طراحی معماهای اجتماعی - شناختی برای سنجش ارزش‌های فرهنگی و بررسی روایی آن

وحید نجاتی

دوره 7، شماره 1 ، خرداد 1393، ، صفحه 31-59

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.25.003

چکیده
   ارزش­های فرهنگی، مجموعه‌ای از رفتارها، نگرش­ها و باورهای افراد در هر فرهنگ است. سنجش ارزش­های فرهنگی نیازمند ابزارهای معتبر ‌شناختی است که از سوگیری آزمودنی و آزمون‌گر متأثر نباشد. هدف از این مطالعه طراحی معماهای اجتماعی- شناختی به‌عنوان یک سنجه ضمنی برای ارزش­های فرهنگی و بررسی اعتبار آن است. این مطالعه مقطعی در 308 نفر ...  بیشتر

ارتباطات میان‌فرهنگی
بسترهای تشدید فاصله بین پیروان ادیان و مذاهب در استان سیستان و بلوچستان

الهام شیردل؛ شکیب ضربی قلعه حمامی

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1403، ، صفحه 35-63

https://doi.org/10.22035/jicr.2024.3130.3440

چکیده
  در بستر متنوع قومی و مذهبی ایران زمین، دائما مسئله نحوه و کیفیت تعامل بین اقوام و پیروان مذاهب  مورد بحث بوده است. این تعامل می‌تواند متأثر از عوامل واگرا باشد. نظر به اهمیت دوچندان همسویی و وحدت ملی در شرایط تاریخی کنونی، در این مقاله سعی شده است تا زمینه‌ها  و دلایل تشدید اختلاف و فاصله افتادن بین ادیان و مذاهب در استان سیستان ...  بیشتر

تحلیل محتوای کتابهای فارسی دوره اول متوسطه برحسب میزان توجه به مولفه های سرمایه فرهنگی

محمد حرفتی سبحانی؛ موسی پیری

دوره 10، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 41-65

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1412.2132

چکیده
  هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های فارسی دوره متوسطه اول، برحسب میزان توجه به مولفه های سرمایه فرهنگی بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و با توجه به ماهیت آن از روش تحقیق توصیفی از نوع تحلیل محتوا استفاده گردید. جامعه آماری این پژوهش شامل محتوای تمامی کتاب های فارسی دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 95-94 بوده و نمونه آماری نیز با جامعه ...  بیشتر

نظریه سازی برای موسیقی زیرزمینی ایران

مسعود کوثری؛ محمدمهدی مولایی

دوره 5، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 43-73

https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.20.003

چکیده
  گونه های مختلف موسیقی زیرزمینی از جمله مسائل مهم عرصه فرهنگ جوانان کشور در سال های اخیر بوده است. شناخت انتقادی این گونه های موسیقی، به مواجهه مناسب تر با این پدیده اجتماعی - فرهنگی کمک خواهد کرد. از این رو، این پژوهش به دنبال مطالعه گونه موسیقی رپ ایرانی - فارسی با تاکید بر مساله مردانگی است. بدین منظور موسیقی رپ فارسی در سال های 1380 تا 1390 تحلیل ...  بیشتر

جامعه شناسی
مدارای اجتماعی در جامعۀ فردگرا: مطالعۀ تأثیر فردگرایی بر مدارای اجتماعی جوانان در شهر بجنورد

هادی افرا

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 43-68

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2832.3202

چکیده
  در دنیای فردگرای امروز که گروه‌ها، نهادها، هویت‌ها و نگرش‌های متنوعی در آن به وجود آمده‌ است، احتمال برخورد فرهنگ‌ها خصوصاً بین جوانان امری محتمل است. در چنین شرایطی این مدارای اجتماعی است که مانع شکل‌گیری خشونت و تعارضات در جامعۀ دارای تنوع فرهنگی می‌شود. ازاین‌رو، این مقاله به مطالعۀ رابطۀ فردگرایی و مدارای اجتماعی در میان ...  بیشتر

سیاست فرهنگیِ تفاوت در بازنمایی حجاب اسلامی در رسانه‌های غرب

حسن بشیر

دوره 4، شماره 3 ، آبان 1390، ، صفحه 45-69

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.15.003

چکیده
  حجاب یک نشانه است. نشانه‌ای از تفاوت فرهنگی که در جوامع مختلف ظهور و بروز متفاوت دارد. در این مقاله بر حجاب اسلامی مسلمانان در غرب، از یک سو به مثابه «هویت اسلامی» و از سوی دیگر به عنوان نشانه‌ای از «تفاوت فرهنگی» با جامعه غربی تأکید می‌شود. این نشانه اسلامی نه‌تنها، مسلمانان را به عنوان یک گروه دینی، یک اقلیت وابسته به ...  بیشتر

بازنمایی زندگی روزمره جوانان در شهر تهران تحلیل فیلم‌های نیمه دوم دهه 80

طاهر روشندل اربطانی؛ سحر دادجو؛ فهیمه نگین تاجی

دوره 7، شماره 3 ، آذر 1393، ، صفحه 45-81

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.27.003

چکیده
  در مقاله حاضر با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و از دریچه نگاه متفکران نظریه انتقادی زندگی روزمره، همچون هانری لوفور، میشل دوسرتو، و جان فیسک، و با استفاده از روش نشانه‌شناسی رولان بارت، به تحلیل نشانه‌شناختی و کشف معنای تصویر بازنمایی شده از ابعاد مختلف زندگی روزمره جوانان در بستر شهر تهران در سه فیلم «طهران، تهران»، «مرهم» ...  بیشتر

تدوین الگوی ارزیابی شاخص‌های فرهنگ عمومی در دانشگاه‌ها

میثم لطیفی؛ میثم ظهوریان ابوترابی

دوره 8، شماره 1 ، خرداد 1394، ، صفحه 47-70

چکیده
  این پژوهش با هدف تدوین الگویی برای ارزیابی فرهنگ عمومی در دانشگاه‌ها و ارزیابی شاخص‌های مذکور در دانشگاه‌های دولتی شهر مشهد انجام شد. رویکرد پژوهشی در این تحقیق، روش آمیخته اکتشافی است. راهبرد پژوهش در بخش کیفی، روش تحلیل شبکة مضامین و در بخش کمی روش توصیفی‌ـ‌پیمایشی است. ابزار پژوهش در بخش کیفی تحلیل اسناد و مصاحبة نیمه‌ساختاریافته ...  بیشتر

جامعه اطلاعاتی، هویت فرهنگی و رسالت دانشگاه ها

زهرا کریمیان؛ علی محمد احمدوند

دوره 5، شماره 3 ، آذر 1391، ، صفحه 47-76

https://doi.org/10.7508/ijcr.2012.19.003

چکیده
  در افق چشم انداز بیست ساله «ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه، با هویت اسلامی و انقلابی، الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و موثر در روابط بین الملل ...» (سند چشم انداز بیست ساله).در مهم ترین سند توسعه ملی کشور بر تقویت فرهنگ ایرانی اسلامی، ضرورت برخورداری از فناوری های اطلاعاتی ...  بیشتر

نقش برنامه‌های دینی و غیردینی تلویزیون در افزایش یا کاهش دینداری

اعظم راودراد

دوره 2، شماره 2 ، مرداد 1388، ، صفحه 49-77

https://doi.org/10.7508/ijcr.2009.06.003

چکیده
  هدف از این مقاله توضیح رابطه میان برنامه‌های دینی و غیردینی در تلویزیون جمهوری اسلامی ایران، با دینداری در سطح جامعه است. برای رسیدن به هدف مقاله، در ابتدا مفاهیم مورد نیاز شامل برنامه دینی، برنامه غیردینی، تلویزیون دینی و تلویزیون ایدئولوژیک توضیح داده می‌شود؛ سپس با مراجعه به چند نمونه از انواع برنامه‌هایی که در طیفی از برنامه‌های ...  بیشتر

تحلیل قرائت‌های زنان از مجموعه‌های تلویزیونی (مطالعه موردی قرائت‌های زنان شهر ایلام از سریال فاصله‌ها)

جمال محمدی؛ مریم کریمی

دوره 4، شماره 1 ، فروردین 1390، ، صفحه 49-78

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.13.003

چکیده
  پژوهش حاضر در پی بررسی نحوة تفسیر و رمزگشایی سریال «فاصله‌ها» از سوی زنان شهر ایلام است. مبنای نظری کار، رویکرد مطالعات فرهنگی در مطالعة تلویزیون و مخاطبان آن است. مسئلة اصلی در این پژوهش این است که در سریال تلویزیونی فاصله‌ها کدام دسته از ایده‌ها و ارزش‌ها مسلط هستند و طبیعی جلوه داده می‌شوند و مخاطبان (در اینجا زنان شهر ایلام) ...  بیشتر

بررسی الزامات، چالش‌ها و قابلیت‌های شبکه اجتماعی کنش‌گران مدیریت فناوری و نوآوری ایران

سید سروش قاضی نوری؛ نفیسه رضایی نیک؛ سعید روشنی

دوره 7، شماره 2 ، شهریور 1393، ، صفحه 49-73

https://doi.org/10.7508/ijcr.2014.26.003

چکیده
  شبکه­های اجتماعی به دلیل کارکردها و تعاملات گسترده خود مورد توجه شمار زیادی از دانشگاهیان و محققان صنایع قرار گرفته‌اند. این شبکه­ها، که عمدتاً با کارکردهای مختلفی مورد استفاده قرار می­گیرند، ساختارها و ویژگی­های منحصر به فردی دارند که، بسته به هدف طراحی آنها، می­تواند طیف وسیعی را در بر گیرد. هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی ...  بیشتر

آموزش عالی
کیفیت زندگی دانشگاهی از دیدگاه دانشجویان بومی و غیر بومی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران

رضا مهدی

دوره 9، شماره 2 ، شهریور 1395، ، صفحه 49-73

https://doi.org/10.22035/ijcr.2016.307

چکیده
  کیفیت زندگی دانشگاهی و احساس رضایت کلی دانشجویان کلیاتی از زندگی دانشگاهی هستند که بر اساس نظریۀ تسری، از بخش‌های گوناگون تأثیر می‌پذیرند. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی تحصیلی دانشجویان بومی و غیر بومی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران انجام شده است، هدفی توسعه‌ای دارد و گردآوری داده‌های آن پیمایشی‌ست. جامعۀ آماری این پژوهش، ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
بررسی نقش سرمایه اجتماعی در پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر کرمانشاه

هابیل حیدرخانی

دوره 11، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 51-78

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1476.2185

چکیده
  فرهنگ شهروندی مجموعه‌ای از ارزش‌ها و هنجارها است که بیانگر ‌سبک زندگی و شکل‌دهندۀ تعاملات انسانی در بافت نوین زندگی جمعی، و روی‌هم‌رفته، قابلیت‌های اکتسابی، هستند و توجه به آن در جامعۀ جدید، اهمیت فراوانی دارد. با توجه به اهمیت موضوع فرهنگ شهروندی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسش‌نامه و استفاده ...  بیشتر

رسانه‌ها، عشق‌ و ازدواج؛ مطالعه رابطهٔ رسانه‌های اجتماعی و جمعی با عشق سیّال و نگرش به ازدواج

محمدتقی عباسی شوازی؛ مریم دلاور

دوره 12، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 51-74

https://doi.org/10.22035/jicr.2019.2191.2702

چکیده
  رسانه­ها نه‌تنها به‌واسطه محتوایشان، بلکه با توجه به ماهیت و ساختارشان می‌توانند عادات فکری، رفتاری و عاطفی مخاطبان را تغییر دهند. با ظهور رسانه‌های اجتماعی و گسترش تعاملات انسان‌ها در فضاهای مجازی، عواطف انسانی همچون عشق نیز در این فضای نوظهور، حیاتی جدید یافته‌اند؛ موضوعی که نظریه‌پردازان به‌نامی همچون باومن و گیدنز به ...  بیشتر

جامعه شناسی
زندگی در چارک چهارم؛ مطالعه سبک زندگی محلات محروم شهر کرمانشاه

جلیل کریمی؛ ساجده واعظ زاده

دوره 13، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 51-83

https://doi.org/10.22035/jicr.2021.2300.2785

چکیده
  در یک قرن اخیر، توسعهٔ تمرکزگرا، نامتوازن و نابرابر سامان اجتماعی ایران را با چالش‌های جدی، از جمله محرومیت فزاینده در برخی مناطق کلان‌شهرها، روبرو کرده است. شهر کرمانشاه، علاوه براین فرایند، به سبب عوامل دیگری همچون جنگ تحمیلی و ویژگی‌های جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی، این محرومیت را به‌صورت مضاعف تجربه کرده است. این محرومیت، ...  بیشتر

تخیل تهران: مطالعة «منظر ذهنی شهر» در سینمای دهة چهل و پنجاه ایران

اعظم راودراد؛ بهارک محمودی

دوره 8، شماره 4 ، اسفند 1394، ، صفحه 53-90

https://doi.org/10.7508/ijcr.2015.32.003

چکیده
  مطالعة این امر که سینمای ایران در دهة چهل و پنجاه خورشیدی به چه تخیلی در باب تهران دامن زده است از اهداف اصلی نگارش این مقاله به‌شمار می‌رود. این مطالعه از خلال تفسیر چهار فیلم که از تأثیرگذارترین فیلم‌های دو دهة مورد نظر در دو سر طیف عامه‌پسند (گنج قارون: سیامک یاسمی)، (خاطرخواه: امیر شروان) و نخبه‌گرا (خشت و آیینه: ابراهیم گلستان)، ...  بیشتر

جوانان و بیگانگی تحصیلی و دانشگاهی

محمد‌سعید ذکایی؛ محمد‌جواد اسماعیلی

دوره 4، شماره 4 ، دی 1390، ، صفحه 55-90

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.16.003

چکیده
  مطالعات تجربی انجام‌شده در حوزه فرهنگ دانشگاهی در ایران نشان از جامعه‌پذیری و فرهنگ‌پذیری دانشگاهی ناکارآمد و منفعل دانشجویان و جدایی و بیگانگی آنها از ساختار، فرایند و فرهنگ دانشگاهی مطلوب دارد. احساس و نگرش بی‌قدرتی، بی‌هنجاری، انزوای اجتماعی و در کل بیگانگی از خود، فرایند تحصیل، فضای دانشگاه، اساتید و دیگر دانشجویان به طور ...  بیشتر

نقش آفرینی دانشگاه در فرآیند توسعه پایدار، از رهگذر تولید سرمایه اجتماعی

حمید جاودانی

دوره 6، شماره 1 ، خرداد 1392، ، صفحه 55-80

https://doi.org/10.7508/ijcr.2013.21.003

چکیده
  اگرچه «توسعه پایدار» به آرمانی جهانی بدل شده است، اما دستیابی به آن، نیازمند بازشناسی و بازاندیشی مفاهیم و بایسته های هم گرا با این پنداره زیست گرایانه است. ازاین رو، بخش گسترده ای از این نگاشته، مفهومی است؛ چراکه هدف این جستار، افزون بر بازکاوی مفاهیمی همچون «سرمایه اجتماعی» و کژراه هایی که روایت کنونی توسعه می پیماید، ...  بیشتر

سرمایه اجتماعی خانواده و دین داری جوانان

امیر رستگار خالد

دوره 6، شماره 3 ، آذر 1392، ، صفحه 55-86

https://doi.org/10.7508/ijcr.2013.23.003

چکیده
  نقش خانواده در شکل دهی به گرایش های دینی فرزندان همواره مورد توجه نظریه پردازان و محققان حوزه دین بوده است. از این گذشته، هردو نهاد دین و خانواده در جامعه ایران دست خوش تغییرات محسوس و قابل اعتنایی شده اند، این دو امر تحقیق حاضر را بر آن داشت تا با هدف شناخت نقش خانواده در ممانعت یا تعدیل گرایش جوانان به اشکال جدید دینداری از یک سو و ...  بیشتر

بازی‌های رایانه
بررسی عوامل مؤثر بر تمایل به خرید بازی‌های موبایلی از طریق مدل تحقق انتظارات

حامد نصیری؛ کبری بخشی‌زاده برج؛ محمد صالح ترکستانی

دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 55-83

https://doi.org/10.22631/jicr.2018.1660.2306

چکیده
  در دهۀ اخیر، بازی‌های دیجیتال، به‌عنوان گونه‌ای از فناوری‌های فرهنگی، مطالعات بسیاری را متوجه خودساخته‌اند. درعین‌حال تولید بیش‌ازپیش و بازار پرمخاطب بازی‌‌های دیجیتال، آن را تبدیل به یک صنعت درآمدزای بسیار بزرگ کرده است که در میان پلتفرم‌های مختلف بازی، بازی‌های موبایلی از رشد درآمدی بیشتری برخوردار بوده‌اند. شناخت هرچه ...  بیشتر

مطالعات فرهنگی
پدرسالاری فرهنگی؛ سبکی از مدیریت فرهنگی در نظام تربیت معلم ایران

نعمت الله موسی پور؛ لیلا فلاحتی؛ مهدی مزینانی

دوره 11، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 55-88

https://doi.org/10.22035/jicr.2018.391

چکیده
  حوزه مدیریت در نظام آموزش عالی از نخستین حوزه‌هایی است که ارتباط‌گیری با دانشجویان و فرایند شکل‌دهی به ذهنیت آن‌ها را آغاز می‌کند. مطالعه این فرایند از دو جنبه ممکن و مهم است: آنچه مدیران، اراده می‌کنند؛ آنچه مخاطبان برداشت می‌کنند. اهمیت جنبه دوم، از منظر سیاست‌گذاری فرهنگی به‌عنوان لازمۀ اجرای سیاست‌ها، جایگاه ذی‌نفعان در ...  بیشتر

تقابل فرم و محتوا در نقش زنان در تصویر خانواده

سارا طالبی؛ محمدقلی میناوند

دوره 4، شماره 2 ، تیر 1390، ، صفحه 57-86

https://doi.org/10.7508/ijcr.2011.14.003

چکیده
  ایفای صحیح نقش رسانه در کشور نیازمند بررسی نحوه اجرایی شدن سیاست‌های اعلامی سازمان صدا و سیما برای تولیدات رسانه‌ای است. خانواده یکی از موضوعات جذاب در میان فیلم‌ها و سریال‌های نمایشی است و زنان در جامعه امروزی به مدل‌های مناسبی برای الگوبرداری از آن در ایفای نقش خود در خانواده نیازمند هستند. این مقاله که از طریق مصاحبه عمیق با ...  بیشتر

جامعه شناسی
سیاست و فرهنگ؛ شاخص‌های سیاست‌گذاری فرهنگی از دیدگاه امام خمینی (ره)

مجتبی باباخانی؛ اصغر افتخاری

دوره 9، شماره 3 ، آذر 1395، ، صفحه 57-90

https://doi.org/10.22035/ijcr.2016.321

چکیده
  فرهنگ به­عنوان شاخصی­ مهم در مدیریت سیاست، در نظام­های مختلف مدنظر بوده است. هرچند بسیاری از عناصر فرهنگی در طول زمان و در اثر علل و عواملی گوناگونی به­تدریج شکل می‌گیرد، اما نمی‌توان نقش سیاست­های حکومت در سامان‌دهی به آن را نادیده انگاشت. یکی از وظایف مهم حکومت در جامعة اسلامی، تعیین اصول و سیاست‌‎های کلی در حوزة مدیریت ...  بیشتر

جامعه شناسی
رنگ به مثابه امر سیاسی: تأملی زیبایی‌شناختی _ زبانشناختی

مجید ازادبخت؛ اصغر فهیمی‌فر؛ محمدرضا تاجیک

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 57-83

https://doi.org/10.22035/jicr.2022.2497.2930

چکیده
  رنگ، تنها رنگ نیست؛ نماد، زبان، پیام، دلالت، هنر، قدرت، مقاومت، و سیاست است. رنگ، عنصری دیداری، ارتباطی، و ادراکی است که می‌تواند احساسات آدمیان را تحریک یا تسکین بخشد و کنش گفتاری و رفتاری آنان را تغییر و جهت دهد. در آموزه‌های ادیان و نحله‌های فکری و سیاسی، از رنگ به‌عنوان یک نماد یا عامل تمایز از دیگران بهره گرفته شده و بازنمایی‌ها ...  بیشتر