1استادیار پژوهش‌گری اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی
2دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری، دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده
آن‌چه ما را متعلق به شهر می‌کند، تصویری است که از آن در ذهن داریم. «تهران» سال‌هاست در حال تخریب و بازسازی کالبد خویش است. کالبدی که هویت جدید، روابطی جدید و مناسبات نوینی را طلب می‌کند. اما تصویر ذهنی ساکنین از این کالبد در حال ساخته شدن و تغییر چیست؟ این تصویر چه الگوهای ارتباطی با شهر را برای ساکنین شکل می‌دهد؟ این مقاله با استفاده از تکنیک مصاحبه و روش تحلیل تماتیک تلاش کرده سؤالات فوق را پاسخ دهد که به همین منظور با نمونه‌گیری نظری، تعداد 22 نفر از ساکنین مناطق 1، 3، 17 و 19 به‌عنوان توسعه‌یافته‌ترین و کمتر توسعه‌یافته‌ترین مناطق شهر تهران انتخاب شده‌اند و در بخش نظری، از زیمل و مفهوم بلازه، توجه بنیامین به خاطره و معنای شهر، ایدة بیگانگی و فضاهای بازنمایی لوفور الهام گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که تصویر شهر تهران در شمال و جنوب تفاوت‌هایی دارد؛ از جمله آنکه تصویر جنوب شهری‌ها بیشتر منفی و آسیبی بوده، اما شمال شهری‌ها به جز موارد کلی نظیر ترافیک، به‌نسبت تصویر مطلوب‌تری از شهر دارند که اغلب به خاطرة آنان از شهر مربوط می‌شود. تجربة روند بازسازی شهر از منظر ساکنین با تراژدی زوال خاطره همراه است، چیزی که ساکنان را به حسرت از دست رفتن شهر قدیمی و نوستالژی نسبت به گذشته معطوف می‌کند. ساکنین شهر تصویری تفکیکی از شمال و جنوب شهر در ذهن دارند. تصویری که با عدم ارتباط و آشنایی حداقلی این مناطق نسبت به هم همراه است. این تصویر تفکیکی در بین ساکنان جنوب همراه با حس محرومیت، نابرابری و نارضایتی است. همچنین ساکنین شهر از کاهش روابط انسانی عمیق و اعتماد اجتماعی دچار حس تنهایی هستند. مجموع تم‌های تصویر ذهنی شهر نزد ساکنین نشان می‌دهد که کالبد جدید تهران، ساکنین را به سمت بیگانگی با شهر و کاهش حس تعلق به آن می‌برد.
1Assistant Professor of Social Research, Faculty of Social Science, Allameh Tabataba'i University
2M.A. Student of Urban Management, Allameh Tabataba'i University
چکیده [English]
In city planning, a fundamental point is to evaluate the city image. The concept of city image is multidimensional. This study evaluate the city image of Tehran and its consequences. Tehran regenerates for many years. This modernization process creates new city image, urban identity and new relationship between residents. This study has qualitative approach. Interview and thematic analysis used for collective and analyses data from 20 citizens. This sample selected equally from north and south of Tehran as developed and undeveloped urban region. Conceptual framework consist Blasé outlook of Simmel, meaning of memory and city of Benjamin and concepts of alienation and spaces of representation in Lefebvre theory. Findings reveal that process of regeneration destroys memories of citizens. They can’t relate with new urban spaces. Regeneration makes separation image from north and south of Tehran. Residents of south feel sense of deprivation, exclusion and inequality. Interviewees miss their human relationship like neighbors, so they feel loneliness. Totally, elements of city image of residents show alienated sense of place in Tehran.
کلیدواژه ها [English]
City Image, Segregation, Inequality, Memory, Alienation
مراجع
Jelnitz, A. (1393 [2014 A.D]). Darāmadi bar tulid-e fazā-ye Henri Lefebvre (Persian translation of Henri Lefebvre and the Production of Space) (1st ed.), translated by: Tarakmeh, Ᾱ. Tehrān: Entešārāt-e Tisā.
Berman, M. (1384 [2005 A.D]). Tajrobeh-ye moderniteh. (Persian translation of All that is solid melts into air: The experience of modernity) (5th ed.)., translated by: Farhād Pur, M. Tehrān: Entešārāt-e Tarh-e Nu.
Blaikie, N. W. H. (1384 [2005 A.D]). Tarāhi-e pažuheš hā-ye ejtemā'i (Persian translation of Designing social researich: the logic of anticipation), translated by: Čāvošiān, H. Tehrān: Našr-e Ney.
Čalabi, M., & Amir Kāfi, M. (1383 [2004 A.D]). Tahlil-e čand sathi-e enzevā-ye ejtemā'i, Jāme'eh šenāsi-e Irān, 5(2), 3-31.
Craib, I. (1384 [2005 A.D]). Nazarieh-ye ejtemā'i-e kelāsik: Moqadameh-i bar andišeh-ye Marx, Weber, Durkheim, Simmel (Persian translation of Classical Social Theory) (2nd ed.)., translated by: Mosamā(i) Parast, Š. Tehrān: Našr-e Ᾱgah.
Flick, U. (1387 [2008 A.D]). Darāmadi bar tahqiq-e keyfi (Persian translation of An introduction to qualitative, research), translated by: Jalili, H. Tehrān: Našr-e Ney.
Habibi, M., et al. (1385 [2006 A.D]). Šarh-e jaryān hā-ye fekri-e me'māri va šahrsāzi-e Irān. Tehrān: Daftar-e Pažuheš hā-ye Farhangi.
Koch, R., & Latham, A. )2014(. Representing and imagining the city in cities and social change. Paddison; R., McCann, E., Sage Publications Ltd.
Lefebvre, H. (1393 [2014 A.D]). Darāmadi bar tulid-e fazā (Persian translation of The Production of Space) (1st ed.), translated by: Tarakmeh, Ᾱ. Tehrān: Entešārāt-e Tisā.
Lefebvre, H. (1971). Everyday life in the modern world. (Rabinovitch; S. Trans.), Harper & Row Publishers.
Lefebvre, H. (1991a). The production of space. (Nicholsonsmith; D. Trans.), Oxford, Blackwell publishers.
Lindner, R. (1393 [2014 A.D]). Geštālt-e tasavor-e šahri. Dar F. Bianchini & G. Weiss-Sussex (eds.) , Manzar-e zehni-e šahr, mafāhim, bāznamāyi hā-ye farhangi va kārbast hā-ye siāsatgozārāneh. (translation editor: Zakariāyi, M. 'A.), (1st ed., pp. 53-67) Tehrān: Entešārāt-e Tisā.
Lynch, K. (1387 [2008 A.D]). Simā-ye šahr. (Persian translation of The Image of the city), translated by: Mozayeni, M. Tehrān: Entešārāt-e Dānešgāh-e Tehrān.
Madani Pur, 'A. (1391 [2012 A.D]). Fazā hā-ye 'omumi va xosusi-e šahr. (Persian translation of Public and private spaces of the city) (3rd ed.). translated by: Faršād Nurian.
Martinez, T., Barrio-Garcia,S. D., Ibanez-Zapata, J. A., & Rodrigues Molina M. A. )2007(. Modeling a city's image: The case of Granada. University of Granada, Elsevier Ltd.
Sarmast, B., & Motevaseli, M. M. (1389 [2010 A.D]). Barresi va tahlil-e naqš-e meqyās-e šahr dar mizān-e hes-e ta'aloq beh makān (motāle'eh-ye moredi: šahr-e Tehran) Tehrān. Modiriat-e šahri, 26, 133-146.
Saunders, P. (1392 [2013 A.D]). Nazarieh-ye ejtemā'i va mas'aleh-ye šahri. (Persian translation of Social theory and the urban question)( 1st ed.), translated by: Šāre' Pur, M. Tehrān: Našr-e Tisā.
Savage, M., & Warde, A. (1387 [2008 A.D]). Jāme'eh šenāsi-e šahri (Persian translation of Urban sociology, capitalism, and modernity), translated by: Pur Rezā, A. Tehrān: Entešārāt-e Samt.
Šiāni, M., Razavi al-Hashem, S. B. & Kamel, D. (1391 [2012 A.D]). Barresi-e 'avāmel-e ejtemā'i-e mu'aser bar mošārekat-e šahrvandān dar modiriat-e omur-e šahri-e Tehran. Modiriat-e šahri, 2 (4), 215-240.
Simmel, G. (1372 [1993 A.D]). Kalān šahr va hayāt-e zehni, translated by: Abāzari, Y., Nāmeh-ye 'olum-e ejtemā'i, 3(0), 53-66.
Stanek, L. (1393 [2014 A.D]). Fazā beh masābeh-ye entezā'-e enzemāmi: Hegel, Marx, va šahrsāzi-e modern az Nazar-e Henri Lefebvre. In K.Goonewardena, S., Kipfer, R. Milgrom & C. Schmid (eds.), Fazā, tafāvot, zendegi-e ruzmareh-ye xāneš hā–ye Henri Lefebvre (Persian translation of Space, difference, everyday life: Reading Henri Lefebvre) (1st ed. pp. 129-160). translated by: Xākbāz, A., & Fāzeli, M. Tehrān: Tisā.
Stevenson, D. (1388 [2009 A.D]). Šahr hā va farhang hā-ye šahri (Persian translation of Cities and urban cultures) (1st ed.)., translated by: Panāhi, R., & Pur Ahmad, A. Tehrān: Markaz-e Motāle'āt va Tahqiqāt-e Šahrsāzi va Me'māri.
Šurjeh, M., & Šākeri, F. (1393 [2014 A.D]). Tulid-e diālektiki-e fazā-ye šahri va zendegi-e ruzmareh. dar Nejāt Gholāmi 'A. (Compiler), Šahr va zendegi-e ruzmareh, (pp. 309-349) Tehrān: Entešārāt-e Tisā.
Tehrān: Entešārāt-e Sāzmān-e fanāvari-e Etelā'āt va Ertebātāt-e Šahrdāri.
Tonkiss, F. (1390 [2011 A.D]). Fazā, šahr va nazarieh-ye ejtemā'i, monāsebāt-e ejtemā'i va šekl hā-ye šahri (Persian translation of Space, the city and social theory: Social relations and urban forms) (2nd ed.). translated by: Pārsi, H. R., & Aflātuni, Ᾱ. Tehrān: Entešārāt-e Dānešgāh-e Tehrān.
Tonkiss, F. )2013(. Cities by design, The social life of urban form. Cambrirdge, Polity Press.
ابتدای صفحه