نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشیار جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استادیار جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

نذرهای مالی از منظر جامعه‌شناختی کنشی ‌‌اجتماعی، اقتصادی، مشارکتی و  معطوف به خیر جمعی هستند که با توجّه به شرایط کنونی جامعۀ ما ظرفیت فراوانی برای توانمندسازی گروه‌های آسیب‌پذیر و مقابله با فقر دارند. بر این اساس، هدف این مقاله توصیف و تفسیر معنای پدیدهٔ نذر از منظر کنش‌گران، دلائل آن‌ها برای انتخاب روش‌های ادای نذر و در نهایت کشف موانع مسؤلیّت‌پذیری و مشارکت اجتماعیِ کنش‌گران است. با استفاده از رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون و به‌کارگیری مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و روایتی، و با مراجعه به 18مشارکت‌کننده داده‌ها در شهر مشهد جمع‌آوری شد. براساس یافته‌ها، مشارکت‌کنندگان از حیث تفسیر معنای نذر به دو گروه آگاه و نیمه‌آگاه تفکیک می‌شوند. از مقایسۀ کنش این دو گروه مشخّص می‌شود که نوع کنش مشارکت‌کنندگان آگاه بیشتر عقلانی معطوف به هدف یا ارزش بوده و این دسته احساس مسئولیت‌پذیری بیشتری داشته ونذرهای مالی خود را به‌صورت اجتماعی و مشارکتی انجام می‌دهند. نوع کنش مشارکت‌کنندگان نیمه‌آگاه اغلب عاطفی معطوف به هدف یا ارزش بوده و روش‌های نذردهی انفرادی را برمی‌گزینند. یافته‌ها نشان می‌دهد که موانع مسئولیت‌پذیری و مشارکت اجتماعی در نذرهای مالی از دید مشارکت‌کنندگان در چهاردسته قرار می‌گیرند: آموزشی، فرهنگی، اقتصادی و مدیریتی. در نهایت براساس یافته‌ها برای رفع موانع پیش‌روی کنش‌گران نذر، مدلی مفهومی پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

وبر، ماکس (1374). اقتصاد و جامعه (مترجم:‌ ع‍ب‍اس‌ م‍ن‍وچ‍ه‍ری‌، م‍ه‍رداد ت‍راب‍ی‌ن‍ژاد، م‍ص‍طف‍ی‌ ع‍م‍ادزاده‌). تهران: انتشارات مولی.

Brammer, S., Williams, G., & Zinkin, J. (2007). Religion and attitudes to corporate social responsibility in a large cross-country sample. Journal of Business Eethics, 71(3), 229-243.

Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.

Buckley, M. (1979). Vows in the secular order of discalced Carmelites. [online]. Reterived from https://www.ocds.info/Formation_Guidelines/PDFS/original%20formation%20pdfs/Vows.pdf

Geertz, C. (1973). The interpretation of cultures (Vol. 5043). New York: Basic books.

Hemingway, C. A., & Maclagan, P. W. (2004). Managers' personal values as drivers of corporate social responsibility. Journal of Business Ethics, 50(1), 33-44.

Hoffmann, S. (2014). A study of the votive terracotta figurines from the Athana Lindia sanctuary. Les Carnets de l’ACoSt. Association for Coroplastic Studies, (11), [Online].    doi: 10.4000/acost.452

Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1989). Ethics: The failure of positivist science. The Review of Higher Education, 12(3), 221-240. Doi: 10.1353/rhe.1989.0017

Nowell, L. S., Norris, J. M., White, D. E., & Moules, N. J. (2017). Thematic analysis: Striving to meet the trustworthiness criteria. International Journal of Qualitative Methods, 16(1). doi: 10.1177/1609406917733847

Oberhelman, S. M. (2014). Anatomical votive reliefs as evidence for specialization at healing sanctuaries in the ancient Mediterranean world. Athens Journal of Health, 1(1), 47-62.

Ramasamy, B., Yeung, M. C., & Au, A. K. (2010). Consumer support for corporate social responsibility (CSR): The role of religion and values. Journal of Business Ethics,91(1), 61–72.

Streuding, J. H. (2014). Success at Sea: Maritime Votive Offerings and Naval Dedications in Antiquity (Unpublished doctoral dissertation). Texas A&M University, US.

Walker, M., & Parent, M. M. (2010). Toward an integrated framework of corporate social responsibility, responsiveness, and citizenship in sport. Sport Management Review, 13(3), 198-213. doi: 10.1016/j.smr.2010.03.003

CAPTCHA Image