نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار برنامهریزی درسی گروه آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
2 استادیار پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، ایران
3 دانشجوی دکترای سیاستگذاری فرهنگی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، تهران، ایران
چکیده
حوزه مدیریت در نظام آموزش عالی از نخستین حوزههایی است که ارتباطگیری با دانشجویان و فرایند شکلدهی به ذهنیت آنها را آغاز میکند. مطالعه این فرایند از دو جنبه ممکن و مهم است: آنچه مدیران، اراده میکنند؛ آنچه مخاطبان برداشت میکنند. اهمیت جنبه دوم، از منظر سیاستگذاری فرهنگی بهعنوان لازمۀ اجرای سیاستها، جایگاه ذینفعان در فرایند سیاستگذاری، زمینهسازی برای بهبود سیاستها، و تنظیم پیشنهادهای سیاستی، همیشگی و محوری است. مقاله حاضر در پی کاوش و بازشناسی نظری دیدگاه و خوانشی است که دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان در مورد مدیریت فرهنگی دانشگاه، بهعنوان زیرنظامی از نظام مدیریت دانشگاه، دارند. دادههای لازم از طریق روشهای مشاهده مشارکتی (مشارکتکننده در نقش مشاهدهگر) و مصاحبه (روش هدایت کلیات) گردآوری شدهاند. در مصاحبه، 35 نفر از دانشجویان (19 دختر و 16 پسر) و 5 نفر از مدیران فرهنگی دانشگاه، با نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند. مصاحبهها با روش نظامدار (منسوب به استراوس و کوربین) در 4 سطح، تحلیل شدند. در جریان تحلیل، 109 مفهوم، 15 مقوله، و 5 مقولۀ عمده پدیدار شدند که درنهایت بهنظر پژوهشگران، برسازندۀ سبکی از مدیریت بومیـفرهنگی ایرانی، بهنام پدرسالاری فرهنگی، هستند. این نوع از مدیریت، در حوزه سیاستگذاری و برنامهریزی، مبتنیبر برنامهریزی عمودی، تکبُعدی، و تکجنسیتی، در حوزه هدایت و هماهنگی، مبتنیبر غیرسازی، و در حوزۀ پایش و نظارت، مبتنیبر نگاهبانی و مراقبت است. سلوک پدرانه، امتیازی است که میتواند این سبک مدیریتی را تعالیبخش، کارآمد، مطلوب، و ارزنده معرفی کند.
کلیدواژهها
موضوعات
اساسنامه دانشگاه فرهنگیان. وبگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی. برگرفته از: http://www.sccr.ir/Pages/?current=news&gid=11&Sel=714917&langid=1
اشتریان، کیومرث(1389). چالشهای اجرای سیاستگذاری عمومی در ایران. تهران: نشر سیاستگذار.
اشتریان، کیومرث(1391). مقدمهای بر روش سیاستگذاری فرهنگی. تهران: جامعهشناسان.
اعتمادیفرد، سیدمهدی(1396). مطالعه وضعیت نگرشی دانشجویان در مورد فضای اداری در حوزه عمومی دانشگاه. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. 10(2)، 88-65. doi: 10.22631/jicr.2017.1463.2174
آشنا، حسامالدین؛ و روحانی، محمدرضا(1389). هویت فرهنگی ایرانیان: از رویکردهای نظری تا مولفههای بنیادی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران. 3(4)، 185-157. DOI: 10.7508/ijcr.2010.12.007
آقابخشی، علی؛ و افشاریراد، مینو(1383). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: چاپار.
بیرو، آلن(1366). فرهنگ علوم اجتماعی. (مترجم: باقر ساروخانی). تهران: کیهان.
چاووشیان، حسن؛ و حسینی رشتآبادی، سیدجواد(1389). ستارههای مردانگی و مردانگی ستارهها: بررسی تغییر الگوی غالب مردانگی بازیگران سینمای بعد از انقلاب اسلامی ایران. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 3(4)، 84-58. doi: 10.7508/ijcr.2010.12.003
حجاریان، سعید(1374). ساخت اقتدار سلطانی. اطلاعات سیاسی و اقتصادی، 9(7و8)، 57-45.
حیدری، علینقی(1376). اصولالاستنباط. ترجمه عباس زراعت و حمید مسجدسرائی. تهران، فیض.
خورشیدی، عباس(1382). مدیریت و رهبری آموزشی. تهران: یسطرون.
راسخ، کرامتاله(1391). فرهنگ جامعهشناسی و علوم انسانی. جهرم: دانشگاه آزاد اسلامی.
شریعتمداری، علی(1391). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت(چاپ چهل و چهارم).تهران: امیرکبیر.
صدیق سروستانی، رحمت الله؛ و قادری، صلاح الدین(1388). ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی هویت دانشجویان بر مبنای مولفههای سنتی و مدرن (به تفکیک دانشگاه محل تحصیل). فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، 2(4)، 65-35. doi: 10.7508/ijcr.2009.08.002
فتح آبادی، جلیل(1393). نگرش اعضای هیئت علمی دانشگاههای تهران به فعالیتهای فرهنگی استادان بر اساس ماده اول آییننامه ارتقاء. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران،7(2)، 116-97. doi: 10.7508/ijcr.2014.26.005
فیوضات، یحیی(1391). مبانی برنامهریزی آموزشی(چاپ بیست و ششم). تهران: نشر ویرایش.
مارشال، گوردن(1388). فرهنگ جامعهشناسی. (ترجمه حمیرا مشیرزاده). تهران: میزان.
محسن پور، بهرام(1390). مبانی برنامهریزی آموزشی. تهران: سمت.
محمدپور، احمد(1392). روش تحقیق کیفی. تهران: جامعهشناسان.
مصوبه سند دانشگاه اسلامی(1392). در وبگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی:
مولر، پیر(1378). سیاستگذاری عمومی. ترجمه حمیدرضا ملک محمدی. تهران: دادگستر؛ میزان.
میرکمالی، سیدمحمد(1378). روابط انسانی در آموزشگاه. تهران: سیطرون.
نفیسی، سعید(1384). تاریخ اجتماعی ایران. تهران: اساطیر.
وحید، مجید(1386). بحثی در سیاستگذاری فرهنگی. فصلنامه سیاست. 37(3)، 306-287.
وحید، مجید(1388). سیاستگذاری عمومی. تهران: میزان.
charry, k. (2012). Leadership Theories: 8major Leadership Theories.
Cheng, J., Chang, S., Kuo, J., & Cheung, Y. (2014). Ethical Leadership, Work engagment and voice behavior. Industrial Managment , Data System, 114(5), 817-831. doi:10.1108/imds-10-2013-0429
Law, W. (2012). Educational Leadership and culture in china: Dichtonies between chinese and anglo american leadership traditions? International Journal of Educational Development, 32(2), 273-282. doi:10.1016/j.ijedudev.2011.04.007
Lincoln, Y.S. & Guba, E.G. (1985). Naturalistic Inquiry. Beverly Hills, CA: Sage
Nanjundeswaraswamy, T., & Swamy, D. (2014). Leadership Styles. Advances in Managment,7(2), 57-62.
Otken, A., & Cenkci, T. (2012). The impact of petrnalistic leadership on ethical climate: the moderating role of trust in leader. bussiness ethic, 108(4), 525-536. DOI 10.1007/s 10551-011-1108-2
Pellegrini, E., & Scandura, T. A. (2008). Paternalistic Leadership: A Review and Agenda for future Research. Journal of Management. Retrieved from http://jom.sagepub.com. doi: 10.1177/0149206308316063
Soylu, S. (2011). Creating a family or royality based framework: the effects of paternalistic leadership on workplace bulling. Journal of business ethic, 217-231. doi:10.1007/s10551-010-0651-6
Verkus, s. (2009). Leaderships models/approaches. retrieved from Leadership Models. Retrieved from: http://www.tlu.ee/~sirvir/Leadership/Leadershippercent200M models/Leadership_modelsapproaches.html
Wu, M; Huang, X; & Chan, S.C.H.(2012). The influencing mechanism of paternalistic leaderShip in mainland china, asia pacific review, vol 18.no. 4. 631-648. doi:10.1080/13602381.2012.690940