مقاله علمی پژوهشی
مطالعات فرهنگی
مهسا صفرنژاد؛ امیررضا کریمی آذر؛ حمزه غلامعلی زاده
چکیده
حفظ هویت در طراحی محیط ساخته شده و تجلی آن در بناهای امروزی از مهمترین اهداف طراحان است. اما فرآیند جهانیشدن امکان هویتیابی بومی را کاهش داده، موجب بحران هویت و معنا در معماری معاصر شده و پیامدهایی چون عدم تعلق به مکان و کاستیهای روانشناختی را در پی داشته است.در تحقیق حاضر از روش توصیفی و پیمایشی استفاده شد، که به یافتن ...
بیشتر
حفظ هویت در طراحی محیط ساخته شده و تجلی آن در بناهای امروزی از مهمترین اهداف طراحان است. اما فرآیند جهانیشدن امکان هویتیابی بومی را کاهش داده، موجب بحران هویت و معنا در معماری معاصر شده و پیامدهایی چون عدم تعلق به مکان و کاستیهای روانشناختی را در پی داشته است.در تحقیق حاضر از روش توصیفی و پیمایشی استفاده شد، که به یافتن متغیرهای مؤثر در ارتقای هویت و افزایش حس تعلق شهروندان پرداخته شد. در ابتدا با مطالعه کتابخانهای مولفه های مؤثر پژوهش استخراج گردید و به صورت چهارچوب نظری تدوین گردید. جامعه آماری تحقیق شهروندان شهر رشت و نمونه مورد تحقیق 407 نفر می باشد. ابزارجمع آوری اطلاعات میدانی پرسشنامه بسته پاسخ می باشد که بعد از اعتیار یابی مورد استفاده قرار گرفت. نهایتاً با تحلیل پاسخها بهوسیلة نرمافزار «اس.پی.اس.اس» و استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، واریانس و رگرسیون رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته تحلیل شد. مطابق یافته‌های تحقیق، با ایجاد نفوذپذیری، غنای حسی، توجه به نمای ساختمانها، نمادها و نشانههای بومی، خوانایی در فرم کالبدی و توجه به زمینه در طراحی، میتوان موجب ارتقای هویت محیط و افزایش حس تعلق شهروندان گردید.
مقاله علمی پژوهشی
مطالعات فرهنگی
حامد بخشی؛ آمنه اخلاقی؛ سیدباقر حسینی؛ سید محمدنقی موسوی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف «توصیف بارِ عاطفیِ رابطة گردشگران با جامعة میزبان مشهد» و با استفاده از روش تحلیل ثانویه انجام شده است. داده‌های این پژوهش از پیمایش «بررسی نگرش زائران به مردم و خدمات‌رسانان در شهر مشهد» اخذ شده است. با استفاده از ادبیات موجود در روان‌شناسی و جامعه‌شناسی احساسات، به‌ویژه دسته‌بندی احساسات پلاچیک ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف «توصیف بارِ عاطفیِ رابطة گردشگران با جامعة میزبان مشهد» و با استفاده از روش تحلیل ثانویه انجام شده است. داده‌های این پژوهش از پیمایش «بررسی نگرش زائران به مردم و خدمات‌رسانان در شهر مشهد» اخذ شده است. با استفاده از ادبیات موجود در روان‌شناسی و جامعه‌شناسی احساسات، به‌ویژه دسته‌بندی احساسات پلاچیک و ترنر، احساسات پیوست شده به صفاتی که زائران به مشهدیها نسبت داده بودند، تحلیل شد. نتایج نشان داده است که بار عاطفی این رابطه بیش از آنکه منفی باشد، مثبت است. بعد امنیتـترس در این فضا کمتر مطرح است. پذیرش بیشترین سهم را در مثبت ساختن بار عاطفی رابطه و نفرت بیشترین سهم را در منفی ساختن آن داشته است. احساسات منفی، نشانگر میزانی از فاصله بین انتظارات گردشگران و تجربة سفر آنهاست. ادراک گردشگران از نقضِ «خود» و احترام مورد انتظار از سوی میزبان، نقضِ مؤلفه‌های اخلاقی و هنجارهای اجتماعیِ مطابق با تصور «فرهنگ بالای اجتماعی» و در نهایت نقضِ انصاف و عدالت در تعامل از سوی شریک مشهدی، احساسات منفی نفرت، رد و خشم ایجاد کرده است
مقاله علمی پژوهشی
علوم اجتماعی و ارتباطات
جمال محمدی؛ کمال خالق پناه؛ الهه غلامی
چکیده
بی‌تاک یک شبکۀ اجتماعیِ دسترسپذیر از طریق تلفن همراه است که طیف وسیعی از کاربران را به خود جلب کرده است. محوریتیافتن شبکههای اجتماعی در زندگی روزمره، به‌ویژه در میان نسل نوجوان و جوان، سبب نوعی دگردیسی پایهای در فرایندهای هویتیابی، معناسازی و به‌طور خاص در فرم و محتوای ارتباط شده است. این جستار، تحقیقی است دربارۀ کاربران ...
بیشتر
بی‌تاک یک شبکۀ اجتماعیِ دسترسپذیر از طریق تلفن همراه است که طیف وسیعی از کاربران را به خود جلب کرده است. محوریتیافتن شبکههای اجتماعی در زندگی روزمره، به‌ویژه در میان نسل نوجوان و جوان، سبب نوعی دگردیسی پایهای در فرایندهای هویتیابی، معناسازی و به‌طور خاص در فرم و محتوای ارتباط شده است. این جستار، تحقیقی است دربارۀ کاربران شبکۀ بی‌تاک، تعاملها و فعالیتها و تجارب آنها در این فضای مجازی، و احساسها، لذتها، معناها و نگرشهایی که از قِبَل حضور در این شبکه عایدشان میشود. پژوهش بهشیوۀ کیفی انجام شده است. کاربران شبکۀ اجتماعیِ بی‌تاک نمونههای مورد مطالعۀ هستند که از میان دانشجویان دانشگاه کردستان انتخاب شدهاند. برای انتخاب نمونهها از شیوۀ نمونهگیری باز استفادع شده است. فن گردآوری دادهها مشاهدۀ مستقیم فضای درون شبکه و مصاحبۀ نیمهساختیافته با کاربران و روش تحلیل دادهها، نظریۀ زمینهای است. نتایج تحقیق نشان میدهد که شرایط/ زمینههایی همچون «پیگیری علایق واقعی در دنیای غیر واقعی» و «بازنمایی خواستها/ صداها در فضای مجازی» ورود و مشارکت کاربران در شبکۀ بی‌تاک را آسان‌تر میکنند؛ و عامل «دسترسپذیری آنی» همچون شرطی مداخلهگر این مشارکت را تشدید میکند. مشارکت و فعالیت کاربران در این شبکه، ضمن تغییر تعاملهای اجتماعیِ پیشین آنها در جهان واقعی، به شکل‌گیری فرمهای نوین تعامل و ارتباط میانجامد که «نمایش هویت ساختگی»، «تجربۀ فضایی کارناوالی»، «سواد حبابی» و «زمان/ مکانزدایی از ارتباط» برجستهترین خصایل این اَشکال نوین ارتباطند. این مشارکت/ فعالیت همچنین واجد پیامدهایی چون «اعتیاد مجازی» و «جمعگرایی مجازی» در زندگی روزمرۀ کاربران است که خود به تغییر فرایندهای کسب معنا و هویت در حیات اجتماعی آنها دامن میزند. میتوان گفت حاصل مشارکت/ فعالیت کاربران در این شبکه، در کل، ورود به نوعی «ارتباط ایماژمحور و شبیهسازیشده» است که تفاوتهایی بنیادین با تعاملهای واقعیِ جهان خارج دارد. تجربۀ ارتباط در اینجا دیگر آن تجربۀ واجد اصالت، غنا و سرزندگی نیست بلکه آنی، ساختگی و فاقد توان حیات‌بخشی است.
مقاله علمی پژوهشی
جامعه شناسی
نعیما محمدی؛ خان محمد آسکانی
چکیده
سلامت تابعی از عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی است. یکی از مهمترین عوامل تأمین‌کنندۀ سلامت اجتماعی افراد جامعه، ساختار و روابط خانوادگی است. با توجه به تغییرات کارکردی پدیدۀ چندهمسری طی سال‌های اخیر، این ساختار خانوادگی به عامل تهدیدکنندۀ سلامت اجتماعی مردان چندهمسر حتی در استان سیستان و بلوچستان مبدل شده است. در این تحقیق به‌منظور ...
بیشتر
سلامت تابعی از عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی است. یکی از مهمترین عوامل تأمین‌کنندۀ سلامت اجتماعی افراد جامعه، ساختار و روابط خانوادگی است. با توجه به تغییرات کارکردی پدیدۀ چندهمسری طی سال‌های اخیر، این ساختار خانوادگی به عامل تهدیدکنندۀ سلامت اجتماعی مردان چندهمسر حتی در استان سیستان و بلوچستان مبدل شده است. در این تحقیق به‌منظور مقایسۀ میزان سلامت اجتماعی مردان در خانواده‌های چندهمسر و تک‌همسر شهرستان سرباز در سال 1395 از روش پیمایش و ابزار پرسش‌نامۀ استاندارد شاپیرو و کییز (2007) استفاده شده است. جامعۀ آماری این تحقیق شامل 300 مرد متأهل ساکن این شهرستان است که با استفاده از روش نمونهگیری خوشه‌ای انتخاب شدند. داده‌های گرد‌آوری‌شده با استفاده از نرم افزار اس‌پی‌اس‌اس ورژن 22 تجزیه و تحلیل شدند و یافته‌های حاصل از آزمون تی مستقل نشان دادند که میانگین میزان انطباق، انسجام، مشارکت و خودشکوفایی مردان در ساختار چندهمسر به‌شکل معناداری کمتر از خانواده‌های تک‌همسر است. با توجه به این یافته‌ها میتوان نتیجه گرفت اگرچه بسیاری از رسوم و سنن اجتماعی در گذشته به‌واسطۀ کارکرد مثبت و سازگاری آنها با شرایط اجتماعی، تأمین‌کنندۀ پذیرش اجتماعی مردان خانواده است، اما امروزه با کژکارکردهایی همراه است که اکثر مؤلفه‌های سلامت اجتماعی را در نظام خانوادگی و جامعه با بحران مواجه می‌سازد.
مقاله علمی پژوهشی
جامعه شناسی
وجیهه جوانی؛ مجتبی امیری
چکیده
حجاب و پوشش یکی از بایدها و هنجارهای فرهنگ دینی و بومی ما و از سوی دیگر، یکی از مهمترین جنبه‌‌های جنگ نرم دشمنان انقلاب اسلامی است. مسئلة بدحجابی بدون شک یکی از پیامدهای تهاجم فرهنگی است و نگرش سطحی و مقطعی به این مسئله، شناخت لازم و درک صحیح برای برنامه‌ریزی‌های فرهنگی کارا و اثربخش را ممکن نمی‌سازد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، ...
بیشتر
حجاب و پوشش یکی از بایدها و هنجارهای فرهنگ دینی و بومی ما و از سوی دیگر، یکی از مهمترین جنبه‌‌های جنگ نرم دشمنان انقلاب اسلامی است. مسئلة بدحجابی بدون شک یکی از پیامدهای تهاجم فرهنگی است و نگرش سطحی و مقطعی به این مسئله، شناخت لازم و درک صحیح برای برنامه‌ریزی‌های فرهنگی کارا و اثربخش را ممکن نمی‌سازد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل گرایش به بدحجابی و راه‌کارهای مقابله با آن است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، از نوع تحقیقات توصیفیـپیمایشی است که بهصورت میدانی و همراه با آن از مطالعات کتابخانهای به‌منظور تدوین مبانی نظری نیز استفاده شده است. در این پژوهش، محققان با استفاده از پرسشنامة محققساخته که اعتباریابی و رواییسنجی شد، به گردآوری دادهها پرداختند. سپس داده‌های بهدست آمده با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در چارچوب مفهومی این پژوهش، با تفکر سیستمی به موضوع حجاب پرداخته شد و از اینرو حجاب بهعنوان یک سیستم اجتماعی در نظر گرفته شد و عناطر اصلی آن در چهار بخش: ورودیها، فراگرد، پیامدها و بازخورد مورد بررسی قرار گرفت.
مقاله علمی پژوهشی
مطالعات فرهنگی
امیر خراسانی؛ محمدسعید ذکایی
چکیده
در پژوهش پیش‌روبه نسبت فهم زمانی کنشگران و شیوة حل مسئله دریک وضعیت بغرنج می‌پردازیم. در این مسیر با بررسی تعدادی ازفیلم‌های برنامة «پلیس نامحسوس»، به شیوة حل مسئلةرانندگان توجه می‌کنیم. در این مطالعه با استفاده از رویکرد مردم‌روش‌شناسی و با تکنیک تحلیل گفتگو به نظم نهادی اندرکنش‌ها در موقعیت این فیلم‌ها پرداخته‌ایم و ...
بیشتر
در پژوهش پیش‌روبه نسبت فهم زمانی کنشگران و شیوة حل مسئله دریک وضعیت بغرنج می‌پردازیم. در این مسیر با بررسی تعدادی ازفیلم‌های برنامة «پلیس نامحسوس»، به شیوة حل مسئلةرانندگان توجه می‌کنیم. در این مطالعه با استفاده از رویکرد مردم‌روش‌شناسی و با تکنیک تحلیل گفتگو به نظم نهادی اندرکنش‌ها در موقعیت این فیلم‌ها پرداخته‌ایم و با استفاده از چارچوب نظری پدیدارشناسی و شاخصهای ارنست پوپل میکوشیم فهمهای زمانی دخیل در این گفتگو را تحلیل کنیم. در فرایند کار به لحظهای توجه می‌کنیم که متخلفین پس از متوقف شدن بهوسیلة پلیس میکوشند دلایل تخلف خود را توضیح دهند. با تحلیل این گفتگوها میبینیم که رانندگان متخلف از بیانهایی استفاده میکنند که مبتنی برفهم چرخنده از زمان است. این در حالی است که زمان قانون و پلیس و حتی زمان فنآوری جاده و اتومبیل،زمانی خطی و همگن است. در ادامه میبینیم که رانندگان متخلف چگونه برای مدیریت کردن مسئله و شرایط بغرنج خود یک گفتگو را بهگونهای سامان میدهند که مبتنی بر زمان خطی نباشد. در پایان این نتیجه حاصل میشود که زمان نه یک مقولة عام بر فراسوی جامعه بلکه مقولهای است که در تجربههای خرد گوناگون پیوسته اشکال گوناگون بهخود میگیرد.
علوم اجتماعی و ارتباطات
امیر رستگار خالد؛ مسعود سلمانی بیدگلی
چکیده
این مقاله درصدد بررسی اَشکال مختلف فرهنگپذیری (یکپارچهسازی، قومی، ملی و پراکنده) و سازگاری (روانی و فرهنگی-اجتماعی) و رابطهی آنها با هم در میان جوانان کُرد است. جامعهی آماری جوانان بین سنین 18 تا 29 سال کُرد در شهرهای کرمانشاه و جوانرود میباشد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمعآوری داده پرسشنامه است. رویکرد بررسی، ...
بیشتر
این مقاله درصدد بررسی اَشکال مختلف فرهنگپذیری (یکپارچهسازی، قومی، ملی و پراکنده) و سازگاری (روانی و فرهنگی-اجتماعی) و رابطهی آنها با هم در میان جوانان کُرد است. جامعهی آماری جوانان بین سنین 18 تا 29 سال کُرد در شهرهای کرمانشاه و جوانرود میباشد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمعآوری داده پرسشنامه است. رویکرد بررسی، فردمحور (تحلیل خوشه) و متغیرمحور (تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل رگرسیون) است. نتایج حاصل از تحلیل خوشه را نیمرخهای فرهنگپذیری نامیدیم، که نیمرخ قومی شامل 30 درصد از پاسخگویان، نیمرخ ملی شامل 5/24 درصد از پاسخگویان، نیمرخ یکپارچهسازی شامل 5/34 درصد از پاسخگویان، و نیمرخ پراکنده شامل 11 درصد از پاسخگویان است. با تحلیل رگرسیون آشکار شد که وجود توامان فرهنگ ملی و قومی باعث سازگاری روانی و فرهنگی-اجتماعی بیشتری میشود. جهتگیری قومی، سازگاری روانی را بیشتر میکند و در سازگاری فرهنگی-اجتماعی تاثیر زیادی ندارد. تاثیر جهتگیری ملی در سازگاری فرهنگی-اجتماعی با جهتگیری قومی تفاوت چندانی ندارد.
