نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

گروه جامعه‌شناسی تاریخی‌ـ‌نظری، ادیان، پژوهشکده مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

مقاله حاضر با تمرکز بر خانه‌ و روابط موجود در آن، پیام‌های فراخوان قرنطینۀ خانگی در مقابل همه‌گیری کرونا را به‌لحاظ جنسیتی بررسی کرده است تا شناختی از مناسبات جنسیتی به‌نمایش‌درآمده و نیز روابط قدرت و ایدئولوژی پدرسالارانۀ نهفته در آن به‌دست آورد. تحلیل محتوای ۱۲۰ پیام با موضوع «در خانه می‌مانیم» و «در خانه بمانیم» نشان می‌دهد که خانوادۀ به‌نمایش‌درآمده در مجموعه پیام‌ها، خانوادۀ هسته‌ایِ دارای دو فرزند دختر و پسر است. تعداد خانواده‌های دارای فرزند تک پسر و نیز دارای دو فرزند پسر در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. مردان در ۴۸درصد موارد، بلندتر از همسرانشان ترسیم شده و در 66/11 درصد موارد، تنها یا اصلی‌ترین شخصیت انسانی پیام را تشکیل می‌دهند، سوژه‌هایی تاریخی مانند عمو نوروز، حاجی‌فیروز را بازنمایی می‌کنند، کادر درمانی هستند یا درحال نواختن و شنیدن موسیقی، خواندن کتاب، تماشای تلویزیون، ورزش کردن، یا جنگیدن با ویروس، قدرتمند و موفق به‌نظر می‌رسند. تنها در یک تصویر، شاهد حضور یک زن به‌تنهایی و به‌عنوان نیروی فعال اقتصادی هستیم و درمجموع، مردان هستند که به‌لحاظ کمی و کیفی حضور فرادست خود را به‌لحاظ جایگاه نقشی در ذهن مخاطب حک می‌کنند. روابط به‌تصویر درآمده، در امتداد کلیشه‌های جنسیتی بوده و با غفلت از نقش اجتماعی زنان در حوزۀ عمومی و نیز اهمیت کارکردهای نقشی آنان در حوزۀ خصوصی، به‌ویژه در دورۀ همه‌گیری کرونا، نظم جنسیتی سنتی را ترویج می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image