نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار علوم سیاسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
نظام ایلیـعشیرهای ایل قشقایی دارای تاریخی کهن است که باتوجهبه شرایط زندگی کوچی و عشایری شکل گرفته است. این نظام دارای سازمانهای سیاسیـاداری خاص خود بوده که متناسب با شرایط زندگی عشایری و بهصورت سیار تنظیم شده است. دررأس این نظام ایلی، مقامی به نام ایلخان وجود داشت که از ابتدای تشکیل ایل درزمان صفویان در دست یک خاندان به نام شاهیلو بود. پرسش اصلی مقالۀ حاضر این است که ساختار سیاسیـاجتماعی در ایل قشقایی به چه صورت بوده و سازوکارهای مشروعیتبخش قدرت در آن چگونه حفظ میشده است؟ فرضیۀ مقاله این است که ساختار سیاسیـاجتماعی ایل قشقایی بهگونهای سلسلهمراتبی در پاسخ به نیازهای ایل بوده است و ساختار قدرت در آن نه لزوماً براساس قدرت معطوف به خشونت حاکمان و زور محض رؤسای ایل، بلکه براساس نمادها، مناسک و آدابورسوم سامان یافته است. ازاینرو، اساس پژوهش حاضر، چارچوب نظری خشونت یا سلطۀ نمادین، بررسی سازوکارها و مؤلفههای درونی مشروعیتبخش قدرت رهبران و تلاش برای مطالعۀ موضوع از چشمانداز جامعهشناسی تاریخی بوده است.
کلیدواژهها
موضوعات
استوار، مجید (1393). بوردیو و جامعهشناسی نمادها. فصلنامه تخصصی علوم سیاسی، 26، 25-7.
اوبرلینگ، پیر (1393). کوچنشینان قشقایی فارس (مترجم: فرهاد طیبی پور). تهران: نشر پردیس دانش.
ایرجی، ناصر (1378). ایل قشقایی در جنگ جهانی اول (چاپ دوم). تهران: شیرازه.
بک، لوئیز (1396). قشقاییهای ایران (مترجم: حمیدرضا جهاندیده). قم: نشر نظاره.
بوردیو، پیر (1380). نظریه کنش: دلایل عملی و انتخاب عقلانی (مترجم: مرتضی مردیها). تهران: نقش و نگار.
بهمنبیگی، محمد (1389). بخارای من ایل من. شیراز: نشر نوید شیراز.
جنکینز، ریچارد (1396). پییر بوردیو (مترجم: لیلا جوافشانی، و حسن چاوشیان). تهران: نشر نی.
درداری، نوروز (1395). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایل بزرگ قشقایی (چاپ سوم). شیراز: قشقایی.
ریویر، کلود (1382). انسانشناسی سیاسی (مترجم: ناصر فکوهی). تهران: نشر نی.
سینایی، عطاالله (1385). نظام ایلیاتی و الگوی حکومت در ایران. نشریه علوم جغرافیایی، 5(6و7)، 55-41.
شهبازی، عبدالله (1365). مقدمهای بر ایلات و عشایر. تهران: نشر نی.
صفینژاد، جواد (1383). ساختار اجتماعی عشایر ایران. فصلنامه مطالعات ملی، 5(1)، 84-43.
صفینژاد، جواد (1395). جامعهشناسی ایلات و عشایر ایران. تهران: نشر سمت.
قشقایی، ملکمنصورخان (1394). خاطرات ملکمنصورخان قشقایی (چاپ سوم). تهران: نشر نامک.
کیانی، منوچهر (1388). سیه چادرها، تحقیقی از زندگی مردم ایل قشقایی (چاپ چهارم). شیراز: کیاننشر.
واعظشهرستانی، نفیسه (1388). سیاست عشایری دولت پهلوی اول. تهران: نشر تاریخ ایران.