نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه جامعهشناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
2 کارشناس ارشد مطالعات جوانان، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده
مقالة حاضر، شرح یک پژوهش کیفی میدانی است که به بررسی یکی از مهمترین تحولات حوزة مناسک دینی میپردازد؛ مقدسسازی اشخاص و مکانهایی که سنت دینی آنها را بهعنوان چیز مقدس نشناخته است. مزار سهراب سپهری، یکی از نمونههای این «مکانهای جدید» است که پژوهش حاضر مطالعهای موردی در خصوص مناسک و جهان معنایی زائران این مکان است. زائران جوان مزار سهراب، تلاش میکنند تا گونههای جدیدی از دینداری را خلق و تجربه کنند؛ الگوهای متنوعی که هرکدام در عین فاصله داشتن از دین و مناسک سنتی، عناصری از آن را وام میگیرند و آنها را بهنحو جدیدی نمایش میدهد. در ایران این پدیده را میتوان بهعنوان نوعی تلاش برای ابداع شکلی گشوده و منعطف از دین تفسیر کرد. تجربة اشکالی از معنویت و دینداری که کثرتگرایی، کمرنگ بودن وجوه سیاسی و سیال و منعطف بودن از ویژگیهای اصلی آن است و درعینحال قادر به تولید تجربههای گرم و شورانگیز معنوی در قالب ایجاد تحول در مناسک دین عامه است.
کلیدواژهها
΄Āmeli, S. R., & Mulāyi, H. (1388 [2009 A.D]). Dujahāni šodan hā va hasāsiyat hā-ye beyn-e farhangi. Tahqiqāt-e farhangi-e Irān, 2 (2), 1-30.
Bauman, Z.(2000). Liquid modernity. Oxford: Polity Press.
Chemin, E. (2011). Pilgrimage in a Secular Age. PhD thesis, University of Exeter, United Kingdom, Retrieved from: https://ore.exeter.ac.uk/repository/.../DeAndradeCheminFilhoJ.pdf
Coleman, S. (2002). Do You Believe in Pilgrimage? Communitas, Contestation and Beyond. Anthropological Theory, 2 (3), 355–368
Coleman, S. and Eade, J. (Eds.) (2004). Reframing pilgrimage, cultures in motion. London and New York: Routledge
Dubisch, J. (2005). Healing the wounds that are not visible: A vietnam veterans’ motorcycle pilgrimage. In J. Dubisch & M. Winkleman (Eds.), Pilgrimage and Healing. Tucson, AZ: The University of Arizona Press.
Faraji, M., & Kāzemi, ΄A. (1388 [2009 A.D]). Barresi-e vaz΄iyat-e dindāri dar Irān. Tahqiqāt-e farhangi-e Irān, 2 (2), 79-95.
Flick, U. (1388 [2009 A.D]). Darāmadi bar tahqiq-e keyfi. (Persian translation of An introduction to qualitative, research), translated by: Jalili, H. (1st ed.). Tehrān: Našr-e Ney.
Glock, C. Y. (1974). Over Het onderzoek van de religiositeit. In K. Dobbelaere and L. Layendecker (Eds), Godsdienst, kerk en samenleving. Godsdienstsociologische opstellen. Rotterdam: UP of Rotterdam, 160-185.
Hervieu—Léger, D. (1999). La religion en mouvement : Le pèlerin et le converti. Paris: Flammarion.
Hervieu-Leger, D. (2006). In search of certainities; The paradoxes of religiosity in societies of high modernity in the hedgehog review. spring & summer 2006
Hervieu-Léger, D. )2000). Religion as a chain of memory. Cambridge: Polity Press.
Ivakhiv, A. (2001). Claiming sacred ground: Pilgrims and politics at glastonbury and seduna. Indiana: Indiana University Press.
Jan Margry, P. (2008). Shrines and pilgrimage in modern world (New itineraries in to the sacred). Netherlands: Amsterdam university press
Kalāntari, ΄A., & Farhādi, M. (1387 [2008 A.D]). Javānān va masraf-e gardešgari. Tahqiqāt-e farhangi-e Irān, 1 (2), 159-194.
Nash, K. (1393 [2014 A.D]). Jāme΄eh šenāsi-e siyāsi-e mo΄āser. (Persian translation of Contemporary political sociology), translated by: Delafruz, M. T. (12th ed.). Tehrān: Entešārāt-e Kavir.
Timothy, D. J, & Olsen, D. H. (ed.). (1385 [2006 A.D]). Gardešgari, din va safar hā-ye ma'navi. (Persian translation of Tourism, religion, and spiritual journeys, translated by: Qoli Pur, M., & Majidi far, E. Tehrān: Entešārāt-e Jāme'eh šenāsān.
Turner, V.W. & Turner, E. (1978). Image and pilgrimage in christian culture, New York: Columbia University Press.
Vilaca, H. (2010). Pilgrims and pilgrimages: Fatima, santiago de compostela and taize. Nordic journal of Religion and Society, 23 (2), 137-155
Williams, J. P. (1386 [2007 A.D]). Jāme΄eh šenāsi-e adyān. (Persian translation of Sociologie des Religions), translated by: Govāhi, ΄A. (1st ed.). Tehrān: Našr-e ΄Elm.