چهار روز از حیات دانشگاه پس از انقلاب؛ 30 فروردین تا 2 اردیبهشت 1359

رضایی, محمد; کاظمی, عباس; طاهری کیا, حامد

doi:10.22631/ijcr.2017.327

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیار جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

² استادیار جامعه‌شناسی فرهنگی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تهران، ایران.

³ دانشجوی دکترای سیاست‌گذاری فرهنگی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، تهران، ایران

https://doi.org/10.22631/ijcr.2017.327

چکیده

در حیات دانشگاه پس از انقلاب اسلامی دوره کوتاه سی‌ام فروردین تا دوم اردیبهشت سال 1359 بزنگاهی مهم و تعیین‌کننده بود. گروه‌های سیاسی فعال در فضای دانشگاه‌ها، به دستور دولت تازه‌تأسیس اسلامی مجبور شدند اتاق‌ها و دفترهایشان را به دولت واگذار کرده و صحن دانشگاه‌ها را ترک کنند. در این چند روز، در شهرهای دانشگاهی درگیری‌های خونینی رخ داد. این بزنگاه تاریخی، دانشگاه را که سنگر آزادی، مقاومت، و انقلاب در برابر رژیم پهلوی تعبیر می‌شد، وارد دور تازه‌ای از ماهیت سیاسی خود کرد. گویا گفتمان تازه‌ای در حال تولد بود که سال‌ها پس از این برههٔ تاریخی، شکل خاصی از حضور سیاست در دانشگاه را تداوم بخشید؛ بزنگاهی تاریخی برای جای‌گیری دانشگاه در گفتمان تازه سیاسی. برای بررسی این موضوع، با تکیه بر دو مفهوم «فضای تهی» از بدیو و «تحلیل ریزوماتیک» از دلوز، داده‌های مورد نیاز از بایگانی‌ها و روزنامه‌های آن‌زمان گردآوری شد و درنتیجه، نشان داده شد که در کدام مناسبات پیچیده و براساس کدام منطق گفتمانی، دانشگاه از نو بازسازی می‌شود. همچنین این نکته بررسی شد که چگونه دانشگاه، هم‌زمان شاهد شکل‌گیری دو نقش مهم انقلاب‌زدایی در فضای ملتهب آن زمان ازیک‌سو و حفظ دانشگاه به‌عنوان نهادی سیاسی اما طرفدار و متعهد، از سوی دیگر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مطالعات فرهنگی

مراجع

امام‌جمعه‌زاده، سید جواد؛ و نجات‌پور، مجید (1389). آسیب‌شناسی جنبش دانشجویی در ایران (دهه 70 و 80). فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، 7(21)، 128- 105.

آقاجری، هاشم (18 آبان 1383).دانشگاه سنگر آزادی است و در جهت حفظ این سنگر، هزینه خواهد داد. تاریخ اخذ مطلب 3/6/95. http://www.isna.ir/news/8308-07276

آقانجفی، علی (1393). چگونه درس نخواندن ارزش شد. مجله اندیشه پویا، 20، 119-118.

بشیریه، حسین (1383). زمینه‌های اجتماعی بحران سیاسی در ایران معاصر (گسترش شکاف میان ایدئولوژی رسمی و کردارهای عمومی). فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 4(16)، 154- 137.

بهمن‌ تاجانی، شهرام (1384). رشد و تأثیر طبقه متوسط جدید در فرایند نوسازی دولت رضاشاه. مجله پیک نور، 3(1)، 82-71.

جلایی‌پور، حمیدرضا (1389). فهم جنبش دانشجویی در ایران، با تأکید بر فعالیت‌های دانشجویی در دوره اصلاحات (1384-1376). مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، 1(3)، 213- 179.

حاجیان‌پور، حمید؛ و سیاهپور، کشواد (1393). بازتاب سیاست عشایری رضاشاه در اشعار و سروده‌های بومی بویراحمد. مجله پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، 8(15)، 146- 121.

خالصی مقدم، نرگس (1392). شهروتجربهمدرنیتهفارسی. تهران: انتشارات تیسا.

خرمشاد، محمد باقر (1387). مقدمه. در: علی آدمی ‌ابرقویی (ویراستار)، درآمدی بر دانشگاه تمدن ساز اسلامی: بایسته‌های نظری (صص 25-5). تهران: دفتر برنامه‌ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی.

رجب‌زاده، احمد (1381). دانشگاه و دین در ایران. تهران: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی.

رضایی، محمد (1393). مصرف شهر، سبک زندگی و هویت جمعی: مطلوبیت و راهبردهایی برای شهر تهران. در: محمد فاضلی (ویراستار)، شهر، حمل و نقل و زندگی روزمره (صص 81-37). تهران: نشر تیسا.

سالار کسرایی، محمد؛ و پوزش شیرازی، علی (1390). تحلیل گفتمان جنبش دانشجویی پس از پیروزی انقلاب اسلامی با استفاده از نظریه گفتمان لاکلا و موفه (1376-1358). فصلنامه سیاست، 41(3)، 245- 227.

سجادی، فرهاد (1389). نگرش جامعه شناختی بر جهت‌گیری و فرایند‌های جنبش دانشجویی ایران (87-1357). فصلنامه سیاست، 13، 134-117.

عبدی، عباس (1393). جنبش دانشجویی پلی تکنیک تهران. تهران: نشر نی.

عزیززاده، میرنبی (1385). رضاخان پهلوی و سیاست خلع سلاح و اسکان عشایر شاهسون. مجله تاریخ ایران معاصر، 37، 172- 147.

علم، محمدرضا؛ دشتی، فرزانه؛ و میرزایی، بیژن (1393). برنامهٔ تجدد و نوسازی ایران در عصر رضاشاه پهلوی. تحقیقاتتاریخاجتماعی،4(7)، 86-61.

فراستخواه، مسعود (1388). سرگذشت و سوانح دانشگاه در ایران. تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.

قزلسفلی، اسماعیل (3 خرداد، 1395). دشمن به دنبال تسخیر سنگر دانشگاه است. تاریخ اخذ مطلب 3/2/96. http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950303000876

کریمیان، علیرضا (1390). جنبش دانشجویی در ایران. تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

کیانی، مصطفی (1392). بررسی و جایگاه هنر آجرکاری تزیینی در معماری دوره پلهوی اول. نشریه هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، 18(1)، 28-15.

محمدی، مصطفی؛ و محبوبی، قربانعلی (1391). تحلیل گفتمانی جنبش دانشجویی ایران از آغاز تا پیروزی انقلاب اسلامی با تاکید بر گفتمان اسلامی امام خمینی(ره). مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، 16(51)، 332-315.

هزار جریبی، جعفر (1386). بررسی نظری در شناخت طبقه متوسط. فصلنامه علوم اجتماعی، 17(50)، 90-63. 10.22054/qjss.2010.6812 doi:

همایون، تکمیل (1383). دانشگاه، سنگر انقلاب و آزادی. نشریه حافظ، 1، 74-69.

یزدی، ابراهیم (1383). جنبشدانشجوییدردودهه: از 1340-1320. تهران: نشر قلم.

یزدی، راشد (1395). امروزجنگرافرهنگادارهمی‌کندوسنگرفرهنگ،دانشگاهاست. تاریخ اخذ مطلب 3/6/95. http://sahebnews.ir/469626

Azizi, M. H., & Azizi, F. (2010). Government-sponsored Iranian medical students abroad (1811–1935). Iranian Studies, 43(3), 349-363. doi: 10.1080/00210861003693885

Badiou, A. (2005). Being and event (O. Feltham, Trans.).London: Continuum Press.

Bromley, A. (2013). Make a map, not a tracing: W.G. Sebald’s austerlitz as rhizomatic assemblage, Assembling Identities: Postgraduate Conference, University of Glasgow, 23-24 May.

Clayton, K. (2011). Social chaosmos: Michel serres and the emergence of social order. The Degree of Doctor of Philosophy: Staffordshire University.

Coleman, R., & Ringrose, J. (2013).Introduction: Deleuze and research methodologies. In: R. Coleman, & J. Ringrose, (Eds.). Deleuze and Research Methodologies (pp. 1-22), Edinburgh: Edinburgh University Press.

Deleuze, G., & Guattari, F. (2004). A Thousand plateaus: Capitalism and schizophrenia II (B. Massumi, Trans.). London: Continuum.

Hallward, P. (2003). Badiou a subject to truth. Minneapolis/London: University of Minnesota Press.

Lorimer, J. (2013). More than human visual analysis: Witnessing and evoking affect in human-nonhuman interactions. In: R. Coleman, & J. Ringrose, Deleuze and Research Methodologies (pp. 61-79), Edinburgh: Edinburgh University Press.

Matthee, R. (1993). Transforming dangerous nomads into useful artisans, technicians, agriculturists: Education in the Reza Shah period. Iranian Studies, 26(3-4), 313-336. doi: 10.1080/00210869308701804

Razavi, R. (2009). The cultural revolution in Iran, with close regard to the universities, and its impact on the student movement. Middle Eastern Studies, 45(1), 1-17. doi: 10.1080/00263200802547586

Serres, M. (1982). Parasite. Baltimore and London: The Johns Hopkins University Press.

Youngblood Jackson, A. (2013). Data-as-machine: A deleuzian becoming. In: R. Coleman, & J. Ringrose, (Eds.). Deleuze and Research Methodologies (pp. 111-125), Edinburgh: Edinburgh University Press.

چگونه به این مقاله استناد کنیم:

رضایی، محمد؛‌ کاظمی، عباس؛ و طاهری کیا، حامد (1396). چهار روز از حیات دانشگاه پس از انقلاب؛ 30 فروردین تا 2 اردیبهشت 1359. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 10(1)، 200-177. doi: 10.22631/ijcr.2017.327

HOW TO CITE THIS ARTICLE

Rezaie, M., Kazemi, A., & Taheri Kia, H. (2017). Four days of the existence of university after the Islamic Revolution; From April 19 to April 22, 1980. Journal of Iran Cultural Research, 10(1), 177-200. doi: 10.22631/ijcr.2017.327

http://www.ijcr.ir/article_327.html

نام و نام خانوادگی *

پست الکترونیکی *

وابستگی سازمانی *

توضیحات *

شناسه امنیتی *

فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران

چهار روز از حیات دانشگاه پس از انقلاب؛ 30 فروردین تا 2 اردیبهشت 1359

مراجع

مراجع

ارسال نظر در مورد این مقاله

دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 37
پیاپی 37
فروردین 1396
صفحه 177-200

چهار روز از حیات دانشگاه پس از انقلاب؛ 30 فروردین تا 2 اردیبهشت 1359

مراجع

مراجع

ارسال نظر در مورد این مقاله

دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 37پیاپی 37فروردین 1396صفحه 177-200

دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 37
پیاپی 37
فروردین 1396
صفحه 177-200