TY - JOUR ID - 428 TI - شهروندی‌های جدید در کنار شهروندی رسمی در فضای مجازی؛ مطالعه کنش‌های مشارکتی در عرصه عمومی اینستاگرام JO - فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران JA - JICR LA - fa SN - 2008-1847 AU - عاملی, سعید رضا AU - سیاسی راد, سیده فرزانه AD - استاد علوم ارتباطات، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران AD - کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی و رسانه، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 13 IS - 3 SP - 1 EP - 32 KW - شهروندی فرهنگی KW - عرصهٔ عمومی فرهنگی KW - مشارکت‌های شهروندی KW - اینستاگرام KW - تحلیل محتوای مردم‌نگارانه DO - 10.22035/jicr.2020.2400.2859 N2 - استفاده از شبکه‌‍‌های مجازی، جهانی‌‌شدن فرهنگ‌های رسانه‌ای و ظهور عرصۀ عمومی فرهنگی موجب توجه به نظریه‌های شهروندی فرهنگی در توصیف مشارکت‌های شهروندی کاربران فضای مجازی شده است. در این مقاله با استفاده از این فضای نظری و روش تحلیل محتوای مردم‌نگارانه تلاش شده است تا ماهیت مشارکت‌های شهروندی کاربران جوانِ شبکه مجازی اینستاگرام و میزان انطباق این مشارکت‌ها با شهروندی ملّی ایشان بررسی شود. بر اساس یافته‌ها 69درصد محتواهای به‌اشتراک گذاشته شده در صفحه‌های عمومی جریان اصلی، صفحه‌های طنز و سرگرمی دربرگیرندۀ مضامین «فردگرایانه» بوده و اغلب در راستای علایق و دغدغه‌های فردی کاربران و تمایل آنها به لذت و سرگرمی به اشتراک گذاشته شده‌اند. به‌علاوه، این مضامین بیش از آنکه با چارچوب شهروندی ملّی منطبق باشند تابع فرهنگ‌های موجود در عرصۀ عمومی جهانی بوده‌اند. با این حال فراوانی بیشتر مضامین فردگرایانه نسبت به مضامین جمع‌گرایانه به‌معنای بی‌توجهی کامل آنان به کنش‍گری در مقیاس ملّی نبوده، به‌گونه‌ای‌که 21درصد مضامین موجود در این صفحه‌ها به شهروندی رسمی و جمع‌گرایانه اختصاص یافته است و کاربران به‌واسطه آن‍ها به تعلقات، وظایف و مسائل مرتبط با سطح ملّی بازگشته‌اند. در بخش نتیجه‌گیری ضرورت بازتعریف مفهوم مشارکت‌های شهروندی مبتنی بر اقتضائات فضای مجازی، عدم امکان اتخاذ رویکردهای مطلقاً مثبت و یا منفی به پیامدهای مشارکت‌های مجازی بر شهروندی ملی، ضرورت توجه همزمان به فرصت‌ها و آسیب‌های این فضا و نیاز به گسترش آموزش‌های مرتبط با «شهروندی فرهنگی» مورد تأکید قرار گرفته است. UR - http://www.jicr.ir/article_428.html L1 - http://www.jicr.ir/article_428_25d81316305d4399b2dbffdd488ec0cc.pdf ER -