نویسنده
استاد گروه زبانشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
بازتاب تحولات اجتماعی در زبان، یکی از مباحث مورد توجه زبان شناسان اجتماعی، جامعه شناسان زبان و انسانشناسان زبان است. نوشتار حاضر، به بررسی پیآمدهای زبانی دو تحول بزرگ در دهه های اخیر، یعنی شکلگیری اتحادیه اروپا و فروپاشی اتحاد شوروی می پردازد. این بررسی نشان می دهد که این تحولات و پیآمدهای زبانی آنها به طور کلی در دو جهت متفاوت یعنی همگرایی و واگرایی سیر میکند. فروپاشی شوروی، واگرایی وتکثر زبانی، ارتقاء جایگاه زبانهای بومی و ملی در جمهوریهای تازه استقلال یافته، کاهش قدرت، اعتبار و نفوذ زبان روسی در این کشورها را در پی داشت. شکلگیری اتحادیه اروپا، به نوعی همگرایی زبانی، یعنی ارتقا جایگاه برخی زبانهای دارای پشتوانه قدرت و گسترش حوزه کاربردی آنها، و نیز تنزل جایگاه برخی زبانهای کوچکتر و اقلیت منتهی میشود. در این بررسی هم چنین نشان میدهد که دو تحول مورد بررسی، در دو جهت متفاوت (هم گرایی و واگرایی) حرکت می کنند، اما به نظر میرسد دستکم یک پیآمد زبانی مشترک نیز دارند و آن ارتقا منزلت، جایگاه و اعتبار زبان انگلیسی و گسترش قلمرو کاربردی آن است.
کلیدواژهها
2. Ferguson, C. (1968) “Language development”, in J. Fishman, C. Ferguson, &
Dasliupta(eds.), Language Problems of Developing Nation, New York: Wiley.
3. Fodor, F. & Peluau (2003) “Language Geostrategy in Eastern and Central
Europe: Assessment and Perspectives”, in J.Maurais & M. Morris ( eds.), Languages in a
Globalizing World, Cambridge : Cambridge University Press.
4. Grin, F. (1993) “European Economic Integration and the Fate of Lesser-used
Languages”, In Language Problems and Language Planning, Vol.17 (2): 101-114.
5. Hale, K. (1998) “On Endangered Languages and the Importance of Linguistic
Diversity”, in L.Grenoble & L. Whaley, Endangered Languages (eds.), Cambridge:
Cambridge University Press.
6. Joseph, J. (2004) Language and Identity: National, Ethnic, Religious,
London: Palgrave.
7. Kraus, M. (1992) “The World's Languages in Crisis”, in Language, Vol. 68(1): 4-10.
8. Ladefoged, P. (2001) Vowels and Consonants: An Introduction to the Sounds of
Languages, Oxford: Blackwell.
9. Mackey, W. (2003) “Forecasting the Fate of Languages”, in J. Maurais and M. Morris
(eds.), Languages in a Globalizing World, Cambridge: Cambridge University Press.
10. Maurais, J. (2003) “Towards a New Linguistic World Order”, in J. Maurais & M.
Morris (eds.), Languages in a Globalizing World, Cambridge: Cambridge University.
11. Myers-Scotton, C. (2006) Multiple Voices: An Introduction to
Bilingualism, Oxford: Blackwell.
12. Wright, S. (2004) Language Policy and Language Planning, New York: Palgrave
Macmillan.
ارسال نظر در مورد این مقاله