نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسنده
استادیار گردشگری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
چکیده
آیینها و مراسم سوگواری مذهبی، از مهمترین منابع رسیدن به هویت، ریشههای فکری، و سبک زندگی افرادی است که بهطور جمعی در منطقۀ مشخصی برای اجرا و حفظ آن میکوشند. آیین عزاداری حسینی در شهرک ماسوله، اجرای آیینی سنتی است که پس از ورود اسلام به این منطقه، لباس نمادین خود را به قامت سوگواریهای مسلمانان نشانده و شیوۀ آیینی سنتی را برای ابراز همدردی با امام حسین(علیهالسلام) و یارانش بهروز کرده است. این پدیدۀ فرهنگی که بهعنوان میراث معنوی ثبت شده است، برای حفظ و صیانت و از بین نرفتن جلوههای عملی آن، نیاز به دیده شدن دارد. گردشگری آیینی با ویژگی نمایشی خود، تکرار و بازنمایش جریان رویداد و کنش و واکنش آیینی را در مقابل چشمان گردشـگـران روایت کرده و بهعنوان رسـانهای قدرتمند در نگهداشت ویژگیهای ناب و منحصربهفـرد مناطق عمـل میکند. پژوهش حاضر، از نوع توصیفی و پیمایشی است که با ابزار مصاحبه و پرسشنامه و به روش نمونهگیری دردسترس و گلولهبرفی در بین 340 نفر از گردشگران داخلی و خارجی حاضر در آیینهای عزاداری حسینی شهرک ماسوله در سال 1396 انجام شده است. نتایج بررسی و تجزیهوتحلیل خروجی از نظرات گردشگران با استفاده از نرمافزارهای SPSS و Excel، بیانگر نقش بسزای گردشگری آیینی در حفظ و صیانت از آیینهای سنتی و لزوم تجهیز زیرساختهای گردشگری منطقه است. در راستای هدایت هدفمند گردشگران و بهرهگیری از رویداد گردشگری آیینی، برگزاری تورهای تخصصی و برنامهریزیشده یکی از پیشنهادهای اصلی این پژوهش است.
کلیدواژهها
موضوعات
تمدنماسوله، حمزه ( 1392 ). پژوهش 2600 ساله ماسوله، مستندی بر تاریخ 1300 ساله. رشت: انتشارات دهسرا.
دشتی، محمد (1389). چارچوب نظری، زوایا و بایستههای آن. تاریخ در آینه پژوهش، 1(25)، 49-23.
طالبی، فرامرز؛ و صمصام، عزتاله (1393). تعزیه در گیلان (جلد دوم). رشت: فرهنگ ایلیا.
غضنفری، پروانه؛ و جوادی، شهره (1388). نگاه آیینی به گردشگری ایرانی، منظر، 1(5)، 73-70.
کاظمی، مهدی (1385). مدیریت گردشگری. تهران: سمت.
گیدنز، آنتونی (1376). جامعه شناسی (مترجم: منوچهر صبوری). تهران: نشر نی.
محدثی، جواد (1393). فرهنگ عاشورا. قم: نشر معروف.
میرشکرایی، محمد (۱۳۷۸). محرم و نشانههای نمادین. کتاب ماه هنر، 7، 12-11.
همیلتون، ملکلم (1377). جامعهشناسی دین (مترجم:محسن ثلاثی). تهران: تبیان.
Jafari, J. (2001). Encyclopedia of tourism. Routledge: New York, NY. doi: 10.4324/9780203195673