جامعه شناسی
جلیل کریمی؛ ساجده واعظ زاده
چکیده
در یک قرن اخیر، توسعهٔ تمرکزگرا، نامتوازن و نابرابر سامان اجتماعی ایران را با چالش‌های جدی، از جمله محرومیت فزاینده در برخی مناطق کلان‌شهرها، روبرو کرده است. شهر کرمانشاه، علاوه براین فرایند، به سبب عوامل دیگری همچون جنگ تحمیلی و ویژگی‌های جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی، این محرومیت را به‌صورت مضاعف تجربه کرده است. این محرومیت، ...
بیشتر
در یک قرن اخیر، توسعهٔ تمرکزگرا، نامتوازن و نابرابر سامان اجتماعی ایران را با چالش‌های جدی، از جمله محرومیت فزاینده در برخی مناطق کلان‌شهرها، روبرو کرده است. شهر کرمانشاه، علاوه براین فرایند، به سبب عوامل دیگری همچون جنگ تحمیلی و ویژگی‌های جغرافیایی، اجتماعی و فرهنگی، این محرومیت را به‌صورت مضاعف تجربه کرده است. این محرومیت، زمینهٔ اصلی مطالعهٔ حاضر، با تأکید بر زندگی روزمره در بین مناطق محروم و برخوردار شهر کرمانشاه است. ما شاخص‌های سرمایهٔ اقتصادی، سرمایهٔ فرهنگی، نحوهٔ گذران اوقات فراغت، مدیریت بدن و ترجیحات را در 13 محلهٔ محروم و 2 محلهٔ برخوردار، با 800 نمونه، «پیمایش» و تحلیل کرده‌ایم. یافته‌ها حکایت از آن دارد که در مجموع، محلات محروم در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، فراغتی، ذوقیات و مدیریت بدن، به‌رغم تفاوت‌های جزئی، به‌طور نسبی از الگوی یکسانی پیروی می‌کنند که ویژگی اصلی آن فقر و محرومیت است؛ و در بیشتر شاخص‌ها بین مناطق محروم و برخوردار تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین، بین وضعیت اقتصادی و متغیرهای «سرمایهٔ فرهنگی»، «مدیریت بدن» و «ترجیحات هنری و ادبی» و «منطق اقتصادی» همبستگی مثبت وجود داشته است. متغیرهای جمعیت‌شناختی سن، تحصیلات و شغل نیز از جمله متغیرهای مهم در تغییر میزان سرمایه‌ها بوده‌اند.
جامعه شناسی
اسداله بابایی فرد؛ طاهره یوسفی فر؛ زهرا امجدی
چکیده
هدف مقالهٔ حاضر بررسی تأثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن زنان در شهر قم است. در این پژوهش از نظریات گیدنز، گافمن، نان لین، کولی و هومنز به‌عنوان چارچوب نظری استفاده شده است. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامهٔ محقق‌ساخته گردآوری شده است. جامعهٔ آماری پژوهش شامل کلیهٔ زنان 16 تا 60 سال و بالاتر شهر ...
بیشتر
هدف مقالهٔ حاضر بررسی تأثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر مدیریت بدن زنان در شهر قم است. در این پژوهش از نظریات گیدنز، گافمن، نان لین، کولی و هومنز به‌عنوان چارچوب نظری استفاده شده است. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامهٔ محقق‌ساخته گردآوری شده است. جامعهٔ آماری پژوهش شامل کلیهٔ زنان 16 تا 60 سال و بالاتر شهر قم بوده که از این تعداد 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران و شیوهٔ نمونهگیری سهمیهای انتخاب شدهاند. نرمافزار مورد استفاده جهت تجزیهوتحلیل دادهها SPSS 22بوده است. یافته‌ها حاکی از آن است که بین متغیرهای فشار اجتماعی، تأیید اجتماعی، دستیابی به موقعیت اجتماعی بالاتر، جذب جنس مخالف و رضایت از زندگی با مدیریت بدن رابطهٔ معنادار و مستقیم وجود دارد. همچنین، متغیرهای حاضر در مدل رگرسیونی، توانستهاند 41درصد از تغییرات متغیر مدیریت بدن را تبیین نمایند. در بخش پایانی، دلالتهای یافته‌ها و نتایج در زمینهٔ سیاستگذاریهای اجتماعی موردبحث قرار گرفته و پیشنهادهایی برای رویارویی با گرایش افراطی به مدیریت بدن مطرح شده است.
جامعه شناسی
زهرا محمدی
چکیده
دانشگاه به‌مثابه فضای فرهنگی‌ـ‌اجتماعی‌ای است که روابط نسلی، به‌صورت درون‌نسلی و میان‌نسلی در آن جریان می‌یابد و بر مدیریت، برنامه‌ریزی، یاددهی‌ـ‌یادگیری، و تحقیق و خدمات تخصصی در آن تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین، مطالعۀ نسلی در فضای دانشگاهی ضرورت پیدا می‌کند. این پژوهش با هدف نسلبندی دانشگاهیان ایران و مقایسه با نسلبندی ...
بیشتر
دانشگاه به‌مثابه فضای فرهنگی‌ـ‌اجتماعی‌ای است که روابط نسلی، به‌صورت درون‌نسلی و میان‌نسلی در آن جریان می‌یابد و بر مدیریت، برنامه‌ریزی، یاددهی‌ـ‌یادگیری، و تحقیق و خدمات تخصصی در آن تأثیر می‌گذارد؛ بنابراین، مطالعۀ نسلی در فضای دانشگاهی ضرورت پیدا می‌کند. این پژوهش با هدف نسلبندی دانشگاهیان ایران و مقایسه با نسلبندی موجود در جهان انجام شده است تا ویژگی‌های اجتماعی هر نسل را در زیست‌بوم خودش بررسی کند. پژوهش به روش مطالعه اسنادی و استدلال تحلیلی انجام شده است. در مباحث نظری، پنج نسل ایرانی متناظر با پنج نسل جهان معاصر قابل‌پی‌جویی هستند؛ نسل نخست، نسل کهنه‌سربازان/ نسل مشروطه ایران؛ نسل دوم، نسل بومر/ نسل ناسیونالیسم ایرانی؛ نسل سوم، نسل X/ نسل نوسازی در ایران؛ نسل چهارم، نسل y یا هزاره/ نسل انقلاب اسلامی؛ و نسل پنجم، نسل Z یا نت/ نسل پساانقلاب. نسل نخست، با هنجارهای مرتونی و سنت اقامت در دانشگاه نخبه‌گرا آشنا است؛ نسل دوم، با رشد هنجارهای سیاسی در کنار هنجارهای غالب علمی روبه‌رو است؛ نسل سوم، رشد سیاست و ایدئولوژی در کنار علم‌آموزی و سپس، غلبه آن را تجربه کرده است؛ در نسل چهارم، رشد کمّی آغاز شده و چرخش از آموزش به پژوهش و علم سبک دو است؛ در نسل پنجم، دانش، کالایی و تجاری شده و چرخشی از پژوهش به کارآفرینی همراه با کاهش سنت اقامت رخ داده است. نتیجه اینکه، تفاوت‌های جدی در ویژگی‌های نسل‌های پنج‌گانه در قرن اخیر، موجب شده است که این نسل‌های متفاوت نتوانند با هم زندگی خلاق و مؤثر دانشگاهی را تجربه کنند.
جامعه شناسی
مژگان خوشنام؛ مسعود کوثری؛ مقصود فراستخواه
چکیده
دانشجویان، تعاملات و ارتباطاتی فراتر از کلاس درس و نظام رسمی دانشگاه دارند که به‌طور غیررسمی وجود دارد و بخش زیادی از وقت دانشجویان را در طول دوران تحصیل به خود اختصاص می‌دهد. آنچه مهم است، درک دانشجو و فهم معانی ذهنی از تعاملات دوران دانشجویی است که کشف آن به کاهش شکاف موجود میان این قشر و مسئولان دانشگاه و آموزش عالی کمک می‌کند ...
بیشتر
دانشجویان، تعاملات و ارتباطاتی فراتر از کلاس درس و نظام رسمی دانشگاه دارند که به‌طور غیررسمی وجود دارد و بخش زیادی از وقت دانشجویان را در طول دوران تحصیل به خود اختصاص می‌دهد. آنچه مهم است، درک دانشجو و فهم معانی ذهنی از تعاملات دوران دانشجویی است که کشف آن به کاهش شکاف موجود میان این قشر و مسئولان دانشگاه و آموزش عالی کمک می‌کند و از طریق آن می‌توان لایه‌های پنهان زندگی دانشجویان را شناخت و برمبنای آن سیاست‌گذاری کرد. در این مقاله خلاصۀ زندگی دانشجویی ادراک‌شده، معناشده، و تجربه‌شده را در خلال این تعاملات دنبال خواهیم کرد. در این راستا با ۵۲ دانشجوی دانشگاه تهران از دانشکده‌ها و رشته‌های مختلف مصاحبه عمیق پدیدارشناسی انجام شد. پس از تقلیل، کدگذاری، و تحلیل یافته‌های مصاحبه، به تغییر الگوی زیست دانشجو رسیدیم؛ به این معنا که دانشجو در طول تعاملات غیررسمی و گذراندن اوقات زیادی از دوران دانشجویی خود با دوستان در موارد گوناگون به تغییراتی در زیست دانشجویی خود رسیده است؛ ازجمله تغییر الگوی ارتباطات انسانی، تغییر سبک‌های دین‌داری، تغییر الگوی اوقات فراغت، افزایش توانمندی‌های فردی، نگرش جنسیتی، تغییر الگوهای تحصیلی، تغییر نگرش و جهان‌بینی، حس مثبت فردی، حمایت و تعلق خاطر گروهی، جبران، تغییر در انگیزه مشارکت اجتماعی، تغییر در فرایند اجتماعی‌شدن و نظام هنجاری.
جامعه شناسی
سید حسین نبوی؛ طاهره مرادی نصاری
چکیده
خودکشی یکی از مسائل اجتماعی مهمی است که شیوع روزافزون آن در استان ایلام، بحرانی را پدید آورده است. پژوهش حاضر، تنها با هدف مطالعه زمینۀ فرهنگیِ خودکشی در جامعه ایلام انجام شده است. برای رسیدن به این هدف از رهیافت جامعه‌شناسی فرهنگی الگزندر بهره گرفته‌ایم. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که در جامعۀ ایلام، خودکشی، نمادی برای اعتراض ...
بیشتر
خودکشی یکی از مسائل اجتماعی مهمی است که شیوع روزافزون آن در استان ایلام، بحرانی را پدید آورده است. پژوهش حاضر، تنها با هدف مطالعه زمینۀ فرهنگیِ خودکشی در جامعه ایلام انجام شده است. برای رسیدن به این هدف از رهیافت جامعه‌شناسی فرهنگی الگزندر بهره گرفته‌ایم. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که در جامعۀ ایلام، خودکشی، نمادی برای اعتراض به وضع موجود است و به‌عنوان شر و امری شوم، رمزدهی شده است. درباره خودکشی نیز دو روایت اصلی وجود دارد: تقدیرگرایانه و رهایی‌بخش. با تحلیلِ بازنمایی، رمزدهی و روایت‌های خودکشی درمی‌یابیم که این کنش به‌منظور به‌رسمیت شناخته شدن انجام می‌شود. برای کاهش خودکشی، ایجاد تغییرات هوشمندانه در نظام ارزشی، هنجاری، و تفسیری موجود، ضروری است و انجام این کار مستلزم سیاست‌گذاری فرهنگی است تا در معنایی که خودکشی برای کنشگران دارد، تغییری اساسی ایجاد کند؛ نخست اینکه لازم است که پیوند فرهنگی میان نیاز‌ـ‌سائقِ به‌رسمیت شناخته شدن، با استفاده ابزاری از کنش خودکشی، گسیخته شود. دوم اینکه هر دو نسل را برای به‌رسمیت شناختن یکدیگر آماده کند. نسل والدین برای پذیرش نسل جوان آمادگی ندارد. نسل جدید نیز برای نسل گذشته، مشروعیتی قائل نیست؛ بنابراین، روابط بین دو نسل، به روابطِ قدرت و مقاومت تبدیل شده است. نسل جدید مقاومت می‌کند و نسل گذشته جز اِعمال مقتدرانۀ ارزش‌ها، هنجارها، و تفسیرهای خود، چاره دیگری ندارد؛ بنابراین، سیاست‌گذاری باید در ارزش‌ها، هنجارها، و تفسیرهای هردو نسل، جرح و تعدیل ایجاد کند.
جامعه شناسی
صدیقه شعاع؛ محسن نیازی
چکیده
در جامعه امروزی مدیریت بدن به معنای دست‌کاری مستمر در ویژگی‌های ظاهری آن گسترش چشمگیری یافته است و بدن به‌عنوان عنصری هویت‌ساز و اجتماعی در حوزة جامعه‌شناسی، مباحث زیادی را به‌خود اختصاص داده است. در این پژوهش که با هدف فراتحلیل رابطة متغیرهای مدیریت بدن و سرمایة فرهنگی انجام شده است، پس از بررسی‌های اولیه و استخراج مطالب توسط ...
بیشتر
در جامعه امروزی مدیریت بدن به معنای دست‌کاری مستمر در ویژگی‌های ظاهری آن گسترش چشمگیری یافته است و بدن به‌عنوان عنصری هویت‌ساز و اجتماعی در حوزة جامعه‌شناسی، مباحث زیادی را به‌خود اختصاص داده است. در این پژوهش که با هدف فراتحلیل رابطة متغیرهای مدیریت بدن و سرمایة فرهنگی انجام شده است، پس از بررسی‌های اولیه و استخراج مطالب توسط نویسندگان و تأیید نهایی داوران، 10 پژوهش از میان 38 پژوهش جستجو شده در پایگاههای اطلاعاتی در خصوص مدیریت بدن که دارای شرایط لازم بودند، انتخاب و دادهها توسط نرمافزار فراتحلیلِ جامع (CMA) مورد واکاوی قرار گرفتند. در این پژوهش با عنایت به نتایج بررسی ناهمگنی، مدل اثرات تصادفی متناسب تشخیص داد شد و اندازة اثر ترکیبی رابطة 32 درصد بهدست آمد که بر اساس معیار کوهن یک اندازة اثر متوسط است. بهعبارت دیگر سرمایة فرهنگی نقش متوسطی را در تبیین واریانس مدیریت بدن ایفا می‌کند.
EndNote