نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جامعه‌شناسی محیط‌زیست، گروه علوم‌اجتماعی، توسعه و مردم‌شناسی، دانشکده علوم‌ اجتماعی و انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 دانش‌آموختۀ دکتری جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

مسائل محیط‌زیستی ناشی از رفتارهای انتفاعی انسان‌ها با طبیعت از‌یک‌سو، و لزوم انجام برنامه‌های سازگاری با تغییرات آب ‌و‌هوایی از‌سوی‌دیگر، و نیز ناتوانی دستگاه‌های اجرایی در اجرای کامل برنامه‌ها، سبب اهمیت یافتن مشارکت گستردۀ همۀ گروه‌ها، ازجمله سمن‌های محیط‌زیستی، می‌شود. مشارکت از عوامل گوناگونی تأثیر می‌پذیرد که یکی از این عوامل برخورداری از سرمایۀ فرهنگی است. هدف مقالۀ حاضر، تحلیل جامعه‌شناختی تأثیر سرمایۀ فرهنگی اعضای سمن‌ها بر مشارکت محیط‌زیستی است. روش انجام پژوهش، پیمایش بوده و برای گرد‌آوری داده‌ها از روش پرسش‌نامه استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش را همۀ اعضای سمن‌های محیط‌زیستی شهر تهران تشکیل داده‌اند. حجم نمونۀ 376 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی نسبی انتخاب شد و برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها نیز از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سرمایۀ فرهنگی و مشارکت بیشتر پاسخ‌گویان در «حد متوسط و بیشتر» است و با افزایش سرمایۀ فرهنگی و هریک از ابعاد آن به‌‌گونه‌ای جداگانه، مشارکت افزایش یافته و اعضای برخوردار از سرمایۀ فرهنگی توانستند با به‌کارگیری سازوکارهای خلاقانه ‌در موارد زیر نقش داشته باشند: ایجاد انگیزه برای مشارکت مردم و سرمایه‌گذاران، اجرای برنامه‌های نمادین با هدف ترویج، انتقال دانش و آموزش محیط‌زیستی، تسهیل‌گری، مطالبه‌گری، توان‌افزایی، افزایش تعامل با جامعه، تأثیرگذاری بر دولت و جوامع محلی، و.... به‌این‌ترتیب، می‌توان نتیجه گرفت که سمن‌های محیط‌زیستی می‌توانند در ایجاد زمینه‌های پایداری در بین مردم نقش داشته و مروجان خوبی برای برساخت مسائل محیط‌زیستی در سطح جامعه باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

CAPTCHA Image