نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار جامعهشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، کهگیلویه و بویراحمد، ایران
2 دانشجوی دکتری جامعهشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه یاسوج، کهگیلویه و بویراحمد، ایران
چکیده
تکنولوژی نقش مهمی در ارتباطات دارد و بخش زیادی از روابط افراد را در درون خود شکل می‌دهد. بر همین اساس قادر است ایدئولوژی خاص خود را بر روابط چهره‌به‌چهره تحمیل کند و سبک زندگی خاصی را شکل دهد که از آن با عنوان موبایلیزیشن با ویژگی‌هایی، مانند سرعت و کمیت یاد می‌شود. هدف این پژوهش پیگیری تجربه‌های کاربران از موبایلی‌شدن روابط است. برای این منظور، با روش پدیدارشناسی و تمرکز بر فضاهای مجازی گوناگون، با 12 نفر از کاربران وسایل ارتباطی مصاحبه کرده‌ایم و استفاده از تلفن همراه و شبکه‌های مجازی را با دیدگاه «رضایتمندی و خشنودی» بررسی کرده‌ایم. یافته‌ها با روش 7 مرحله‌ای کولایزی تحلیل شده است و حاصل آن استخراج دو تِم «تجربه از تکنولوژی» و «تجارب ارتباطی» است که هر کدام از آن‌ها زیرمقوله‌های جزئی‌تری دارند. نتایج حاکی از آن است که کاربران فرایند تجربه تکنولوژی را به‌صورت آشنایی، جذابیت، غرق شدن تا عریانی و دلزدگی و در نهایت، کنترل عامدانه طی می‌کنند. همچنین، تجارب ارتباطی مشارکت‌کنندگان گونه‌های متفاوت ارتباط مخدوش‌شده را نشان می‌دهد. این فرایند را موبایلی شدن می‌نامند؛ یعنی ویژگی‌ها و ماهیت خاص و زمینه کاربردی موبایل، وارد لایه‌های انسانی شده و شکل روابط را تغییر می‌دهد. موبایلی شدن فرایندی فنّاورانه نیست، بلکه فرایندی فرهنگی است. مسئله اختراع نیست بلکه واداشتن‌مان به کاربرد و احساس نیاز کردن است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)