فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

راهنمای ارسال مقاله جدید

راهنمای اصلاحات بعد از پذیرش

فرم ها و دستورالعمل‌ها

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

کنکاشی در برداشت زنان از معانی آرایش و زیبایی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استادیار جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

مفهوم زیبایی در جامعه معاصر، پیوند تنگاتنگی با جنسیت پیدا کرده است؛ پژوهش حاضر، مفهوم آرایش و زیبایی را از دیدگاه زنان با به‌کارگیری فنون‌ روش کیفی، بررسی کرده است. در‌این‌راستا با 35 نفر از زنان جوان شهر تهران، مصاحبۀ عمیق نیمه‌ساخت‌یافته انجام شد و نمونه‌ها برپایۀ نمونه‌گیری نظری و رسیدن به اشباع نظری انتخاب شدند. پس از استخراج مفاهیم ابتدایی، مفاهیم ثانویه، و مفاهیم واسطه، سه مقولۀ اصلی یعنی: ۱) حوزه‌های عمومی زیبایی و نشانه‌ها؛ ۲) آرایش و مصرف؛ ۳) رسانه‌ها و نیاز به زیبایی و آرایش، مشخص شدند. نتایج این پژوهش، بیانگر این است که آرایش و زیبایی برای زنان جوان به‌مثابه فعالیتی مهم تعریف می‌شود. زیبایی و آرایش با برنامۀ زندگی افراد، درهم‌ تنیده است و توسط آن، تنظیم و هماهنگ می‌شود؛ یعنی میزان و نحوۀ آرایش زنان با درک خود از فرهنگ حاکم بر محیط‌های گوناگون، نوع‌ و جنس‌ مخاطب، میزان‌ ارتـباطات، و نـوع فعالیت، تغییر می‌کند. می‌توان این‌گونه بیان کرد که آرایش و زیبایی، امکان ایجاد روابط اجتماعی‌ را تسهیل می‌کند. در تحلیل و تفسیر مصاحبه‌ها، به دامنه‌‌ای‌ از‌ دلایل مانند افزایش سرمایۀ اجتماعی، اجبار یا هـم‌نـوایی گروهی، ساخت هویت جدید، و خود آرمانی و افزایش اعتمادبه‌‌‌نفس‌ در توضیح چرایی آرایش دست یافتیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
بابایی‌فرد، اسداله؛ یوسفی‌فر، طاهره؛ امجدی، زهرا (1399). عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش زنان به مدیریت بدن در شهر قم. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 13(4)، 145-119.
بگی، میلاد (1401). تعیین‌کننده‌های تغییرات نسلی و دوره‌ای ازدواج در ایران. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 14(4)، 35-62. doi: 10.22035/isih.2021.4578.4534
پوررجبی، میلاد؛ مجدی، علی‌اکبر (1399). برساخت هویت اجتماعی و نمایش بدن (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه تهران). زن و مطالعات خانواده، 13(47)، 69-43. doi: 10.30495/jwsf.2020.1874079.1387
پوررجبی، میلاد؛ میرزایی، حسین؛یداللهی‌زاده، محمدجواد (1398). راهبردهای برنامه‌ریزی صنایع فرهنگی بومی؛ رویکردها، اصول، و الگو. راهبرد اجتماعی فرهنگی، 8(3)، 125-97.
پوررجبی، میلاد؛بیژنی،حمیدرضا (1398). مطالعه نقش سرمایۀ فرهنگی بر میزان استفاده از فناوری‌های ارتباطی و اطلاعات ICT (مطالعۀ موردی: شهروندان رشت). فصلنامه رسانه،30(4)،70-49.
حاجی‌ابول‌لو، کبری؛حلاج‌زاده، هدا؛مسعودنیا، ابراهیم (1397). مقایسۀ سرمایۀ فرهنگی بین دو گروه زنان با سابقۀ عمل‌های جراحی زیبایی و بدون انجام جراحی زیبایی در شهر رشت. جامعه شناسی کاربردی، 29(4)، 182-167. doi: 10.22108/jas.2018.103670.1088
سراج‌زاده، سیدحسین؛حبیب‌پورگتابی، کرم (1397). کیفیت زندگی خوابگاهی دانشجویان دختر دانشگاه‌های دولتی ایران. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 11(4)، 1-31. doi: 10.22035/jicr.2018.390
فانی،نجمه؛ اسدی داوود آبادی، محمدحسین، روشنایی؛ علی (1399). مقایسۀ ابعاد ذهنی و عینی زیباسازی بدن در سه نسل زنان شهر اراک. زن در فرهنگ و هنر، 12(3)، 488-463. doi: 10.22059/jwica.2021.310457.1480
نوروزی شادهی، حدیثه؛ ملکی پیربازاری، معصومه؛ صالحی، سیروس (1398). نقش فضای مجازی در گسترش جراحی‌های زیبایی در زنان. روانشناسی فرهنگی، 3(2)، 170-156.
Addazi, A., et al (2022). Quantum gravity phenomenology at the dawn of the multi-messenger era—A review. Progress in Particle and Nuclear Physics, 125, 103948. doi:10.1016/j.ppnp.2022.103948
Andersen, N., & Swami, V. (2021). Science mapping research on body image: A bibliometric review of publications in Body Image, 2004–2020. Body Image, 38, 106-119. doi: 10.1016/j.bodyim.2021.03015
Arabaci, L. B., Buyukbayram Arslan, A., Dagli, D. A., & Tas, G. (2021). The relationship between university students' childhood traumas and their body image coping strategies as well as eating attitudes. Archives of Psychiatric Nursing, 35(1), 66-72. doi: 10.1016/j.apnu.2020.09.017
Ataro, G. (2020). Methods, methodological challenges and lesson learned from phenomenological study about OSCE experience: Overview of paradigm-driven qualitative approach in medical education. Annals of Medicine and Surgery, 49, 19-23. doi: 10.1016/j.amsu.2019.11.013
Brown, A., & Knight, T. (2015). Shifts in media images of women appearance and social status from 1960 to 2010: A content analysis of beauty advertisements in two Australian magazines. Journal of Aging Studies, 35, 74-83. doi: 10.1016/j.jaging.2015.08.003
Cartocci, G., Boccia, M., Pompili, P. M., Ferracuti, S., Frati, P., Fineschi, V., . . . Caramia, F. (2021). Resting state functional magnetic resonance imaging study in mentally ill persons with diminished penal responsibility considered socially dangerous. Psychiatry Research: Neuroimaging, 310, 111259. doi: 10.1016/j.pscychresns.2021.111259
Cartocci, G., Boccia, M., Pompili, P. M., Ferracuti, S., Frati, P., Fineschi, V., . . . Caramia, F. (2021). Resting state functional magnetic resonance imaging study in mentally ill persons with diminished penal responsibility considered socially dangerous. Psychiatry Research: Neuroimaging, 310, 111259. doi: 10.1016/j.pscychresns.2021.111259
Espí-López, G. V., Monzani, L., Gabaldón-García, E., & Zurriaga, R. (2020). The beneficial effects of therapeutic craniofacial massage on quality of life, mental health and menopausal symptoms and body image: A randomized controlled clinical trial. Complementary Therapies in Medicine, 51, 102415. doi: 10.1016/j.ctim.2020.102415
Flymén, C. (2020). Beauty standards: A critical discourse analysis of makeup advertisements by Maybelline and CoverGirl (Dissertation, Malmö universitet/Kultur och samhälle).  
Gillen, M. M., & Markey, C. N. (2016). Body Image and Mental Health. In H. S. Friedman (Ed.), Encyclopedia of Mental Health (Second Edition) (pp. 187-192). Oxford: Academic Press.
Greene, O. (2020). Desire for Authenticity: An Examination of the No-Makeup Makeup Trend in Social Media.
He, J., Cai, Z., Chen, X., Lu, T., & Fan, X. (2021). Validation of the Chinese version of the body image acceptance and action questionnaire and the mediating role of body image flexibility in the relationship between body dissatisfaction and psychological distress. Behavior Therapy, 52(3), 539-551. doi: 10.1016/j.beth.2020.07.003
Jamali, H. R. (2018). Does research using qualitative methods (grounded theory, ethnography, and phenomenology) have more impact? Library & Information Science Research, 40(3), 201-207. doi: 10.1016/j.lisr.2018.09.002
Kinloch, K., & Jaworska, S. (2021). ‘Your mind is part of your body’: Negotiating the maternal body in online stories of postnatal depression on Mumsnet. Discourse, Context & Media, 39, 100456. doi: doi:10.1016/j.dcm.2020.100456
McCabe, M., de Waal Malefyt, T., & Fabri, A. (2020). Women, makeup, and authenticity: Negotiating embodiment and discourses of beauty. Journal of Consumer Culture, 20(4), 656-677. doi:10.1177/1469540517736558
McComb, S. E., & Mills, J. S. (2021). Young women’s body image following upwards comparison to Instagram models: The role of physical appearance perfectionism and cognitive emotion regulation. Body Image, 38, 49-62. doi: 10.1016/j.bodyim.2021.03.012
Novitasari, E., & Hamid, A. Y. S. (2021). The relationships between body image, self-efficacy, and coping strategy among Indonesian adolescents who experienced body shaming. Enfermería Clínica, 31, S185-S189. doi: 10.1016/j.enfcli.2020.12.019
Pallikkathayil, L., & Morgan, S. A. (1991). Phenomenology as a method for conducting clinical research. Applied Nursing Research, 4(4), 195-200. doi: 10.1016/S0897-1897(05)80098-9
Palmunen, L.-M., Lainema, T., & Pelto, E. (2021). Towards a manager's mental model: Conceptual change through business simulation. The International Journal of Management Education, 19(2), 100460. doi: 10.1016/j.ijme.2021.100460
Perry, C., Champ, F. M., Macbeth, J., & Spandler, H. (2021). Mental health and elite female athletes: A scoping review. Psychology of Sport and Exercise, 56, 101961. doi: 10.1016/j.psychsport.2021.101961
Pourrajabi, M., & Ghobadi, A. (2020). Semantic Reconstruction of Beauty and Makeup for Young Females: The Phenomenological Study. Sociological Studies of Youth, 11(36), 9-22.
Pylvänäinen, P., Forsblom, A., Muotka, J., & Hyvönen, K. (2021). Body image and depression. In C. R. Martin, L.-A. Hunter, V. B. Patel, V. R. Preedy, & R. Rajendram (Eds.), The Neuroscience of Depression (pp. 397-404): Academic Press.
Ramadhanty, R. P., & Hamid, A. Y. S. (2021). Body image perception is related to self-esteem of the adolescents with acne vulgaris. Enfermería Clínica, 31, S326-S329. doi: 10.1016/j.enfcli.2020.09.021
Rangarajan, V., Onkar, P. S., De, K., & Deirdre Barron, A. (2022). A descriptive phenomenological approach to perception of affective quality in design inspiration. Design Studies, 78, 101072. doi: doi: 10.1016/j.destud.2021.101072
Ritzer, G., & Stepnisky, J. (2017). Modern sociological theory. Sage Publications.
Romito, M., Salk, R. H., Roberts, S. R., Thoma, B. C., Levine, M. D., & Choukas-Bradley, S. (2021). Exploring transgender adolescents’ body image concerns and disordered eating: Semi-structured interviews with nine gender minority youth. Body Image, 37, 50-62. doi: 10.1016/j.bodyim.2021.01.008
Scheffers, M., van Busschbach, J. T., Bosscher, R. J., Aerts, L. C., Wiersma, D., & Schoevers, R. A. (2017). Body image in patients with mental disorders: Characteristics, associations with diagnosis and treatment outcome. Comprehensive Psychiatry, 74, 53-60. doi: 10.1016/j.comppsych.2017.01.004
Schutte, M. J. L., Linszen, M. M. J., Marschall, T. M., ffytche, D. H., Koops, S., Van Dellen, E., Sommer, I. E. C. (2020). Hallucinations and other psychotic experiences across diagnoses: A comparison of phenomenological features. Psychiatry Research, 292, 113314. doi: 10.1016/j.psychres.2020.113314
Siegel, J. A., Ramseyer Winter, V., & Cook, M. (2021). “It really presents a struggle for females, especially my little girl”: Exploring fathers’ experiences discussing body image with their young daughters. Body Image, 36, 84-94. doi: 10.1016/j.bodyim.2020.11.001
Smith, R. K., Vandellen, M. R., & Ton, L. A. N. (2021). Makeup who you are: Self-expression enhances the perceived authenticity and public promotion of beauty work. Journal of Consumer Research, 44(1), 102-122. doi: 10.1093/jcr/ucaa066
Stagi, S., Ibáñez-Zamacona, M. E., Jelenkovic, A., Marini, E., & Rebato, E. (2021). Association between self-perceived body image and body composition between the sexes and different age classes. Nutrition, 82, 111030. doi: 10.1016/j.nut.2020.111030
Sung-wook, N., Su-lan, C., & Ga-young, L. (2021). A Comparison of North and South Korea: Differences in Perception of Beauty and Makeup Practices/Culture. In Mysterious Pyongyang: Cosmetics, Beauty Culture and North Korea (pp. 271-299): Springer.
Turner, C. (2010). Investigating sociological theory. Sage Publications.
Turner, J. H. (2001). Sociological theory today. In Handbook of sociological theory (pp. 1-17). Springer.
Van Manen, M., & Van Manen, M. (2021). Doing phenomenological research and writing. Qualitative Health Research, 31(6), 1069-1082. doi: 10.1177/10497323211003058
Xu, N., & Liu, Y. (2020a). Coping strategy mediates the relationship between body image evaluation and mental health: A study with Chinese college students with disabilities. Disability and Health Journal, 13(1), 100830. doi: doi: 10.1016/j.dhjo.2019.100830
Xu, N., & Liu, Y. (2020b). Response to comment “Coping strategy mediates the relationship between body image evaluation and mental health: A study with Chinese college students with disabilities”. Disability and Health Journal, 13(3), 100928. doi: 10.1016/j.dhjo.2020.100928
Zhang, X., Pennell, M. L., Bernardo, B. M., Clark, J., Krok-Schoen, J. L., Focht, B. C., Paskett, E. D. (2021). Body image, physical activity and psychological health in older female cancer survivors. Journal of Geriatric Oncology, 12(7), 1059-1067. doi: 10.1016/j.jgo.2021.04.007
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران
دوره 15، شماره 4 - شماره پیاپی 60
دی 1401
صفحه 31-60
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 10 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 24 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 15 آذر 1401
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار