نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت رسانه

چکیده

وجود شکاف میان واقعیت و آنچه در رسانه‌ها ارائه می‌شود، سبب شده تلاش‌های بسیاری برای توصیف و تبیینِ چگونگی و چرایی شکل‌گیری بازنمایی‌های رسانه‌ای از جهان خارج صورت گیرد. در سایه این تلاش‌ها، امروزه بازنمایی رسانه‌ای به مفهومی بنیادین در مطالعات فرهنگی و رسانه‌ای تبدیل شده است. بر اساس فرض‌های اولیه مطالعات فرهنگی، در بررسی متون رسانه‌ای، مؤلفه‌های ایدئولوژیک و اجتماعی موجود در ورای این متون و تأثیر آن در شکل‌گیری نگاه مخاطبان، امری است که باید به شکل جدی مدنظر قرار گیرد. در میان محصولات رسانه‌ای موجود، سینمای هالیوود در ارائه بازنمایی‌های رسانه‌ای از جهان خارج، موقعیت منحصربه‌فرد و بی‌بدیلی دارد. این تحقیق به بررسی «گفتمانی در درون گفتمانی دیگر» می‌پردازد. به این صورت که تصویر ایران در چهارچوبی از صورت‌بندی کلی شرق (و در اندازه کوچک‌تر؛ اسلام) در جهان غرب و به‌ویژه امریکا مورد بررسی قرار می‌گیرد‍. برای رسیدن به این هدف، فراورده‌های سینمایی هالیوود به عنوان یک رسانه، و بخشی از رسانه‌های امریکایی در نظر گرفته می‌شود. به این ترتیب، تحقیق حاضر به تحلیل «رسانه‌ای در میان رسانه‌های جمعی» امریکا می‌پردازد. بررسی فیلم‌های سینمایی ساخته‌شده در هالیوود که به نحوی با ایران مرتبط بوده‌اند نشان می‌دهد در این فیلم‌ها ایران به مثابه «دیگری فرودست» غرب نشان داده شده و کلیت عمل رسانه‌ایِ هالیوود را می‌توان بخشی از «نژادپرستی نوین» دانست. برای نیل به این هدف، از تلفیق دیدگاه‌های سه سنت نظریِ مطالعات فرهنگی، مطالعات پسااستعماری و نظریه فیلم استفاده شده است. در این منظومه نظری، مفهوم بازنمایی در مرکز مباحث نظری قرار دارد و رویکردی مرکب از نظریات استوارت هال و میشل فوکو در مورد مفهوم بازنمایی ارائه می‌شود. سپس دیدگاه ادوارد سعید در مطالعات پسااستعماری به عنوان مصداقی از کاربرد نظریه بازنمایی ارائه می‌شود. در نهایت سومین سنت نظری با عنوان نظریه فیلم، سعی در به‌کارگیری مضامین بازنمایی و مطالعات پسااستعماری در حوزه مطالعات سینمایی خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

Barthes, R. (1380 [2001 A.D]) “Ostore-h dar Zamâne-h Hâzer” (Persian Translation of The Myth Today), Translated by Yousef Abâzari, Faslnâme-h Organon, Vol. – (3): 85-135.
Chandler, D. (1386 [2007 A.D]) Mabâni-ye Neŝâne-h Ŝenâsi (Persian translation of The Elements of Semiology), Translated by Mahdi Pârsâ, Tehran: Enteŝârât-e Sore-h Mehr.
Dyer, R. (2005) White, in Film Theory: Critical Concept in Media and Cultural Studies, London: Routledge.
Fairclough, N. (1379 [2000 A.D]) Tahlil-e Goftemân-e Enteqâdi (Persian Translation of Critical Discourse Analysis), Translated by Translators Group, Tehran: Vezârat-e Farhang va Erŝâd-e Islâmi, Markaz-e Motâleât va Tahqiqât-e Rasâne-hi.
Fisk, J. (1380 [2001 A.D) “Farhang va Ideology” (Persian Translation of Culture and Ideology), Translated by Možgân Boromand, Faslnâme-h Organon, Vol. - (20): 117-126.
Fisk, J. (1380 [2001 A.D) “Farhang-e Television” (Persian Translation of Culture TV), Translated by Možgân Boromand, Faslnâme-h Organon, Vol- (19): 125-142.
Hall, s. (1997) “The Spectacle of Other”, in S. Hall et al, Cultural Representation and Signifying Practice, London: Sage Publication. (1997) “The Work of Representation”, in S. Hall et al, Cultural Representation and Signifying Practice, London: Sage Publication. (2000) “Cultural Identity and Cinematic Representation”, in R. Stem and T. Miller, Film and Theory: an Anthology, London: Blackwell.
Hansen, A. et al (1998) Mass Communication Research Methods, London: Palgrave Publication.
Hawkes, T. (2003) Structuralism and Semiotics, London: Routledge.
Kellner, D. (1385 [2006 A.D) “Farhang-e Rasânei va Pirozi-ye Namâyeŝi” (Persian Translation of Media Culture and Dramatic Victory), Translated by Ismâil Yazdânpoor, Faslnâme-h Rasâne-h, Vol.2 (67): 181-218.
Kolker, R. (1384 [2005 A.D]) Film, Form va Farhang (Persian Translation of Film, Form and Culture), Translated by Bâbak Tirâbi, Tehran: Bonyâd-e Sinamâi-ye Fârâbi.
Pickering, M. (2001) Stereotyping: The Politics of Representation, London: Palgrave.
Rojek, C. (2003) Stuart Hall, London: Polity Press.
Rojek, C. (2007) Cultural Studies, London: Polity Press.
Said, E. (1377 [1998 A.D]) Poŝeŝ-e Xabari-ye Islam dar Qarb (Persian Translation of Covering Islam: How the Media and the Experts Determine How We See the Rest),
Translated by Abdolrahim Gavâhi, Tehran: Daftar-e Naŝr-e Farhang-e Islâmi.
Shaheen, J. (2003) Reel Bad Arabs: How Hollywood Vilifies a People, London: Sage Publication.
Stuart, H. (1386 [2007 A.D]) Qarb va Baqiye-h: Goftemân va Qodrat (Persian Translation of The West and the Rest: Discourse and Power), Translated by Mahmood Motahed, Tehran: Naŝr-e Agah.
Van Dijk, Teun A. (1998) “Opinion and Ideologies in the Press”, in A. Bell and P. Garrett, Approaches to Media Discourse, London: Blackwell Publication.
Wasko, J. (2003) How Hollywood Works, London: Sage Publication.
CAPTCHA Image