشهای اجتماعی را که بخشی از تعاملات روزمره هستند، با روشی استدلالی و در گفتنها و شنیدنهای اعضای جامعه مطالعه میکند؛ بنابراین، یکی از نتایج اصلی تحقیقِ با روش تحلیل گفتوشنود، شناسایی این نظام با الگوهای زنجیرهای است که در حین تعامل، به رفتارهای شفاهی ساختار میبخشد. تحلیل گفتوشنودهای کلاس درس تفکر نشان میدهد، ساختار کلی این گفتوگوها پیشبرنده است، به این معنا که هنگامیکه ایدهای در پاسخ به یک پرسش بیان میشود، شرکتکنندگان، خود را ملزم به واکنشِ «موافقت» یا «مخالفت» با آن ایده میدانند. این واکنش اغلب، سبب تصحیح و تکمیل ایدۀ اولیه یا شفاف کردن آن میشود. افراد، بین ایدههای مطرحشده پیوند برقرار کرده و استنباط خود را از روند بحث مطرح میکنند. این نوع گفتوگو، نهتنها موضعگیریهای فکری خوب را میطلبد، بلکه مستلزم تعهد به نتیجهیابی و جهتگیری منطقی است.
http://www.jicr.ir/article_385_37b7d3f02f0ec6f62ad59545d61f204d.pdf
2019-09-23
179
207
10.22035/jicr.2019.1880.2465
تحلیل گفتوشنود
گفتوگوی کندوکاومحور
گفتوگو
تعامل
دانشآموزان ابتدایی
هادی
خانیکی
hadi.khaniki@gmail.com
1
استاد ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
AUTHOR
فاطمه
نوری راد
fateme.noorirad@yahoo.com
2
کاندیدای دکترای علوم ارتباطات، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
AUTHOR
اسحاق، ویلیام (1380). گفتوگو و هنر با هم اندیشیدن (مترجم: محمود حدادی). تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
1
انصاری، منصور (1384). دموکراسی گفتگویی، امکانات دموکراتیک اندیشههای میخائیل باختین و یورگنهابرماس. تهران: نشر مرکز.
2
ایمان، محمدتقی (1391الف). روششناسی تحقیقات کیفی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
3
ایمان، محمدتقی (1391ب). فلسفه روش تحقیق در علوم انسانی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
4
بلیکی، نورمن (1391). پارادایمهای تحقیق در علوم انسانی(مترجم: حمیدرضا حسنی، محمدتقی ایمان، و مسعود ماجدی). قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
5
بوبر، مارتین (1380). منوتو (مترجم: ابوتراب سهراب، الهام عطاردی). تهران: نشر و پژوهش فرزانروز.
6
بوهم، دیوید (1381). درباره دیالوگ (مترجم: محمدعلی حسیننژاد). تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی با همکاری مرکز بین المللی گفتوگوی تمدنها.
7
پایا، علی (1381). گفتوگو در جهان واقعی: کوششی واهی یا ضرورتی اجتنابناپذیر؟. تهران: طرح نو.
8
تولسون، اندرو (1387). گفتوشنودهای رسانهای (مترجم: پروین حیدری). تهران: طرح آینده به سفارش مرکز پژوهشهای رادیویی.
9
خانیکی، هادی (1381). گفتوگوی تمدنها و ارتباطات بینالمللی بررسی زمینههای عینی و ذهنی در سه دهه پایانی قرن بیستم (رسالة دکترای علوم ارتباطات اجتماعی). دانشکدة علوم اجتماعی و ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.
10
خانیکی، هادی (1387). در جهان گفتوگو. تهران: انتشارات هرمس.
11
خطیبیمقدم، سمیه (1388). آموزش و پرورش جدید و رشد مهارتهای گفتوگویی؛ بررسی تأثیر روش اجتماع کندوکاو فلسفی بر مهارتهای گفتوگویی دانشآموزان (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
12
ذکایی، محمدسعید (1391). آموزش شهروندی و توسعه اجتماعی. تهران: نشر تیسا.
13
رپلی، تیم (1390). راهنمای عملی تحلیل گفتوگو، گفتمان سند (مترجم: عبدالله بیچرانلو). تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
14
ریتزر، جورج (1374). نظریه جامعهشناسی در دوران معاصر (مترجم: محسن ثلاثی).تهران: علمی.
15
شهرتاش، فرزانه (1389). «فلسفه برای کودکان» را چگونه معرفی کنیم؟. اطلاعات حکمت و معرفت، 5(3)، 16-9.
16
شهرتاش،فرزانه (1390). ورود «فلسفهبرایکودکان». اطلاعات حکمت و معرفت، 6(8)، 23-17.
17
فلیک، اووه (1388). درآمدی بر تحقیق کیفی (مترجم: هادی جلیلی). تهران: نشر نی.
18
فیشر، رابرت (1386). آموزش تفکر به کودکان (مترجم: مسعود صفاییمقدم، افسانه نجاریان). اهواز: رسش.
19
قاضیمرادی، حسن (1391). شوق گفتوگو و گستردگی فرهنگ تکگویی در میان ایرانیان. تهران: نشر دات.
20
کارتلج، جی؛ و میلبرن، اف.جی (1375). آموزش مهارتهای اجتماعی به کودکان (مترجم: محمدحسین نظرینژاد). مشهد: شرکت بهنشر.
21
کلاک، دنیل؛ و ریموند، مارتین (1390). پرسیدن مهمتر از پاسخ دادن است: درآمدی بر فلسفه (مترجم: حمیده بحرینی).تهران: هرمس.
22
لیتلجان، استیفن (1384). نظریههای ارتباطات (مترجم: سیدمرتضی نوربخش، و اکبر میرحسنی). تهران: نشر جنگل.
23
محسنیانراد، مهدی (1390). ریشههای فرهنگی ارتباط در ایران. تهران: چاپار.
24
محسنیانراد، مهدی (1391). ارتباطات انسانی. تهران: سمت.
25
محمودیان، رفیع (1379). جهانی آرمانی: وضعیت آرمانی رابطه خود با دیگری. ارغنون، 16، 312-291.
26
ملکات، سرینواس؛ و استیوز، لزلی (1390). ارتباطات توسعه در جهان سوم (مترجم: شعبانعلی بهرامپور). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
27
ملکات، سرینیواس (1384). نظریههای ارتباطات توسعه (مترجم: یونس شکرخواه). رسانه، 64، 76-49.
28
ملکیان، مصطفی (1390). راهی به رهایی؛ جستارهایی در باب عقلانیت و معنویت. تهران: نشر نگاه معاصر.
29
منصورنژاد، محمد (1381). رویکردهای نظری در گفتوگوی تمدنها (هابرماس، فوکویاما، خاتمی، هانتینگتون). تهران: جهاد دانشگاهی؛ پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی.
30
موثقی، سیداحمد (1386). گفتوگو و توسعه. فصلنامه سیاست، 37(2)، 227-191.
31
نیستانی، محمدرضا (1388). اصول و مبانی دیالوگ: روش شناخت و آموزش. تهران: نوآوران سینا.
32
ویگوتسکی، لییفسمینوویچ (1381). تفکر و زبان (مترجم: بهروز عزبدفتری). تهران: فروزش.
33
ویمر، راجردی؛ و دومینیک، جوزفآر (1389). تحقیق در رسانههای جمعی (مترجم: کاووس سیدامامی). تهران: سروش.
34
هابرماس، یورگن (1391). کنش ارتباطی (مترجم: کمال پولادی). تهران: مرکز.
35
هارت، راجر (1380). مشارکت کودکان و نوجوانان از پذیرش صوری تا شهروندی واقعی (مترجم: فریده طاهری). تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
36
هارتکهمایر، مارتینا (1389). باهماندیشدن: راز گفتوگو (مترجم: فاطمه صدرعاملی طباطبایی). تهران: اطلاعات.
37
هینس، جوانا (1384). بچههای فیلسوف، یادگیری از طریق کاوشگری و گفتوگو در مدارس (مترجم: رضا علینوروزی، عبدالرسول جمشیدیان، و مهرناز مهرابیکوشکی). قم: سماء قلم.
38
یانکلوویچ، دانیل (1381). اعجاز گفتوگو: چگونه مناقشه را به همکاری تبدیل کنیم؟ (مترجم: نبی سنبلی). تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات.
39
Bohm, D. (1998). On creativity. Lee Nichol (ed.), London: Routledge.
40
Dorsey, G. (2009). Praxis: Dialogue, reflection, and action toward amore empowering pedagogy (MA Thesis). The Faculty of the Department of Elementary Education, San Jose State University.
41
Edmiston, B. (2008). Forming ethical identities in early childhood play. New York: Routledge.
42
Gardner, H. (2010). Analysing interactionsin childhood: Insights from conversation analysis. Department of Human Communication Sciences, Sheffield University.
43
Have, P. (2007). Doing conversation analysis: A practical guide. London: SAGE Publications.
44
Holopainen, M. (2010) Outcomes of dialogic communication training on a city government management team (MA Thesis). The Faculty of the Department of Communication Studies, San José State University.
45
Matthews, G. (1984). Dialogues with children. Cambridge, MA: Harvard University Press.
46
Pihlgren, A. (2008). Socrates in the classroom: Rationales and effects of philosophizing with children (Unpublished doctoral dissertation). Stockholm University, Department of Education https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042812055334
47
Sidnell, J. (2010). Conversation analysis: An introduction. United Kingdom: Wiley-Blackwell.
48
Silverman, D. (1998). Harvey sacks: Social science and conversation analysis. New York: Oxford University Press.
49
Swann, J. (2013). Dialogic inquiry: From theory to practice (Unpublished doctorial dessertation). Univrrsity oF Southern Queensland.
50
Wolvin, A. D. (2010). Listening and human communication in the 21st Century. United Kingdom: Blackwell Publishing Ltd.
51
Wooffitt, R. (2005). Conversation analysis and discourse analysis: A comparative and critical introduction. London: SAGE Publications.
52
ORIGINAL_ARTICLE
ساخته شدن «خود» در زیستجهان دانشآموزی
پرسش که اصلی این مقاله، چهگونگی فرایند ساخته شدن «خود» در دورهی دانشآموزی است. در اغلب پژوهشها که «ساخته شدن خود» را همان فرایند جامعهپذیری میدانند، نقش فعال خودِ دانشآموز در این فرایند نادیده مانده است. یافتههای پژوهش حاضر نشان داد برنامهریزیهای کارگزاران جامعهپذیری فقط بخشی از زیستجهان دانشآموزی را میسازند که در اینجا به آن «خردهجهان برنامه» میگوییم. اما بخشِ به همان اندازه مهم دیگری وجود دارد که در اینجا «خردهجهان بازی» میخوانیم که در پژوهشهای پیشین کمتر به آن توجه شده. بازی، فعالیتی است که برای خود – نه به دلیلی غیر از خود – انجام میشود؛ و خردهجهان بازی جایی است که دانشآموز، خارج از کنترل برنامههای از پیش طراحی شده، آزادانه خود را بروز میدهد. انواع شیطنتهای کودکانه از قبیل دعواهای کودکانه، شیطنت در سر کلاس، گریز شیطنتآمیز از مدرسه، و تقلب کردن از سر شیطنت، نمونههایی از فعالیتهای این خردهجهان هستند. خودِ (self) دانشآموز، بیش از هر جا در خردهجهان بازی ساخته میشود؛ چرا که در این خردهجهان است که دانشآموز امکان بروز آزادانه، فعالانه و خلاقانهی خود را دارد. (در برابر خردهجهان برنامه که دانشآموز در آن بیشتر منفعل، اثرپذیر و تحت کنترل است). به این ترتیب زیستجهان دانشآموزی ترکیبی از دو خردهجهان بازی و برنامه است و در دیالکتیک میان بازیـبرنامه ساخته میشود؛ دیالکتیکی که متناظر است با دیالکیتک عملـنظر، فعالیتـانفعال، خلاقیت ـحافظه، فرستنده ـگیرنده و مبدأـمقصد. فرایند ساخته شدن خود در این دیالکتیک همزمان فرایند ساخته شدن جامعه نیز هست.
http://www.jicr.ir/article_402_6e0e9d94c6cc0b846ffee0e92840d1ff.pdf
2019-09-23
209
239
10.22035/jicr.2019.1956.2527
خود
مدرسه
دانشآموز
خردهجهان بازی
خردهجهان برنامه
مناسک سرکشانه
محمدرضا
کلاهی
reza.kolahi@gmail.com
1
استادیار جامعهشناسی، پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
آزاده، مرسده (1390) مدرسه مطلوب از نظر دانشآموزان و مدرسه مطلوب از نظر ساختار آموزشی (پایاننامه منتشر نشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، تهران، ایران.
1
اطهری، سیداسداله؛ و امیرانتخابی، شهرود (1388). نقش مدرسه در باز تولید نظام سیاسی. مدیریت فرهنگی، 3، 77-61.
2
برگر، پیتر؛ و لاکمن، توماس (1387). ساخت اجتماعی واقعیت؛ رسالهای در جامعهشناسی شناخت (مترجم: فریبرز مجیدی). تهران: نشر علمیـفرهنگی.
3
حبیبی، حمدالله؛ پرداختچی، محمدحسن؛ ابوالقاسمی، محمود؛ قهرمانی، محمد (1392). بررسی جو «یادگیریمحور» مدرسه و ارتباط آن با اثربخشی مدرسه. پژوهشهای آموزش و یادگیری، ۲(۳) ، 118-101.
4
حیدری فرد، رضا؛ زینآبادی، حسنرضا؛ بهرنگی، محمدرضا؛ و عبدالهی، بیژن (1395). فرهنگ و جوسازمانی نوآورانه مدرسه؛ یک پژوهش کیفی. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(26)، 75-53.
5
دهقان، حسین؛ و مهدیسراجیان، مروارید (1396). رابطۀ سرمایه اجتماعی خانوادگی و مشارکت والدین در امور مدرسه با موفقیت تحصیلی دانشآموزان . فصلنامه خانواده و پژوهش، ۱۴(۳) ، 28-۷.
6
رضایی, محمد؛ غلامرضا کاشی, محمد جواد. (1384). چالشهای بازتولید هژمونی دولت از طریق گفتمان مدرسه. مجله جامعهشناسی ایران, 6(4), 34-58. شناسه دیجیتال: http://www.jsi-isa.ir/article_25427.html
7
رفیعپور، ابوالفضل (1393). بررسی نقش نوع مدرسه در استدلال تناسبی دانشآموزان. پژوهش در برنامهریزی درسی، 42، 33-24.
8
روئینی ثانی، فرزانه (1392). رابطۀ فرهنگ مدرسه با پیشرفت تحصیلی دانشآموزان؛ نقش تعدیلکنندۀ اندازۀ مدرسه (پایاننامۀ کارشناسی ارشد). سمنان، دانشگاه سمنان.
9
زاهد بابلان، عادل؛ کریمیانپور، غفار؛ و دشتی، ادریس (1396). نقش کیفیت زندگی در مدرسه و خودپنداره تحصیلی در اشتیاق تحصیلی در دانشآموزان پایه پنجم و ششم ابتدایی شهرستان ثلاث باباجانی. رویکردهای نوین آموزشی، 12(1), 91-75. doi: 10.22108/nea.2017.21751
10
شیردل، الهام؛ انجم شعاع، فاطمه؛ و شیردل، حمید (1394). رابطه بین جو مدرسه و تمایل به بزهکاری دختران دبیرستانی شهر کرمان. فصلنامه خانواده و پژوهش، ۱۲(۱)، 86-۶۷.
11
علیوردینیا، اکبر؛ ستاره، سیمین (1393). بررسی نقش خانواده، مدرسه، و گروه همالان در بزهکاری دانشآموزان. جامعهپژوهی فرهنگی، 4(4)، 103-79.
12
قلاوندی، حسن؛ امانیساریبگلو، جواد؛ غلامی، محمدتقی؛ و اکبریسوره، پروا (1392). فرهنگ مدرسه و ازخودبیگانگی تحصیلی؛ نقش واسطه نیازهای روانشناختی اساسی. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، ۶(۲۴)، 116-99.
13
غیاثوند، ایرج (1396). بررسی جرمشناختی جرائم خشونتآمیز در مدرسه و راهکارهای پیشگیری از آن (پایاننامه کارشناسی ارشد). دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلام واحد شهر قدس.
14
فاضلی، نعمتالله؛ و مزین، فرشته (1391). خوانش دانشآموزان دختر از کدهای پوشش مدرسه در دبیرستانهای دخترانه تهران. مجله جامعهشناسی ایران، ۱۴(2)، 150-120.
15
قربانی، علیرضا؛ و جمعهنیا، سکینه (1397). نقش عوامل اجتماعی (خانواده، مدرسه و گروه همسالان) در جامعهپذیری دانشآموزان استان گلستان. جامعهشناسی کاربردی، 29(2)، 128-113. doi: 10.22108/jas.2018.100602.1013
16
مانهایم، کارل (1389). مقالههایی درباره جامعهشناسی شناخت (مترجم: فریبرز مجیدی). تهران: نشر ثالث.
17
مصرآبادی، جواد؛ زوار، تقی؛ و جباری، ثریا (1394). نقش مؤلفههای عاطفه به مدرسه، صفات شخصیت و عملکرد تحصیلی در تمایزگذاری بین دانشآموزان منضبط و دارای مشکل انضباطی. فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 8(29)، 108-93.
18
موسوی، فرانک؛ و بدری، عمران (1395). رابطه آگاهیهای فراشناختی با خودپنداره تحصیلی، نگرش نسبت به مدرسه و سازگاری اجتماعی دانشآموزان. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 7(25)، 190-177.
19
مهنا، سعید؛ میکائیلیمنیع، فرزانه؛ و عیسیزادگان، علی (1394). بررسی روابط ساختاری ادراک از جو مدرسه و اهداف پیشرفت با خودکارآمدی تحصیلی. روانشناسی مدرسه، 4(1)، 138-122.
20
نقدی، وحید؛ و تولایی، نوین (1392). مطالعه جامعهشناختی رعایت هنجار اخلاقی صداقت در جوانان با تأکید بر روشهای تربیتی خانواده و مدرسه. فصلنامه مسائل اجتماعی ایران، ۴(۲)، 179-155.
21
Cohler, B. J., & Hostetler, A. (n.d.). Linking life course and life story. Handbook of the Life Course, 555-576. doi:10.1007/978-0-306-48247-2_25
22
Elder, G. H., Johnson, M. K., & Crosnoe, R. (n.d.). The emergence and development of life course theory. Handbook of the Life Course, 3-19. doi:10.1007/978-0-306-48247-2_1
23
Harrison, B. (Ed.) (2009). SAGE Benchmarks in Social Research Methods: Life story research (Vols. 1-4). London: SAGE Publications Ltd doi: 10.4135/9781446262368
24