فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

راهنمای ارسال مقاله

راهنمای اصلاحات بعد از پذیرش

فرم ها

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

گرایش به مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان: مقایسه دانشجویان بومی و غیربومی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

2 دانشجوی دکترای رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

مقاله حاضر به بررسی وضعیت گرایش به مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان بومی (تهرانی) و غیربومی (ساکن در خوابگاه‌ها) در دانشگاه‌های تهران، پیش از اجرای طرح بومی‌گزینی در دانشگاه‌ها می‌پردازد. در این پژوهش، اطلاعات اولیۀ دو تحقیق 1. طرح شیوع‌شناسی مصرف مواد مخدر (نمونه دانشجویان دانشگاه‌های تهران) (سراج‌زاده، 1383) با 1750 نفر نمونه؛ و 2. طرح نگرش‌ها و رفتارهای دانشجویان (نمونه دانشجویان دانشگاه‌های تهران) (سراج‌زاده و همکاران، 1382) با 686 نفر نمونه از هفت دانشگاه، شامل دانشگاه تهران، شهید بهشتی، امیرکبیر، صنعتی شریف، الزهرا، علم‌و‌صنعت و تربیت معلم، مقایسه و تجزیه‌و‌تحلیل شده‌اند. نتایج کلی به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که از 28 شاخص مربوط به انواع آسیب‌های مرتبط با گرایش و مصرف مواد مخدر، دانشجویان غیربومی در 13 شاخص و دانشجویان بومی در 8 شاخص، به‌طور جداگانه و هر دو گروه در 7 شاخص در یک سطح، درگیر انواع گرایش و مصرف مواد مخدر هستند. یکی از نکته‌های مهم این پژوهش این است که هر دو گروه دانشجویان بومی و غیربومی در زمینۀ مصرف مواد مخدر در سن بالای 18 سال و در مورد مصرف مشروبات الکلی، در سن پیش از ورود به دانشگاه و زیر 17 سال تجربه مصرف داشته‌اند. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهد که دانشجویان غیربومی بیش از دانشجویان بومی در معرض گرایش و مصرف مواد مخدر بوده و تجربه مصرف مواد مخدر، کشیدن سیگار، شرکت در مجالس مصرف مواد و رفتارهای انحرافی ازجمله مصرف تفریحی تریاک و الکل در بین دانشجویان غیربومی شایع‌تر بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
احمدی، حبیب (1384). جامعه‌شناسی انحرافات (جلد 1؛ چاپ اول). تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
افشانی، سیدعلیرضا؛ عسگری ندوشن، عباس؛ و سفید، مجید (1391). بررسی مشکلات فرهنگی زندگی خوابگاهی دانشجویان پسر خوابگاه‌های دانشگاه یزد. فصلنامه جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، 2(5)، 26-9.
پرتوی‌نژاد، علی؛ احمری طهران، هدی؛ حیدری، اکرم؛ کیهانی، محمد؛ و تازیکی، صادقعلی (1390). مقایسه میزان افسردگی در دانشجویان دانشگاه­های علوم پزشکی و طلاب حوزه علمیه قم، سال 1388. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 5(3)، 52-49.
جلیلیان، فرزاد؛ امدادی، شهره؛ کریمی، مهرداد؛ براتی، مجید؛ و غریب­نواز، حسن (1390). افسردگی در بین دانشجویان، بررسی نقش خودکارآمدی عمومی و حمایت اجتماعی درک شده. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی همدان، 18(4)، 66-60
دهداری، طاهره؛ جعفری، علیرضا؛ و جوینی، حمید (1390). بررسی دیدگاه­های دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد عوامل موثر بر مصرف قلیان. مجله علوم پزشکی رازی، 19(95)، 24-17.
دهقانی، خدیجه؛ زارع، اصغر؛ دهقانی، حمید؛ صدقی، هاجر؛ و پورموحد، زهرا (1388). شیوع و عوامل مرتبط با سوء مصرف مواد مخدر در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد. فصلنامه دانشگاه شهید صدوقی یزد، 18(3)، 169-164.
رضایی آدریانی، مرتضی؛ آزادی، آرمان؛ احمدی، فضل­اله؛ و واحدیان عظیمی، امیر (1386). مقایسه میزان افسردگی، اضطراب، استرس و کیفیت زندگی دانشجویان دختر و پسر مقیم خوابگاه­های دانشجویی. فصلنامه پژوهش پرستاری ایران، 2(4و5)، 38-31.
ستوده، هدایت‌الله (1376). مقدمه­ای برآسیب­های اجتماعی. تهران: آوای نور.
سراج­زاده، سید حسین (1383). طرح شیوع‌شناسی مصرف مواد مخدر، نمونه دانشجویان دانشگاه­های دولتی تهران. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری.
سراج­زاده، سیدحسین و همکاران (1382). طرح نگرش­ها و رفتار دانشجویان، نمونه دانشجویان دانشگاه­های دولتی تهران. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری.
سلطانی، محمدعلی (1374). اثرات جمعیت بر ناهنجاری‏های اجتماعی. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 39، 126-711.
شجاع نوری، فروغ الصباح؛ و شکری، فرزانه (1392). شناسایی و طبقه‌بندی مشکلات و آسیب­های زندگی دانشجویان دختر غیر بومی (مطالعه کیفی). مهندسی فرهنگی، 8(77)، 168-145.
طارمیان، فرهاد؛ بوالهری، جعفر؛ پیروی، حمید؛ و عسگری، علی (1392). شیوع مصرف مواد در دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران. اعتیاد پژوهی، 7(28)، 21-9.
فروتنی، محمدرضا؛ و رضاییان، محسن (1384). شناخت و سوء مصرف مواد مخدر در بین دانشجویان شهرستان لار. فصلنامه پرستاری ایران، 18(43)، 30-21.
فروع­الدین عدل، اکبر؛ صدرالسادات، سیدجلال­الدین؛ بیگلریان، اکبر؛ و جوادی­یگانه، محمدرضا (1383). تاثیر همنشینی و معاشرت با گروه هنجارشکن و گرایش جوانان به اعتیاد. رفاه اجتماعی، 4(15)، 334-319.
کامیار، غلامرضا (1379). حقوق شهرسازی. تهران: نشر مجد.
کرد میرزا، عزت­اله؛ آزاد، حسین؛ و اسکندری، حسین (1382). هنجاریابی آزمون آمادگی اعتیاد به منظـور شناسایی افراد مستعد سوء مصرف مواد در بین دانشجویان دانشگاه­های تهران. فصلنامه اعتیاد پژوهی، 1(2)، 80-47.
مرجائی، سیدهادی (1384). بررسی خوداثربخشی در تصمیم‌گیری شغلی دانشجویان دانشگاه­ها. تهران: مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
مرجائی، سیدهادی (1383). بررسی سرمایه اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاههای تهران. تهران: موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی.
مرجائی، سیدهادی (1372). بررسی تأثیرات ضعف فضای کنترلی خانه، مدرسه و دوستان بر بزهکاری نوجوانان شهر تهران. تهران: استانداری تهران.
ممتاز، فریده (1381). انحرافات اجتماعی: نظریه‌ها و دیدگاه­ها. تهران: شرکت سهامی انتشار.
هاشمی محمدآباد، سید نذیر؛ زاده­باقری، قادر؛ و غفاریان شیرازی، حمیدرضا (1382). بررسی عوامل مرتبط با افسردگی در دانشجویان دانشگاه­های یاسوج در سال 1380. مجله تحقیقات پزشکی، 2(1)، 27-19.
هال، ادوارد تی (1376). بعد پنهان (مترجم: دکتر منوچهر طبیبان). تهران: نشر دانشگاه تهران.
گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (1393). مباحثی در حوزه سیاستگذاری اجتماعی، نگاهی به پدیده سوء مصرف مواد مخدر در ایران. تهران: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی.
فاضلی، محمد (1387). تصویری از سبک زندگی فرهنگی جامعه دانشجویی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 1(1)، 198-175.
عسگری، علی؛ و شارع پور، محمود (1388). گونه‌شناسی مدارا و سنجش آن در میان دانشجویان دانشکده­های علوم اجتماعی تهران و علامه طباطبایی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 2(4)، 34-1. doi: 10.7508/ijcr.2009.08.001
افقی، نادر؛ و صادقی، عباس (1388). مطالعه تطبیقی ارزش­ها و هنجارها و رابطه آن­ها با آنومی؛ مطالعه موردی دانشجویان ساکن در خوابگاه‌های دانشگاه گیلان. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، 2(4)، 106-65.
مثنوی، عطاالله، سام‌آرام، عزت‌الله، حسینی، سیداحمد، آقابخشی، حبیب‌الله فروغان، مهشید، صدرالسادات، سیدجلال، رهگذر، مهدی (1384)، نگرش دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی ایران در مورد رفتارهای انحرافی درخوابگاه‌ها - تهران 1384، فصلنامه علمی پژوهشی توانبخشی، 6(4)، 21-25
Knox, P., & Pinch, S. (1993). Urban social geography, an introducation (6th ed.). NewYork: Pearson.
 Hoffman, J. A., & Weiss, B. (1987). Family dynamics and presenting problems in college students. Journal of Counseling Psychology, 34(2), 157-163. doi: 10.1037/0022-0167.34.2.157
Kenny, M. E., & Donaldson, G. A. (1991). Contributions of parental attachment and family structure to the social and psychological functioning of First-year college students. Journal of Counseling Psychology, 38(4), 479–486. doi: 10.1037/0022-0167.38.4.479
Lapsley, D. K., Rice, K. G., & FitzGerald, D. P. (1990). Adolescent attachment, identity, and adjustment to college: Implications for the continuity of adaptation hypothesis. Journal of Counseling & Development, 68(5), 561-565. doi: 10.1002/j.1556-6676.1990.tb01411.x
Lopez, F. G., Campbell, V. L., & Watkins, C. E. (1988). Family structure, psychological separation, and college adjustment: A canonical analysis and cross-validation. Journal of Counseling Psychology, 35(4), 402-409. doi: 10.1037/0022-0167.35.4.402
Larose, S., & Boivin, M. (1998). Attachment to parents, social support expectations, and socioemotional adjustment during the high school-college transition. Journal of Research on Adolescence, 8(1), 1-27. doi: 10.1207/s15327795jra0801_1
Gerdes, H., & Mallinckrodt, B. (1994). Emotional, social, and academic adjustment of college students: A longitudinal study of retention. Journal of Counseling & Development, 72(3), 281-288. doi: 10.1002/j.1556-6676.1994.tb00935.x
 Ryan, R. M., & Lynch, J. H. (1989). Emotional autonomy versus detachment: Revisiting the vicissitudes of adolescence and young adulthood. Child Development, 60(2), 340. doi: 10.2307/1130981
Griffin, D. W., & Bartholomew, K. (1994). Models of the self and other: Fundamental dimensions underlying measures of adult attachment. Journal of Personality and Social Psychology, 67(3), 430-445. doi: 10.1037/0022-3514.67.3.430
Wirth, L. (1938). Urbanism as a way of life. American Journal of Sociology, 44(1), 1-24. doi: 10.1086/217913
Hirschi, T., & Stark, R. (1969). Hellfire and delinquency. Social Problems, 17(2), 202-213. doi: 10.1525/sp.1969.17.2.03a00050
Chickering, A. W. (1969). Education and identity. Jossey-Bass, The University of Michigan
Gerdes, H., & Mallinckrodt, B. (1994). Emotional, Social, and Academic Adjustment of College Students: A Longitudinal Study of Retention. Journal of Counseling & Development, 72(3), 281–288. doi:10.1002/j.1556-6676.1994.tb00935.x
فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 38
تابستان 1396
صفحه 183-210
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 28 مرداد 1396
  • تاریخ بازنگری: 22 شهریور 1396
  • تاریخ پذیرش: 27 شهریور 1396
اشتراک گذاری
ارجاع به این مقاله
آمار