نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری جامعهشناسی دانشگاه کاشان
2 استاد گروه جامعهشناسی دانشگاه کاشان
چکیده
در جامعه امروزی مدیریت بدن به معنای دست‌کاری مستمر در ویژگی‌های ظاهری آن گسترش چشمگیری یافته است و بدن به‌عنوان عنصری هویت‌ساز و اجتماعی در حوزة جامعهشناسی، مباحث زیادی را به‌خود اختصاص داده است. در این پژوهش که با هدف فراتحلیل رابطة متغیرهای مدیریت بدن و سرمایة فرهنگی انجام شده است، پس از بررسی‌های اولیه و استخراج مطالب توسط نویسندگان و تأیید نهایی داوران، 10 پژوهش از میان 38 پژوهش جستجو شده در پایگاه‌های اطلاعاتی در خصوص مدیریت بدن که دارای شرایط لازم بودند، انتخاب و داده‌ها توسط نرم‌افزار فراتحلیلِ جامع (CMA) مورد واکاوی قرار گرفتند. در این پژوهش با عنایت به نتایج بررسی ناهمگنی، مدل اثرات تصادفی متناسب تشخیص داد شد و اندازة اثر ترکیبی رابطة 32 درصد به‌دست آمد که بر اساس معیار کوهن یک اندازة اثر متوسط است. به‌عبارت دیگر سرمایة فرهنگی نقش متوسطی را در تبیین واریانس مدیریت بدن ایفا می‌کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
اباذری، یوسف و حمیدی، نفیسه (1387). جامعهشناسی بدن و پاره‌ای مناقشات. پـژوهش زنـان، زمستان، 4 (6)، 160-127.
ابراهیمی، قربانعلی و بهنوئی گدنه، عباس (1388). سرمایة فرهنگی، مدیریت ظاهر و جوانـان (مطالعـة دختـران و پسران شهر بابلسر). پژوهش زنان، 8 (3)، 176 -153.
ابراهیمی، قربانعلی و ضیاء‌پور، آرش (1391). بررسی جامعهشناسی تأثیر سرمایة فرهنگی بر مدیریت بدن. جامعهشناسی کاربردی، 45، 148-125.
احمدنیا، شیرین (1384). جامعهشناسی بدن و بدن زن، فصل زنان. به کوشش نوشین احمـدی و پروانـه اردلان، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، 143 -132.
اخلاصی، ابراهیم (1388). بررسی نظری مبانی جامعة بدنی و لوازم آن با تأکید بر جامعة ایران. معرفت، 139، 106-85.
ادیبی سده، مهدی؛ علیزاده، مهستی و کوهی، کمال (1390). تبیین جامعه‌شناختی مدیریت بدن در میان زنان. مطالعات اجتماعی - روان‌شناختی زنان (مطالعات زنان). 9 (3)، 84-59.
آزاد ارمکی، تقی و چاوشیان، حسن (1381). بدن به مثابة رسانه هویت. جامعهشناسی ایـران، 4 (4)، 75-57.
افراسیابی، حسین و خرم‌پور، یاسین (1394). فرا نوگرایی فرهنگی و رابطة آن با جهان‌گرایی در بین جوانان شهر یزد. تحقیقات فرهنگی ایران، 8 (2)، 215-189.
بهار، مهری و وکیلی قاضی جهان، محمدرضا (1390). تحلیل گفتمان جراحی‌های زیبایی صورت. زن در توسعه و سیاست، 9 (1)، 92-63.
جلایی‌‌پور، حمیدرضا و محمدی، جمال (1388). نظریه‌های متأخرجامعه‌شناسی (چاپ دوم). تهران: نشر نی.
حصاری، فرهاد؛ فقیهی، علیرضا؛ نوروزی، عزالدین و کرمی، یعقوب (1392). تأثیر ابعاد سرمایة فرهنگی بر مدیریت بدن جوانان شهر کرمانشاه. دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، قم: دانشگاه پیام نور.
حیدرخانی، هابیل؛ حاج آقایی، لیلا و رحمانی، غلام‌عباس (1392). بررسی رابطة ابعاد سرمایة فرهنگی و مدیریت بدن در زنان. زن و فرهنگ، 18، 69-55.
خواجه‌نوری، بیژن و مقدس، علی‌اصغر (1388). رابطة بین تصور از بدن و فرایند جهانی شدن. جامعهشناسی کاربردی، 20 (1)، 24-1.
خواجه‌نوری، بیژن؛ روحانی، علی و هاشمی، سمیه (1390). رابطة سبک زندگی و تصور از بدن. تحقیقات فرهنگی ایران، 4 (1)، 103-79.
دلاور، علی (1381). مبانینظریوعملیپژوهشدرعلومانسانیواجتماعی. تهران: انتشارات رشد
ذکایی، محمد سعید (1385). فرهنگ مطالعات جوانان. تهران: نشر آگه.
ذکایی، محمدسعید و فرزانه، حمیده (1387). زنان و فرهنگ بدن: زمینه‌های انتخاب جراحی‌های زیبایی در زنان تهران. انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 11، 61-45.
ذکایی، محمد سعید (1386). جامعهشناسی جوانان ایران. تهران: نشر آگه.
رضایی، احمد؛ اینانلو، مینا و فکری، محمد (1389). مـدیریت بـدن و ارتبـاط آن با عوامـل اجتمـاعی در بین دختـران دانـشگاه مازندران. مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، 47، 170-141.
ریتزر، جرج (1374). نظریة جامعهشناسی در دوران معاصر. (مترجم: محسن ثلاثی). تهران: انتشارات علمی.
سلطانی بهرام، سعید؛ علیزاده اقدم، محمدباقر و کوهی، کمال (1391). ارتباط سرمایة فرهنگی با مدیریت بدن در میان دانشجویان دانشگاه تبریز. رفاه اجتماعی، 47، 205-181.
عباس‌زاده، محمد؛ اقدسی علمداری، فرانک؛ کوهی، کمال و سعادتی، موسی (1392). تأثیر سرمایه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و سلامت روان بر مدیریت بدن. علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، 10 (2)، 223-197.
علیزاده، توحید (1392). تأملی در جامعهشناسی بدن. علوم اجتماعی، 72، 21-13.
فاتحی، ابوالقاسم و اخلاصی، ابراهیم (1387). مدیریت بدن و رابطة آن با پذیرش اجتماعی بدن (مطالعه موردی: زنان شهر شیراز). مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، 41، 42-9.
فکوهی، ناصر (1381). تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی. تهران: انتشارات بهجت.
قادرزاده، امید؛ محمدپور، احمد و غلامی، احمد (1392). خال‌کوبی و برساخت هویت فردی بازتابنده. مسائل اجتماعی ایران، 4 (1)، 161-85.
کیوان آرا، محمود (1386). اصول و مبانی جامعهشناسی پزشکی. اصفهان: انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
کیوان آرا، محمود؛ قربانی، رسول و ژیان‌پور، مهدی (1389). قشربندی اجتماعی و اصلاح بدن، (جراحی زیبایی به مثابه نماد پایگاه اجتماعی). مطالعات راهبردی زنان (کتاب زنان)، 47، 98-73.
کوزر، لوئیس (1379). زندگی و اندیشة بزرگان جامعهشناسی. (مترجم: محسن ثلاثی). تهران: انتشارات علمی.
گیدنز، آنتونی (1378). تجددوتشخص: جامعهوهویتشخصیدرعصر جدی. (مترجم: ناصر موفقیان). تهران: نشر نی.
لوپز، خوزه و اسکات، جان (1385). ساخت نظریة اجتماعی. (مترجم: حسین قاضیان). تهران: نشر نی.
مختاری، مریم و عنایت، حلیمه (1390). نقش نگرش‌های جنسیتی در پیدایش تصور بدنی زنان. زن در توسعه و سیاست، 9 (3)، 87-67.
مهدوی، سید محمدصادق و عباسی اسفجیر، علی‌اصغر (1389). بررسی میزان تمایل به مدیریت بدن و کنترل اندام و عوامل مؤثر بر آن. جامعهشناسی مطالعات جوانان، 1 (1)، 144-131.
موحد، مجید؛ غفاری‌نسب، اسفندیار و حسینی، مریم (1389). آرایش و زندگی اجتماعی دختـران جـوان. پژوهش زنان، 8 (1)، 105- 79.
مؤدی، فاطمه؛ اصغرپور ماسوله، احمدرضا و حسنی درمیان، غلام‌رضا (1392). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن دختران نوجوان شهرستان مشهد، در مجموعه مقالات تحولات سبک زندگی در ایران، جلد دوم، (چاپ اول، ص‌ص 512-479). انشارات تیسا.
میرزایی، محمد؛ زنجانی، حبیب و قربانعلی‌پور، سحر (1392). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش زنان به مدیریت بدن در ایران طی سه دهه اخیر. مطالعات توسعة اجتماعی ایران، 5 (4)، 113-100.
هومن، حیدرعلی (1387). راهنمای عملی فراتحلیل در پژوهش علمی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها) سمت).
Annandale, E. (1998). The sociology of health and medicine: A critical introduction. Cambridge: The Polity Press.
Atkinson, M. (2008). Explorin male feminity in the 'crisis': Men and cosmetic surgery. Body & Society, 14 (1): 67-87.
Blak, P., & Sharma, U. (2001). Men are real women are made up: Beauty therapy and the construction of feminist. Sociological Review, London, 49, 100-116.
Borenstein, M., Hedges, L. V., Higgins, J. P. T., & Rothstein, H. R. (2009). Introduction to meta-analysis. John Wiley & Sons, Ltd, UK.
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital in handbook of theory and research for the sociology of education, J.G. Richardson (ed. ). New York: Greenwood Press, 241-258.
Davis, K. (1996). From objectified body to embodied subject: A biographical approach to cosmetic surgery. In S. Wilkson (ed.), Feminist social psychologies (pp. 104-117). Philadelphia: Open University press.
Deborah, C., & Friedman, A. (2006). Body weight and the quality of interpersonal relationships. Social Psychology Quarterly. 69(2), 127-149.
Douglas, M. (1970). Natural Symbols: Explorations in cosmology. London, 127.
Featherstone, M., Hepworth, M., & Turner, B. S. (1991). The body: Social process and cultural theory. London & New Delhi: Sage Publications.
Gimlin, D. (2006). The absent body project: Cosmetic surgery as aresponse to bodily dye-appearance. Sociology, 40 (4), 699-716.
Groth, M. V., Fagt. S., Stockmarr. A., Matthiessen. J., & Biltoft- Jensen. A. (2009). Dimensions of socioeconomic position related to body mass index and obesity danish womanandmen. Scandinavian Journal of Public Health, 37, 418-426.
Helman, C. G. (2007). Culture, health and illness: An introduction for health professionals (5th ed.), London: Hodder Arnold Publication.
Howson, A., & Inglis, D. (2001). The body in sociology: Tensions inside and outside sociological though. Sociological Review. 49, 297-317.
Howson, A. (2005). Embodying gender. SAGE Publications Ltd. London.
Huang, J. S., Norman, G. J., Zabinski, M. F., Calfas, K., & Patrick, K. (2007). Body image and self-esteem among adolescents undergoing anintervention targeting dietary and physical activity behaviors. Journal of Adolescent Health, 40(3), 245-251.
Lennon, Sh. J., & Rudd, N. A. (1994). Linkages between attitudes towards gender roles, body satisfaction, self esteem, and appearance management behaviors in women. Family and Consumer Sciences Research Journal, 24, 94-117.
Nettelton, S., & Watson, J. (1998). The body in everyday life. London and New York: Routedge.
Peiss, K. (1996). Feminism and the history of the face, Body and political body. New York: Gulford publication.
Peiss, K. (1996). Feminism and the history of the face. In T. R. Chatzki, & W. Natte (eds.), Body and Political Body. New York: Guilford Publication.
Shilling, C. (1993). Body and social theory. London: SAGE Publication.
Shilling, C. (2005). The body in culture, technology& society. London: SAGE Publication.
Tiggemann, M., & Ruutel, E. (2001). A cross-cultural comparison of body dissatisfaction in Estonian and Australian young adult and its relationship with media exposure. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32 (6), 736-742.
Toni, C. (2004). The dove roport: Challenging beauty. NewYork: Edelman Publication.
Turner, J. H. (2003). The structure of sociological theory. USA: Wadsworth.
Wolf, N. (1991). The beauty myth: How images of beauty are used against women. New York: William Morrow and Company, Inc.
)