اعظم راودراد؛ امیرحسین تمنایی
چکیده
در این مقاله با مقایسه سیاست های فرهنگی - سینمایی دولت های اصلاحات و اصول گرایی و تاثیر آنها بر معرفی فیلم ایرانی معرفی شده به اسکار در هر دوره، به مطالعه رابطه سیاست گذاری های فرهنگی با سینما در ایران می پردازیم. چارچوب نظری مقاله مبتنی بر حوزه کلی جامعه شناسی سینماست و به طور خاص از نظریه تونی بنت در باره تاثیر سیاست و دولت بر فرم و ...
بیشتر
در این مقاله با مقایسه سیاست های فرهنگی - سینمایی دولت های اصلاحات و اصول گرایی و تاثیر آنها بر معرفی فیلم ایرانی معرفی شده به اسکار در هر دوره، به مطالعه رابطه سیاست گذاری های فرهنگی با سینما در ایران می پردازیم. چارچوب نظری مقاله مبتنی بر حوزه کلی جامعه شناسی سینماست و به طور خاص از نظریه تونی بنت در باره تاثیر سیاست و دولت بر فرم و محتوای محصولات فرهنگی استفاده شده است. روش تحقیق مقاله اسنادی است و تکنیک مورد استفاده در آن، تحلیل متن با تاکید بر تحلیل کیفی محتوای فیلم هاست.تحلیل سیاست گذاری های فرهنگی سینما به عنوان یکی از محورهای جامعه شناسی سینما، نشان می دهد که اگرچه فرم و محتوای فیلم های سینمایی متاثر از شرایط اجتماعی است، اما در انتخاب فیلم ها برای معرفی به آکادمی اسکار، فرم اهمیت بیشتری از محتوا داشته است. به عبارت دیگر، این سیاست کلی که با معرفی فیلمی برای شرکت در جشنواره سینمایی اسکار نشان دهیم ایران هم به حدی از رشد سینمایی رسیده است که می تواند با سایر کشورهای دارای سینما به رقابت برخیزد، موجب شده است انتخاب فیلم هایی که از نظر فرم سینمایی برتر هستند، در اولویت قرار گیرد. بنابراین، اگرچه بر اساس سیاست گذاری های مقطعی هریک از دولت های روی کار آمده در دوره های مختلف، انتظار می رود فیلم های انتخاب شده از محتوایی خاص برخوردار باشند، اهمیت کلی فرم منجر به معرفی فیلم هایی شده است که در عمل از نظر محتوایی هماهنگی خاصی با سیاست های داخلی معاصر خود نداشته اند. از این یافته جالب می توان به این نتیجه نظری رسید که تاثیر سیاست های فرهنگی بر سینما بیشتر از منظر محتوا قابل توجه است و از نظر فرم سینما تا حد زیادی از قید سیاست های فرهنگی آزاد است.
حسین پیرنجمالدین؛ سیدمحمد مرندی؛ محمدرضا عادلی
چکیده
این گفتار به بررسی بازنمایی جهان اسلام و خاصه ایران در رسانههای غربی میپردازد. مقاله میکوشد ریشههای این بازنمایی را در گفتمان شرقشناسانه بازجوید، گفتمانی که در آن غرب درباره شرق «دانش» تولید کرده و به واسطه آن استیلا و برتری خود بر «دیگرِ» خود را توجیه و ابقا کرده و مشروعیت بخشیده است. نویسندگان ابتدا به بحث پیرامون ...
بیشتر
این گفتار به بررسی بازنمایی جهان اسلام و خاصه ایران در رسانههای غربی میپردازد. مقاله میکوشد ریشههای این بازنمایی را در گفتمان شرقشناسانه بازجوید، گفتمانی که در آن غرب درباره شرق «دانش» تولید کرده و به واسطه آن استیلا و برتری خود بر «دیگرِ» خود را توجیه و ابقا کرده و مشروعیت بخشیده است. نویسندگان ابتدا به بحث پیرامون ماهیت و کارکرد بازنمایی پرداخته و سپس برخی وجوه و راهبردها در رویکرد رسانهای غرب به جهان اسلام و ایران را وا میکاوند و برآنند تا پیوند آنها با کارکردها و صورتبندیهایِ گفتمانی را روشن سازند. مقاله بر ضرورت پرداختن به این مسائل جهت ایجاد فضایی متوازنتر و معقولتر برای گفتگویی ثمربخش میان تمدنها و ملتها، تأکید میکند.
حسین ابراهیم آبادی
چکیده
فناوریهای اطلاعاتی و فضای مجازی برآمده ازآن، در حال شکلدادن سپهرجدیدی ازمطالعات روانشناختی،جامعهشناختی وفرهنگی مربوط به تأثیر متقابل فناوری، فرهنگ و انسان بهطور عام و تعامل فضای سایبر با فرهنگ، هویت و مناسبات انسانی است. مطالعات سالهای اخیر این حوزه، دستکم از این وجه قابل تأمل مینماید که آیا پیامدها و آسیبشناسیهای ...
بیشتر
فناوریهای اطلاعاتی و فضای مجازی برآمده ازآن، در حال شکلدادن سپهرجدیدی ازمطالعات روانشناختی،جامعهشناختی وفرهنگی مربوط به تأثیر متقابل فناوری، فرهنگ و انسان بهطور عام و تعامل فضای سایبر با فرهنگ، هویت و مناسبات انسانی است. مطالعات سالهای اخیر این حوزه، دستکم از این وجه قابل تأمل مینماید که آیا پیامدها و آسیبشناسیهای روانی و اجتماعی فضای مجازی ناشی از سرریز شدن مشکلات و مسائل جامعه و فضای واقعی در فضای مجازی است یا اینکه چالشها و آسیبهای اجتماعی موردنظر حاصل رشد و گسترش رسانههای الکترونیکی و فضای مجازی است؟ با این رویکرد، مقاله سعی دارد ضمن توصیف و تبیین تأثیر فرهنگ، جامعه و سنتهای برآمده از آن بر فضای مجازی و مناسبات و محتوای درون آن، واز دیگر سو، تأثیر فضای مجازی بر فرهنگ، کنشهای اجتماعی، هویت، نگرشها و رفتارهای فردی و جمعی، بر این نکته تأکید کند که با توجه به سابقه و تجربه کم تعامل انسان با فناوریهای اطلاعاتی و فضای مجازی، سخن گفتن قاطع درباره پیامدهای فناوریهای اطلاعات و ارتباطات و فضای مجازی عجولانه به نظر میرسد. از اینرو پیشنهاد میشود دو اصل در تحقیقات فرهنگی و اجتماعی فضای سایبر مفروض گرفته شود؛ یکی اینکه، در مطالعات فضای مجازی نباید دچار کژراهة تشخیص اولویتها شد و بهجای پرداختن به موضوعات پایه صرفاً به آسیبها و مشکلات ناشی از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات روی آورد. دوم اینکه هم در ابعاد نظری و هم در ابعاد روشی در مطالعات فضای مجازی در حوزههای مختلف فرهنگی و اجتماعی نمیتوان صرفاً به نظرگاه و روشهای سنتی تکیه کرد و میبایست در نظر و روش و ابزارها، راههای جدیدی در پیش گرفت.
شراره مهدی زاده؛ مژگان خوشنام
چکیده
این پژوهش به بررسی رابطه بین استفاده از تلفن همراه با روابط اجتماعی دانشجویان دانشگاههای یزد میپردازد. جامعه آماری تحقیق تمام دانشجویان دانشگاههای یزد بود که تعداد کل آنها 42426 نفر است. از جدول کرجسی و مورگان (1970) جهت تعیین اندازه نمونه استفاده شد که با توجه به پراکندگی جامعه آماری از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای استفاده شد و ...
بیشتر
این پژوهش به بررسی رابطه بین استفاده از تلفن همراه با روابط اجتماعی دانشجویان دانشگاههای یزد میپردازد. جامعه آماری تحقیق تمام دانشجویان دانشگاههای یزد بود که تعداد کل آنها 42426 نفر است. از جدول کرجسی و مورگان (1970) جهت تعیین اندازه نمونه استفاده شد که با توجه به پراکندگی جامعه آماری از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای استفاده شد و 384 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در پژوهش حاضر متغیر مستقل میزان استفاده از تلفن همراه و متغیر وابسته رفتارهای ارتباطی است که در سه بعد رابطه با دوستان، رابطه با خانواده، و رابطه در نهاد دانشگاه مورد سنجش قرار گرفته است. با استفاده از مدل کمپبل (2005) گویهها استخراج شد و روابط در سه بعد ذکر شده با تفکیک پیامدهای مثبت و منفی بررسی شدهاند. همچنین بر مبنای مدل کیم و میتومو (2002 و 2006) استفاده از تلفن همراه در رابطه با عمق و گستره روابط اجتماعی دانشجویان نیز قرار داده شده است. نتیجه آزمون فرضیات حاکی از آن است که بین استفاده از تلفن همراه با روابط دانشجویان با خانواده، دوستان و در نهاد دانشگاه رابطه معنیدار وجود دارد. همچنین نتایج نشان میدهد که استفاده از تلفن همراه سبب افزایش عمق روابط اجتماعی میشود ولی سبب گسترش روابط نمیشود.
مهران سهرابزاده؛ لیلا پرنیان
چکیده
هدف این تحقیق سنخشناسی گرایش به ازدواج بین دختران است. این پژوهش با استفاده از روش کیفی، با رویکرد نظریهپردازی داده محور (نظریه مبنایی) و بهکارگیری تکنیک مصاحبه نیمهساختیافته و تعاملی انجام گرفته است. جامعة مورد مطالعه در این پژوهش دانشجویان دختر دانشگاه شیراز بوده که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و نظری، با 53 نفر ...
بیشتر
هدف این تحقیق سنخشناسی گرایش به ازدواج بین دختران است. این پژوهش با استفاده از روش کیفی، با رویکرد نظریهپردازی داده محور (نظریه مبنایی) و بهکارگیری تکنیک مصاحبه نیمهساختیافته و تعاملی انجام گرفته است. جامعة مورد مطالعه در این پژوهش دانشجویان دختر دانشگاه شیراز بوده که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و نظری، با 53 نفر از دانشجویانی که مجرد بودند، مصاحبه شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که در جامعة موردمطالعه، هفت سنخ گرایش به ازدواج وجود دارد که شامل: گرایش محاطشده، گرایش سلسله مراتبی، گرایش خودپیروی عقلانی، گرایش خودپیروی عاطفی، گرایش برابرنگر، گرایش سیّال و گرایش ضد ازدواج هستند. بر این اساس، دو سنخ گرایش محاطشده و سلسلهمراتبی متأثر از گفتمان پیشامدرن و دارای ویژگیهایی چون پذیرش اقتدار مردسالار، تابعیت زنان و پذیرش الزام مذهبی و فرهنگی به ازدواج هستند. همچنین سنخ گرایشِ خودپیروی عاطفی (دارای ویژگیهایی چون رابطه محوری، عشقمحوری و لذتگرایی) و برابرنگر (برابری در حقوق، آزادی در تعاملات، حق گزینش فردی و برابری جنسی) نیز متأثر از گفتمان مدرن است. در نهایت گرایشهای خودپیروی عقلانی، سیّال و ضد ازدواج نیز متأثر از گفتمان پسامدرن، دارای ویژگیهایی چون فردگرایی، عقلانیتِ سیّال، شکنندگی، آزادی، عدم تعهد و تکثرگرایی هستند.
محمدتقی ایمان؛ نسیبه زنجری؛ ابراهیم اسکندری پور
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی سیستم معانی ذهنی مصرفکنندگان موسیقی صورت گرفته است. مشارکتکنندگان این پژوهش را 21 نفر از دانشجویان ساکن خوابگاههای دانشگاه شیراز تشکیل میدهند. محققان از رویکرد کیفی نظریة زمینهای و تکنیک جمعآوری اطلاعات مصاحبة عمیق بهره جستهاند. دادهها به کمک نرمافزار کیفی Nvivo مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی سیستم معانی ذهنی مصرفکنندگان موسیقی صورت گرفته است. مشارکتکنندگان این پژوهش را 21 نفر از دانشجویان ساکن خوابگاههای دانشگاه شیراز تشکیل میدهند. محققان از رویکرد کیفی نظریة زمینهای و تکنیک جمعآوری اطلاعات مصاحبة عمیق بهره جستهاند. دادهها به کمک نرمافزار کیفی Nvivo مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تحلیل دادههای پژوهش و مدل پارادایمی ساختهشده نشان میدهد شرایط زمینهای برای مشارکتکنندگان شامل «بافت فضایی» خوابگاه با زیرمجموعه تناسب زمانی ـ مکانی، اقتضای سنی و هویت جمعی است که در این میان «مُدگرایی» و روند «بازار جهانی موسیقی» به عنوان شرایط مداخلهگر تأثیرگذار هستند. مشارکتکنندگان با قرار گرفتن در شرایط فوق، راهبردهای «جایگزینی و گسترش موسیقی» و افزایش «ضریب غیبت ذهنی» را اتخاذ میکنند و درنتیجة بهکارگیری این راهبردها، پیامد «انگارهسازی» برای مشارکتکنندگان مطرح میشود. انگارهسازی متضمن این مطلب است که مشارکتکنندگان به نوعی تصویرسازی ذهنی در برابر موسیقی میپردازند که در دو سوی یک طیف از همذاتپنداری تا فرافکنی در نوسان است.
محمود شهابی؛ زهرا جعفری
چکیده
یکی از نگرانیهای مطرح در سالهای اخیر این مسئله بوده است که فرهنگسراها از آنچه بهخاطر آنها تأسیس شدهاند، فاصله بگیرند و به جای بازتولید هژمونی به جایگاه مقاومت و بازتولید مقاومت در برابر هژمونی تبدیل شوند. فرهنگسراها بهعنوان یکی از فضاهای عمومی شهری در دو دهة اخیر، موضوع بحثها و مجادلات ایدئولوژیک بودهاند. در چنین ...
بیشتر
یکی از نگرانیهای مطرح در سالهای اخیر این مسئله بوده است که فرهنگسراها از آنچه بهخاطر آنها تأسیس شدهاند، فاصله بگیرند و به جای بازتولید هژمونی به جایگاه مقاومت و بازتولید مقاومت در برابر هژمونی تبدیل شوند. فرهنگسراها بهعنوان یکی از فضاهای عمومی شهری در دو دهة اخیر، موضوع بحثها و مجادلات ایدئولوژیک بودهاند. در چنین فضاهایی مصرف صرفاً به استفاده از برنامههای فرهنگ سراها محدود نمیشود، بلکه مصرف فضای فرهنگسراها بر مصرف فعالیتها و برنامهها آنها غلبه دارد. چنین مصرفی با تولید معانی اجتماعی و فرهنگی همراه است. هدف اصلی این مقاله، شناخت «کاربردها و دلالتهای فرهنگسراها در میان جوانان تهرانی و انگیزهها و کارکردهای مترتب بر مصرف این فضاهاست». در این مقاله برای جمعآوری و تجزیه و تحلیل دادهها از روش نظریهپردازی مبنایی استفاده شده است. بدین منظور با 25 نفر از مراجعان به فرهنگسراهای بهمن، شفق، هنر، کار، قرآن و اشراق در شهر تهران مصاحبة عمیق شده است. یافتهها نشان میدهد الگوی استفاده و دلالت فرهنگسراها در میان کاربران، متعدد و متفاوت است و این دلالتها و کاربردها با آنچه فلسفة وجودی فرهنگسراها را تشکیل میدهد، متمایز است. در مجموع یافتههای مقاله حاکی از آن است که فرهنگسراها برای جوانان تهرانی بخشی از مناسک گذار آنها به دوران بزرگسالی محسوب میشوند و آنان در این فضا به بسیاری از نیازهای مرتبط با دورة زندگی خود پاسخمیدهند و در یک کلام نقاشی خاص خود را بر روی این فضای عمومی ترسیم میکنند. این مقاله درصدد توصیف و تبیین این الگوی نقاشی و مداخله و دخل و تصرف در فضای عمومی فرهنگسراهاست. در این تحقیق فرهنگسرا بهعنوان یک متن در نظر گرفته شده و دلالتهای متعدد آن برای کاربران این فضا مورد واکاوی قرار گرفته است.
بازیهای رایانه
حسین اکبری؛ علی اکبر مجدی؛ محمدرضا حیدری
چکیده
به دنبال گسترش فناوریهای ارتباطی جدید، معماری متنوعتری از فرآیند انتقال معنا در جهان رسانهها در حال شکلگیری است. یکی از این روشها، انتقال مفاهیم متعدد در کالبد بازیهای مجازی است. بازیهای مجازی به عنوان یک متن، مفاهیم زیادی را به کاربر خود انتقال میدهند. یکی از مفاهیمی که در حوزه رسانه کار بر روی آن کمتر انجام شده است، ...
بیشتر
به دنبال گسترش فناوریهای ارتباطی جدید، معماری متنوعتری از فرآیند انتقال معنا در جهان رسانهها در حال شکلگیری است. یکی از این روشها، انتقال مفاهیم متعدد در کالبد بازیهای مجازی است. بازیهای مجازی به عنوان یک متن، مفاهیم زیادی را به کاربر خود انتقال میدهند. یکی از مفاهیمی که در حوزه رسانه کار بر روی آن کمتر انجام شده است، فردگرایی است. این مفهوم که از لحاظ جامعهشناختی نیز دارای اهمیت زیادی است، با توجه به روش نشانه شناختی بارت، در 16 بازی تلفنهمراه مورد بررسی قرارگرفته است. بر اساس رمزگان پنجگانه بارت، چهار رمزگان فرهنگی حوزه مفهوم فردگرایی به عنوان جمع بندی یافتهها ارائه شده است؛ فضای شهری، حرکت به تنهایی، تکیه بر تواناییهای فردی، چالش انسان با انسان.
بازیهای رایانهای
محسن نیازی؛ الهام شفائی مقدم؛ زهرا حسن زاده
چکیده
بازیهای رایانهای ازجمله سرگرمیهای هیجانانگیز برای نوجوانان هستند که با توجه به جذابیت و لذت بازی، نوجوانان را به خود جذب میکنند. امروزه با گسترش بازیهای رایانهای، شاهد عوارض گوناگون آن هستیم. صاحبنظران علوم اجتماعی، در مطالعه و تشریح پیامدهای اعتیاد به بازیهای رایانهای، بر نقش این بازیها در انزواطلبی، گوشهگیری، ...
بیشتر
بازیهای رایانهای ازجمله سرگرمیهای هیجانانگیز برای نوجوانان هستند که با توجه به جذابیت و لذت بازی، نوجوانان را به خود جذب میکنند. امروزه با گسترش بازیهای رایانهای، شاهد عوارض گوناگون آن هستیم. صاحبنظران علوم اجتماعی، در مطالعه و تشریح پیامدهای اعتیاد به بازیهای رایانهای، بر نقش این بازیها در انزواطلبی، گوشهگیری، و کاهش روابط و تعاملات اجتماعی نوجوانان تأکید داشتهاند. در این مطالعه، نقش بازیهای رایانهای با توجه به دو مؤلفه میزان استفاده از این بازیها در شبانهروز، و اعتیاد نوجوانان به این بازیها در انزواطلبی آنان بررسی شده است. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و برای گردآوری دادههای پژوهش، تکنیک پرسشنامه همراه با مصاحبه بهکار رفته است. برای سنجش دو متغیر اعتیاد به بازیهای رایانهای و انزواطلبی نوجوانان، از گویههای مربوط به این مسئله در قالب طیف لیکرت استفاده شده است. اعتبار گویههای متغیرهای پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تأیید شده است. جامعه آماری پژوهش، همۀ دانشآموزان پسر مقطع راهنمایی شهرستان کاشان در سال 1395 است که با استفاده از فرمول نمونهگیری کوکران، تعداد 320 نفر بهعنوان نمونه بهصورت تصادفی انتخاب و بررسی شدهاند. یافتههای پژوهش، همبستگی بین دو متغیر میزان اعتیاد به بازیهای رایانهای و انزواطلبی دانشآموزان را نشان میدهد. نتایج آزمون پیرسون برابر با (425/0=r)، قابلقبول بودن رابطه دو متغیر بالا را در سطح اطمینان 99 درصد ازنظر آماری نشان میدهد. نوع رابطه، مثبت بوده و با افزایش میزان اعتیاد به بازیهای رایانهای، شاهد افزایش انزوای اجتماعی دانشآموزان هستیم.
فیروزه اصغری
چکیده
دانشگاه مانند هر اجتماع دیگری دارای فرهنگ است؛ اما فرهنگی که درحالحاضر بر دانشگاههای ایران حاکم است، با انتظارات از فرهنگ دانشگاه بهعنوان یک اجتماع علمی همخوانی ندارد. مقالهٔ حاضر براساس دیدگاه و تجربهٔ دانشگاهیان تلاش کرده است تا با رویکردی تفسیری به پرسش اصلی دربارهٔ چرایی و چگونگی اختلال در فرهنگ دانشگاهی ایران با استفاده ...
بیشتر
دانشگاه مانند هر اجتماع دیگری دارای فرهنگ است؛ اما فرهنگی که درحالحاضر بر دانشگاههای ایران حاکم است، با انتظارات از فرهنگ دانشگاه بهعنوان یک اجتماع علمی همخوانی ندارد. مقالهٔ حاضر براساس دیدگاه و تجربهٔ دانشگاهیان تلاش کرده است تا با رویکردی تفسیری به پرسش اصلی دربارهٔ چرایی و چگونگی اختلال در فرهنگ دانشگاهی ایران با استفاده از نظریه داده بنیاد پاسخ دهد. انتخاب مشارکتکنندگان شامل اعضای هیئتعلمی دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی وابسته به وزارت علوم و وزارت بهداشت، بر اساس نمونهگیری نظری و تا زمان دستیابی به اشباع نظری ادامه داشته است. گردآوری دادهها از طریق مصاحبهٔ نیمهساختاریافته شامل 17 مصاحبهٔ انفرادی و 4 مصاحبهٔ گروهی و مقولهبندی دادهها از طریق کدگذاری سهمرحلهای باز، محوری و انتخابی شامل 1900کد، 458مفهوم، 101زیرمقوله و 32مقوله اصلی به تفکیک انجام و تحلیل دادهها بر اساس مفهوم زمینه، ابزار تحلیلی پارادایم (شرایط، کنشـبرهم کنش و پیامد) و استراتژی تحلیلی ماتریس شرطیـپیامدی صورت گرفته است. براساس نتایج بهدست آمده «عدم التزام به هنجارهای آکادمیک» بهعنوان پدیدهٔ محوری انتخاب و مدل نهایی براساس شرایط علّی و عوامل زمینهای در دو سطح خرد و کلان، کنش و برهمکنش دانشگاهیان (مقاومت، سکوت و سوءاستفاده) و پیامدها (پیامدهای فردی، سازمانی و ملّی) حول پدیده محوری بسط داده شد. نتیجهگیری نهایی حاکی از تقویت و بازتولید پدیدهٔ محوری، در صورت عدم اقدام دانشگاه برای کمک به بهبود وضعیت از درون این نهاد علمی وعدم توجه به مسئولیت فردی دانشگاهیان است.
مطالعات فرهنگی
نعمت الله فاضلی؛ سعید شریفی؛ مریم طلائی
چکیده
رفتار کنشگران اقتصادی را نمیتوان بدون درنظر داشتن تأثیر عامل فرهنگ و بهتنهایی درک کرد. نقش فرهنگ در کنشگری اقتصادی، بهویژه در بین جوانان، بهدلیل اینکه میتواند بر ارزشگذاری رفتار، هدف، و معیار آن تأثیر بگذارد (با اینکه کمتر به آن توجه شده است)، دارای اهمیت راهبردی است؛ ازاینرو، پژوهش حاضر با هدف بررسی برداشتهای فرهنگی ...
بیشتر
رفتار کنشگران اقتصادی را نمیتوان بدون درنظر داشتن تأثیر عامل فرهنگ و بهتنهایی درک کرد. نقش فرهنگ در کنشگری اقتصادی، بهویژه در بین جوانان، بهدلیل اینکه میتواند بر ارزشگذاری رفتار، هدف، و معیار آن تأثیر بگذارد (با اینکه کمتر به آن توجه شده است)، دارای اهمیت راهبردی است؛ ازاینرو، پژوهش حاضر با هدف بررسی برداشتهای فرهنگی از پول در میان نسل جوان انجام شده است. روش بهکاررفته در این پژوهش، کیفی و از نوع تحلیل مضمونهای محتوای مصاحبهها، و جامعۀ آماری پژوهش، دربردارندۀ جوانان 18 تا 32سالۀ فعال در عرصۀ اقتصادی است. روش نمونهگیری هدفمند وابستهبهمعیار و غیرمتجانس بود که با 12 نفر به حد اشباع نظری رسید. ابزار گردآوری دادهها، مصاحبۀ نیمهساختاریافته بود و اعتبار دادههای گردآوریشده، از طریق شاخصهای موثق بودن، انتقالپذیری، قابلیت وابستگی، و تأییدپذیری از شرایط بیرونی، توصیف عمیق، بازگشت به مصاحبهشوندگان و دو کدگذار، تأیید شد. یافتهها نشان داد که هدفانگاری پول، متناقضنمایی پول، درنظر گرفتن پول بهعنوان بدیل خوشبختی و محک اعتبار اجتماعی، ازجمله معناهای فرهنگی پول در بین نسل جوان بهشمار میآیند. افزونبراین، آنچه سببساز این معناها شده است، جایگزینی کارکرد با کاربرد پول، دوگانگی تربیتی، چیرگی عقل معاش، بازخوانی ارزش و هویت مبتنیبر پول ، تلۀ اجتماعی پول، و ابهام در مراجع پول است. بهطورکلی، یافتههای پژوهش نشان میدهد که ابهام و تناقض در فهم جوانان، سبب چرخش معنای پول، نسبت به گذشته شده، و نقش کاربردی پول را برجستهتر کرده است.
عبدالله گیویان؛ زهره توکلی
چکیده
با توجه به اهمیت و نقش دفاع مقدس و سینمای منتسب به آن در ارائه تصویر «خود» و «دیگری» و تأثیر آن در بازسازی هویت ملی، تحقیق حاضر درصدد شناخت تصویر ارائهشده از دشمن و تحول آن در سه دهه اخیر است. برای دستیابی به این هدف، به بررسی مفهوم و نظریههای بازنمایی از دیدگاه ریچارد دایر و استوارت هال پرداخته شده است. در ادامه، دیدگاههای ...
بیشتر
با توجه به اهمیت و نقش دفاع مقدس و سینمای منتسب به آن در ارائه تصویر «خود» و «دیگری» و تأثیر آن در بازسازی هویت ملی، تحقیق حاضر درصدد شناخت تصویر ارائهشده از دشمن و تحول آن در سه دهه اخیر است. برای دستیابی به این هدف، به بررسی مفهوم و نظریههای بازنمایی از دیدگاه ریچارد دایر و استوارت هال پرداخته شده است. در ادامه، دیدگاههای صاحبنظران تئوری هویت به عنوان مکمل نظریات هال، مطرح میشود. برای گردآوری و تحلیل متون از الگوهای کیت سلبی، ران کادوری و رولان بارت به صورت ترکیبی استفاده شده است. نتایج بهدستآمده از این تحقیق، بیانگر این قضیه است که ابزارهای بازنمایی تصویر عراقیها، به عنوان دیگری، طی سه دهه تغییرات قابل توجهی پیدا کرده است: در دهه 60، بیشتر از رمزگان کلامی، در دهه 70 بیشتر از رمزگان اجتماعی و در دهه 80، بیشتر از رمزگان فنی بهره گرفته شده است. همچنین، در دهه اول تصویر عراقیها متکی بر اثرات هجوم عراقیها، به صورت تصویر ذهنی از انسانهایی با مشخصاتی چون «بیرحم»، «خانهخراب»، «بیشرف» و متجاوز ارائه میشود. در دهه دوم با تصویر انسانهای کودن، چاق با سیبلهای کلفت و صدای زمخت روبهرو میشویم و در سومین دهه، این تصویر متحول شده و با انسانهای مسلمان و برادر که با زور وارد جنگ شدهاند، روبهرو هستیم. با بررسی و تحلیل فیلمها آنچه در مواجهه با دیگری در تمام متون دیده شده است «استعاره مرز» برای مواجهه با عراقیهاست. در تمام فیلمهای انتخابی از سینمای دفاع مقدس، بین خودی و غیرخودی، بین ایرانیها و عراقیها مرزی متصور است. در دهه اول، مرز عینی و واقعی است، در دهه دوم در حالتی گذار، با مرزهای شیشهای و لرزان بین خودی و غیرخودی روبهرو هستیم و در نهایت در دوره سوم، مرزها کاملاً نمادین میشوند
جمال محمدی؛ عبدالله بیچرانلو
چکیده
تامل جامعه شناختی در روایت های سینمایی تحولات اجتماعی، در سه بعد ارزش ها، هویت ها و سبک های زندگی، در ایران پس از انقلاب دغدغه محوری این پژوهش است. چارچوب مفهومی پژوهش نخست موضع آن را درباره تعامل اثر هنری و جامعه تبیین می کند و سپس مضامین میانجی تحقیق، یعنی تحول ارزش ها و هویت ها و سبک های زندگی را مفهوم پردازی می کند. روش شناسی تحقیق، ...
بیشتر
تامل جامعه شناختی در روایت های سینمایی تحولات اجتماعی، در سه بعد ارزش ها، هویت ها و سبک های زندگی، در ایران پس از انقلاب دغدغه محوری این پژوهش است. چارچوب مفهومی پژوهش نخست موضع آن را درباره تعامل اثر هنری و جامعه تبیین می کند و سپس مضامین میانجی تحقیق، یعنی تحول ارزش ها و هویت ها و سبک های زندگی را مفهوم پردازی می کند. روش شناسی تحقیق، کیفی است: نخست با بکارگیری روش «تحلیل روایت نشانه شناختی»، فیلم ها تحلیل شده اند؛ سپس، از دل این تحلیل، مقولات اجتماعی آن ها استخراج شده و از طریق راهبرد تحلیل تماتیک، از منظری جامعه شناختی، تحلیل شده اند. میدان مطالعه کل سینمای بعد از انقلاب است که به شیوه نمونه گیری هدفمند از هر دهه چند فیلم انتخاب شده اند: «نرگس»، «عروسی خوبان» (دهه شصت)، «آژانس شیشه ای»، «زیر پوست شهر»، «اعتراض»، «روسری آبی»، «شوکران» (دهه هفتاد)، «بوتیک»، «چهارشنبه سوری»، «محاکمه در خیابان»، «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» (دهه هشتاد). نتایج تحقیق نشان می دهد سینمای اواخر دهه شصت نمایانگر نخستین نشانه های ترک برداشتن انسجام اجتماعی ای است که خود نمود عینیت یافتن گفتمان ارزش مدار آن دهه بوده است. ملودرام های اجتماعی دهه هفتاد روایت هایی هستند از تضاد ارزش ها، چندپارگی های هویتی، تلاطم های خانوادگی و شکاف نسلی در شرایط اجتماعی سیطره گفتمان توسعه گرایی؛ سینمای دهه هشتاد تصویرگر شکلی از زندگی روزمره به همریخته، اضطراب زا، سرد و بی روح، تهی از معنا و خودآیینی، و یأس آور است. روایت سینما از تحول این فضاها، روایت تغییر شکل «انسان آرمان خواه و ارزش گرا» دهه شصت به «انسان فردیت طلب و خودآیین» دهه هفتاد و سپس به «انسان میانه حال و نسبیت اندیش» دهه هشتاد است.
علوم اجتماعی و ارتباطات
حسن بشیر؛ جواد جواهری
چکیده
امروزه یکی از تأثیرگذارترین و پرطرفدارترین تولیدات رسانهای در دنیا، از نظر اثرگذاری بر تربیت کودکان و نوجوانان، تولیدات سینمایی انیمیشن، بهویژه انیمیشنهای هالیوودی است. از زمانیکه انیمیشنهای سینمایی سهبعدی بهوجود آمدهاند، این نوع تولیدات در محتوا نیز دستخوش تحولات زیادی شده و مفاهیم و محتوای آنها بهویژه ...
بیشتر
امروزه یکی از تأثیرگذارترین و پرطرفدارترین تولیدات رسانهای در دنیا، از نظر اثرگذاری بر تربیت کودکان و نوجوانان، تولیدات سینمایی انیمیشن، بهویژه انیمیشنهای هالیوودی است. از زمانیکه انیمیشنهای سینمایی سهبعدی بهوجود آمدهاند، این نوع تولیدات در محتوا نیز دستخوش تحولات زیادی شده و مفاهیم و محتوای آنها بهویژه از جنبه تربیتی، بهطور محسوسی ارتقا یافته است. در این مقاله، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، محتوای این انیمیشنها بررسی شده است. در این راستا شش انیمیشن «عصر یخبندان»، «پاندای کونگفوکار»، «یخزده»، «شجاع»، «راتاتویل» و «هر کسی قهرمان است»، تحلیل، و کدهای معنایی و در پی آن، مضمونهای هریک از آنها استخراج شده است. در ادامه مضمونهای موجود در قالب مفاهیم دستهبندی شدهاند که منجر به استخراج 26 مفهوم از آنها شده و اثرات تربیتی این مفاهیم نیز در سه سطح، بررسی شدهاند. از مهمترین مفاهیم یافتشده میتوان به نسبیت در ارزشها، تقدسزدایی، تأکید بر جایگاه مهم خانواده، درونی بودن رشد و پیشرفت، لزوم باور به کاری که باید انجام شود، و... اشاره کرد. درنهایت نیز تأثیر مفاهیم سطحهای گوناگون از نظر اثرات مثبت و منفی و نیز ابعاد نظری و عملی، بررسی و مقایسه شده است.
جامعه شناسی
محمدرضا پویافر
چکیده
بزرگترین اجتماع دینی مسلمانان، هرساله به مناسبت چهلمین روزِ واقعه عاشورا با پیادهروی بهسوی کربلا، در آئین پیادهروی اربعین شکل میگیرد. این پیادهروی زیارتی، درعینحال که نمودی شگرف از تجربهٔ دینی است، میدانیِ متنوع از خدمات خیر به زائران، بهعنوان مصداقِ بارزِ «خیر دینی» نیز به شمار میرود. تجربهٔ دینی معمولاً در ...
بیشتر
بزرگترین اجتماع دینی مسلمانان، هرساله به مناسبت چهلمین روزِ واقعه عاشورا با پیادهروی بهسوی کربلا، در آئین پیادهروی اربعین شکل میگیرد. این پیادهروی زیارتی، درعینحال که نمودی شگرف از تجربهٔ دینی است، میدانیِ متنوع از خدمات خیر به زائران، بهعنوان مصداقِ بارزِ «خیر دینی» نیز به شمار میرود. تجربهٔ دینی معمولاً در خلال اعمال و مناسک دینی، از جمله در خلال زیارت شکل میگیرد. اما این مطالعه، بهطورخاص، با این پرسش مهم آغاز میشود که آیا تجربه مشارکت و درگیری در خیر دینی میتواند ویژگیهای تجربهٔ دینی را دارا باشد؟ برای پاسخ به این پرسش از روش پژوهش کیفی، با استفاده از تکنیک مصاحبه و مشاهده مشارکتی با ثبت دادههایی همچون عکس، فیلم و یادداشتهای میدانی استفاده شده است. زائران ایرانی و همچنین موکبها، موکبداران و اعضای موکبهای ایرانی و عراقی، واحد مشاهده و جمعیت موردمطالعه در این پژوهش بودهاند. یافتههای بهدستآمده نشان داد که تجربه مشارکت در خدمات خیر دینی و همچنین استفاده از این خدمات در پیادهروی اربعین، میتواند زمینهای برای بروز و واجد ویژگیهای تجربهٔ دینی نیز میتواند باشد. با تعمیم نتایج بهدستآمده به سایر موقعیتهای کنشِ دینی که در آن امکان کنشِ خیر دینی نیز باشد، چنین استدلال شده که امکان تعریف خیر دینی بهعنوان یکی از بسترهای وقوع تجربهٔ دینی در پیادهروی اربعین، میتواند پاسخی مثبت به امکان این نوع تعریف از تجربهٔ دینی، در تمامی موقعیتهای تجربهٔ دینی ـ علاوه بر زیارت و اربعین ـ نیز باشد.
فاطمه رضایی خیرآبادی؛ رضوان حکیمزاده؛ محمدحسین محمدی؛ سید علی خالقینژاد
چکیده
توجه به مساله هویت ملی در عصر مشروطه از اهمیت زیادی برخوردار شد، دغدغه هویت ملی در آثار بسیاری از نویسندگان این عصر، گویای جایگاه این مساله در این دوره تاریخی است. از جمله این نویسندگان، پدر داستان نویسی کوتاه ایران، سید محمدعلی جمال زاده است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف تشریح جایگاه نمادهای هویت ملی در آثار این نویسنده (یکی بود یکی ...
بیشتر
توجه به مساله هویت ملی در عصر مشروطه از اهمیت زیادی برخوردار شد، دغدغه هویت ملی در آثار بسیاری از نویسندگان این عصر، گویای جایگاه این مساله در این دوره تاریخی است. از جمله این نویسندگان، پدر داستان نویسی کوتاه ایران، سید محمدعلی جمال زاده است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف تشریح جایگاه نمادهای هویت ملی در آثار این نویسنده (یکی بود یکی نبود، تلخ وشیرین، کهنه و نو، قصه مابه سر رسید) درمراحل مختلف زندگی ادبی او صورت گرفته است.پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی، کیفی است که با استفاده از روش تحلیل محتوا صورت گرفته است. بدین منظور با مطالعه ابعاد هویت ملی، مباحث نظری و ادبیات پژوهش درباره هویت ملی، مولفه هایی برای این هویت تعیین و سازه تحلیل محتوا تهیه شد و بر مبنای آن، میزان و نوع توجه به هویت ملی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که از بین مولفه های هویت ملی در داستان های جمال زاده، بیشترین فراوانی متعلق به نمادهای زبان فارسی است. در مراحل بعدی این واکاوی نمادهای جغرافیایی، تاریخی، ادبیات، و مشاهیر و فرهنگ از بیشترین فراوانی ها برخوردارند. تحلیل کیفی محتوای داستان های جمال زاده نشان می دهد عناصر هویت ملی در آثار وی بسیار پررنگ و تقریبا تمام جنبه ها در آن مورد توجه قرار گرفته است.
جامعه شناسی
نعیما محمدی؛ خان محمد آسکانی
چکیده
سلامت تابعی از عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی است. یکی از مهمترین عوامل تأمینکنندۀ سلامت اجتماعی افراد جامعه، ساختار و روابط خانوادگی است. با توجه به تغییرات کارکردی پدیدۀ چندهمسری طی سالهای اخیر، این ساختار خانوادگی به عامل تهدیدکنندۀ سلامت اجتماعی مردان چندهمسر حتی در استان سیستان و بلوچستان مبدل شده است. در این تحقیق بهمنظور ...
بیشتر
سلامت تابعی از عوامل مختلف اجتماعی و فرهنگی است. یکی از مهمترین عوامل تأمینکنندۀ سلامت اجتماعی افراد جامعه، ساختار و روابط خانوادگی است. با توجه به تغییرات کارکردی پدیدۀ چندهمسری طی سالهای اخیر، این ساختار خانوادگی به عامل تهدیدکنندۀ سلامت اجتماعی مردان چندهمسر حتی در استان سیستان و بلوچستان مبدل شده است. در این تحقیق بهمنظور مقایسۀ میزان سلامت اجتماعی مردان در خانوادههای چندهمسر و تکهمسر شهرستان سرباز در سال 1395 از روش پیمایش و ابزار پرسشنامۀ استاندارد شاپیرو و کییز (2007) استفاده شده است. جامعۀ آماری این تحقیق شامل 300 مرد متأهل ساکن این شهرستان است که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند. دادههای گردآوریشده با استفاده از نرم افزار اسپیاساس ورژن 22 تجزیه و تحلیل شدند و یافتههای حاصل از آزمون تی مستقل نشان دادند که میانگین میزان انطباق، انسجام، مشارکت و خودشکوفایی مردان در ساختار چندهمسر بهشکل معناداری کمتر از خانوادههای تکهمسر است. با توجه به این یافتهها میتوان نتیجه گرفت اگرچه بسیاری از رسوم و سنن اجتماعی در گذشته بهواسطۀ کارکرد مثبت و سازگاری آنها با شرایط اجتماعی، تأمینکنندۀ پذیرش اجتماعی مردان خانواده است، اما امروزه با کژکارکردهایی همراه است که اکثر مؤلفههای سلامت اجتماعی را در نظام خانوادگی و جامعه با بحران مواجه میسازد.
آموزش عالی
ابوعلی ودادهیر؛ آمنه صدیقیان بیدگلی؛ قاسم جعفری
چکیده
مقاله حاضر با استفاده از روش نظریه دادهبنیاد (زمینهای) اشتراوس و کوربین به بررسی نحوه تشکیل هویت حرفهای در میان دانشجویان رشته علوم اجتماعی دانشگاههای وزارت علوم پرداخته است. این پژوهش از نوع پژوهشهای کیفی بوده که با روش نمونهگیری نظری و تکنیک اشباع نظری انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، 528 نفر بوده که با 22 نفر از آنها به ...
بیشتر
مقاله حاضر با استفاده از روش نظریه دادهبنیاد (زمینهای) اشتراوس و کوربین به بررسی نحوه تشکیل هویت حرفهای در میان دانشجویان رشته علوم اجتماعی دانشگاههای وزارت علوم پرداخته است. این پژوهش از نوع پژوهشهای کیفی بوده که با روش نمونهگیری نظری و تکنیک اشباع نظری انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، 528 نفر بوده که با 22 نفر از آنها به شیوۀ نیمهساختارمند، مصاحبه شده است. نتایج بهدستآمده نشان میدهد که مجموع شرایط علی، زمینهای، مداخلهگر و استراتژیها، باعث شدهاند که هویت حرفهای دانشجویان دوره دکترای تخصصی علوم اجتماعی در ایران، نامتوازن شود، یعنی آنها از آینده حرفهای خود اطمینان نداشته و با یک دانش سطحی و مبهم و دستگاه فکری ناپایدار در زمینۀ حرفه خود، در یک وضعیت سردرگمی بهسر میبرند. پدیده هویت حرفهای نامتوازن، به خود نامنسجم ربط مییابد. خود نامنسجم، خودی است که در آن فرد صاحب حرفه، فاقد هویت علمی یکپارچه و متعادل است و ازاینرو نمیتواند اهداف ازپیشتعیینشده و برنامهدار کنش حرفهای را انجام دهد.
زبان و ادبیات
محبوبه پاکنیا؛ مهدیس صادقی پویا
چکیده
این مقاله در پی بازنمایی شاخص زبانی جنسیت در بلندترین رمان فارسی، یعنی کلیدر، است. عنصر جنسیت در این رمان ـکه زندگی عشایر شمال شرق کشور را بهتصویر کشیده استـ بهوضوح دیده میشود. نویسنده برای زن کوچنشین، جایگاهی استثنائی قائل شده است؛ زنی که در زندگی عشایری، نقش اساسیای بازی میکند، اما تحت تأثیر کلیشههای جنسیتی، فرودست ...
بیشتر
این مقاله در پی بازنمایی شاخص زبانی جنسیت در بلندترین رمان فارسی، یعنی کلیدر، است. عنصر جنسیت در این رمان ـکه زندگی عشایر شمال شرق کشور را بهتصویر کشیده استـ بهوضوح دیده میشود. نویسنده برای زن کوچنشین، جایگاهی استثنائی قائل شده است؛ زنی که در زندگی عشایری، نقش اساسیای بازی میکند، اما تحت تأثیر کلیشههای جنسیتی، فرودست بهشمار میآید. در این مقاله که برگرفته از یک کار پژوهشی است، شاخص زبانی جنسیت به روش نقد ادبی زنانهنگر بازنمایی شده است. پرسش اصلی مقاله این است که برخورد رمان کلیدر با موضوع زن چگونه است؟ یافته اصلی مقاله حاضر این است که رمان کلیدر در رویارویی با زنان، رفتار دوگانهای دارد؛ ازیکسو سرشار است از الفاظ، ضربالمثلها، و موضعگیریهای شخصیتهای داستان در ضمن گفتوگوها که زنان و جنس زن را گاه به کنایه و گاهی به صریحترین وجه تحقیر میکند، و از سوی دیگر، از بسیاری از قهرمانانِ زن خود شخصیتهای نیرومند و مؤثری میپردازد؛ بهگونهای که خواننده تحت تأثیر نقش فعال و شخصیتهای کارآمد آنها قرار میگیرد. این امر تاحدودی ناشی از فضای عشایری داستان است که در آن زنان بهناگزیر در زندگی، بهویژه در اقتصاد خانوار، نقش مهمی دارند. روش انجام پژوهش، تحلیل متن به روش نقد ادبی است که از دغدغههای زنانهنگری الهام گرفته است.
جامعه شناسی
امید قادرزاده؛ کاوه عباسی
چکیده
مناطق اهل سنت در کرمانشاه به پایگاه گفتمانهای مختلف اسلامگرا از جمله سلفیت تبدیل شده است. نظر به حضور، کنشگری و گسترش سلفیت در این مناطق، مقالۀ حاضر درنظر دارد تا با روش تحلیل روایت به واکاوی سبک زندگی سلفیها بپردازد. بر مبنای یافتهها، تجارب فراغتی سلفیها محدود، هدفمند و سلامتمحور است و با هدف تبلیغی به فراغت مجازی روی میآورند. ...
بیشتر
مناطق اهل سنت در کرمانشاه به پایگاه گفتمانهای مختلف اسلامگرا از جمله سلفیت تبدیل شده است. نظر به حضور، کنشگری و گسترش سلفیت در این مناطق، مقالۀ حاضر درنظر دارد تا با روش تحلیل روایت به واکاوی سبک زندگی سلفیها بپردازد. بر مبنای یافتهها، تجارب فراغتی سلفیها محدود، هدفمند و سلامتمحور است و با هدف تبلیغی به فراغت مجازی روی میآورند. تنوع در عین سادهگرایی، تردید نسبت به غذاهای جدید، پرهیز غذایی فقه محور، ساده زیستی در مهمانداری از مختصات سبک غذایی سلفیها بهشمار میآید و اولویت هزینهای آنها معطوف به نیازهای اولیه است. به لحاظ سبک پوشش و آرایش، ضمن پرهیز از مصرف تظاهری، بر برتری آراستگی بر آرایش، پوشش عرفی، مصرف زیستی و کارکردی تأکید دارند. در مدیریت بدن، ضمن همراهی با طب نوین و ضرورت تناسب اندام، بر جراحی زیبایی مشروط و حرام بودن عقیمسازی تأکید داشته و از سقط جنین اجتناب میورزند. در چیدمان منزل، ضمن پرهیز از تجمل به ابعاد کارکردی و کالاهای فرهنگی توجه ویژهای دارند. در مصرف فرهنگی بر ناهمذات پنداری با شبکههای داخلی، تصدیق دوگانه خیر و شر در استفاده از وسایل فرهنگی، بهرهگیری از اینترنت برای تثبیت هویت دینی و بر فیلترینگ هدفمند تأکید و ضمن دوری از مصرف فیلم، سینما و موسیقی، از چندزبانگی استقبال مینمایند. با نظر به دادههای میدانی، سبک زندگیِ سلفیهای مورد مطالعه، ماهیت «جهادی»، «بازگشت به سنت» و «مقاومت» دارد.
ابراهیم فیاض؛ حسین سرفراز؛ علی احمدی
دوره 4، شماره 4 ، دی 1390، ، صفحه 91-116
چکیده
مطالعة آثار و عملکردهای مکانی و فضایی به عنوان بخشی از رفتارهای انسان در مطالعات نشانهشناختی امروزی کاربرد دارد. این آثار انسانساخت حاوی اطلاعات و معانی است که موضوع بحث دانش نشانهشناسی است. ازآنجاکه چشمانداز فرهنگی منعکسکننده فرهنگ حاکم بر آنهاست، میتواند معانی مورد نظر خالق اثر یا «انسان» را نشان ...
بیشتر
مطالعة آثار و عملکردهای مکانی و فضایی به عنوان بخشی از رفتارهای انسان در مطالعات نشانهشناختی امروزی کاربرد دارد. این آثار انسانساخت حاوی اطلاعات و معانی است که موضوع بحث دانش نشانهشناسی است. ازآنجاکه چشمانداز فرهنگی منعکسکننده فرهنگ حاکم بر آنهاست، میتواند معانی مورد نظر خالق اثر یا «انسان» را نشان دهد؛ ازاینرو نشانهشناسی «چشماندازهای فرهنگی» یکی از راههای فهم و کشف معنا در محیط زندگی انسان است و در این راستا چشماندازهای فرهنگی به مثابه «متن» و «زمینه» یا «بافت» مورد مطالعه و بررسی قرار میگیرند. برای فهم این متنها یا زمینهها از طریق چشماندازهای فرهنگی میتوان به نحوه دلالت نشانهها و معانی موجود در آنها پی برد. این پژوهش به دنبال آن است که به کمک دانش و روش نشانهشناسی، معنا و محتوای چشماندازهای فرهنگی را روشن کند. همچنین نقش نمادها و نشانههای فرهنگی در تولید معنا را تبیین کند. این پژوهش نشان میدهد که در چشماندازهای فرهنگی به عنوان «متن» و هم «زمینه» و با لحاظ شرایط زمانی، نشانهها و نمادهای فرهنگی نقش مهمی در تفسیر و فهم معناهای نهفته در آنها ایفا میکند. چون این آثار به عنوان واقعیتهای خارجی و عینی در ارتباط با حقیقت درونی و باطنی انسان است که از طریق آنها میتوان معنای مورد نظر را کشف و تفسیر کرد.
زهره قلیلی رنانی؛ اعظم مرادی؛ فاطمه طاهرپور؛ صغری طاهری
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین سهم هریک از عوامل جنسیت، وضعیت اقتصادی، بومی یا غیر بومی بودن و طول مدت استفاده از پیامک در پیش بینی میزان دریافت پیامک از دوستان همجنس و نیز دوستان غیر همجنس در دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. نمونه آماری این پژوهش 50 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان بودند. داده های حاصل با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین سهم هریک از عوامل جنسیت، وضعیت اقتصادی، بومی یا غیر بومی بودن و طول مدت استفاده از پیامک در پیش بینی میزان دریافت پیامک از دوستان همجنس و نیز دوستان غیر همجنس در دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. نمونه آماری این پژوهش 50 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان بودند. داده های حاصل با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد وضعیت اقتصادی می تواند به طور معنی داری میزان دریافت پیامک از دوستان همجنس در دانشجویان را پیش بینی کند (P=0.00)؛ اما اضافه کردن هریک از متغیرهای دیگر سبب افزایش معنی دار قدرت پیش بینی میزان دریافت پیامک از دوستان همجنس در دانشجویان نشد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام همچنین نشان داد که جنسیت می تواند به طور معنی داری میزان دریافت پیامک از دوستان غیر همجنس در دانشجویان را پیش بینی کند (P=0.00)؛ اما اضافه کردن هریک از متغیرهای دیگر سبب افزایش معنی دار قدرت پیش بینی میزان دریافت پیامک از دوستان غیر همجنس در دانشجویان نمی شد.
حمید نساج
چکیده
"خود" و "دیگری" از جمله مفاهیمی هستند که نسبت میان آن دو مورد پرسش است. برخی اندیشمندان معاصر نسبت میان این دو را با ضرورت شنیدن دیگری و لزوم گفتگو با دیگری به پایان می برند و بر این نکته تاکید دارند که این مهم در فلسفه غرب چندان مورد اقبال قرار نگرفته است. دلایلی متعددی برای کم اقبالی به استماع و گفتگوی با دیگری وجود دارد. در این مقاله ...
بیشتر
"خود" و "دیگری" از جمله مفاهیمی هستند که نسبت میان آن دو مورد پرسش است. برخی اندیشمندان معاصر نسبت میان این دو را با ضرورت شنیدن دیگری و لزوم گفتگو با دیگری به پایان می برند و بر این نکته تاکید دارند که این مهم در فلسفه غرب چندان مورد اقبال قرار نگرفته است. دلایلی متعددی برای کم اقبالی به استماع و گفتگوی با دیگری وجود دارد. در این مقاله به بررسی تنها یکی از این دلایل خواهیم پرداخت. یکی از دلایلی که امکان استماع از دیگری را منتفی می سازد، تعریف دیگری به نحو غیرفرهنگی است که سبب می شود تعامل میان فرهنگی میان خود و دیگری ممتنع گردد. به عنوان نمونه از کشیسان مسیحی در قرون وسطا، ریچارد برتون انگلیسی و دوگوبینوی فرانسوی یاد خواهیم کرد که وجوه تفاوت میان خود و دیگری را به ترتیب بر نفرین خداوند، آب و هوا و نژاد تعریف کرده اند، مولفه هایی که بر تفاوت های عینی غیر ارادی و غیر فرهنگی تاکید دارند. تعریف دیگری به نحو غیرفرهنگی، رابطه میان آنها و دیگری را در ذیل رابطه "من-آن" استوار می سازد. ابوریحان بیرونی به عنوان نمونه ای از نگاه فرهنگی به دیگری و تعریف او بر اساس مولفه های زبان، دین و آداب و رسوم معرفی شده که رابطه با دیگری را بر اساس رابطه من-تو استوار می سازد.
سید مهدی مهدیزاده؛ هادی خانیکی؛ حمید عزیزی
چکیده
هدف پژوهش حاضر واکاوی قرائت زنان از تماشای سریالهای شبکة ماهوارهای جم (GEM TV) است. این پژوهش از نوع کیفی و به شیوة مصاحبة ساختنیافته است. جامعة آماری این پژوهش شامل کلیة زنان مخاطب سریالهای شبکة جم در شهر کامیاران است. بهمنظور انتخاب نمونه از روش غیراحتمالی نمونهگیری گلولهبرفی استفاده شد. حجم نمونة مورد استفاده برای انجام ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر واکاوی قرائت زنان از تماشای سریالهای شبکة ماهوارهای جم (GEM TV) است. این پژوهش از نوع کیفی و به شیوة مصاحبة ساختنیافته است. جامعة آماری این پژوهش شامل کلیة زنان مخاطب سریالهای شبکة جم در شهر کامیاران است. بهمنظور انتخاب نمونه از روش غیراحتمالی نمونهگیری گلولهبرفی استفاده شد. حجم نمونة مورد استفاده برای انجام مصاحبه 26 نفر است. علاوهبر مصاحبه از روش کتابخانهای نیز بهمنظور تکمیل اطلاعات بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از روش کدگذاری و تفسیر کدهای بهدستآمده، استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که مصاحبهشوندگان بیشتر تمایل دارند که وضعیت زندگی زنان این سریالها را با وضعیت زندگی خود مقایسه کنند.همچنین یافتهها نشان داد که زنان اکثراً معتقدند که این سریالها تأثیر چندانی بر روی آنها ندارد. در این رابطه به نظر میرسد که محیط و جامعه تغییرات ناخودآگاهی را که در افکار آنان به وجود آمده است، نادیده میگیرد و تمایل دارد که همان شرایط قبلی را بازتولید کند. درکُل میتوان گفت که زنان، خواهان تغییرات در روابط با مردان، سهیم شدن در قدرت و کسب استقلال هستند.
مطالعات فرهنگی
سارا مزینانی شریعتی؛ رضا تسلیمی طهرانی
چکیده
نوشتار حاضر در صدد دستیابی به دیدگاهها و تفکرات افراد معمولی ساکن شهر تهران در مورد مرگ و مردن و تشخیص نسبت مرگ و دین در بین آنهاست. در تحقیق حاضر پس از مرور مختصر دیدگاههای نظری، با استفاده از روش نظریة مبنایی و تکنیک مصاحبه نیمهساختاریافته دیدگاههای مصاجبه شوندگان در 9 نمایشنامه فرهنگی متمایز مرگ و مردن (نمایشنامههای: ...
بیشتر
نوشتار حاضر در صدد دستیابی به دیدگاهها و تفکرات افراد معمولی ساکن شهر تهران در مورد مرگ و مردن و تشخیص نسبت مرگ و دین در بین آنهاست. در تحقیق حاضر پس از مرور مختصر دیدگاههای نظری، با استفاده از روش نظریة مبنایی و تکنیک مصاحبه نیمهساختاریافته دیدگاههای مصاجبه شوندگان در 9 نمایشنامه فرهنگی متمایز مرگ و مردن (نمایشنامههای: مرگ تقدیرگرا، مرگ معادگرا، مرگ عارفانه، مرگ شهادت طلبانه، مرگ تلفیقی، مرگ دنیوی، مرگ زیبا شناختی/پوچگرا، مرگ ندانمگرا و مرگ ابهامگرا) مشخص شدهاند و نمایشنامههای بیشتر دینی و بیشتر غیر دینی از هم متمایز گشتهاند. همچنین وجود تکثر و تنوع در دیدگاههای مصاحبهشوندگان در مورد مرگ و مردن، فردی شدن دین در بین تعدادی از آنها، تلفیقی شدن تفکرات و عدم وجود هماهنگی بین عقاید و باورها با رفتارها و شیوة زندگی برخی از آنها، از دیگر نتایج این تحقیق است.